Inleiding

De BOERDERIJ met woonhuis en Vlaamse schuur, behorende tot het complex aan de Kromme Elleboog 1 te Binnenmaas, is gebouwd in 1912 in één opzet. De bouwstijl is een combinatie van Heroriëntatie op traditionele bouwwijzen en Rationalisme. De woning en de schuur zijn goed onderhouden en nauwelijks gewijzigd. De voorgevel van de schuur is recent nieuw gevoegd.

Omschrijving

Het object bestaat uit een woongedeelte en een landbouw- en veeteeltschuur van het type Vlaamse schuur met zijlangsdeel met toegang ter rechterzijde van het woonhuis. De uit twee rechthoeken samengestelde plattegrond is bij zowel woonhuis als schuur voorzien van één bouwlaag onder afgewolfde zadeldaken, beide gedekt met gesmoorde kruispannen. De schuur is opgebouwd rondom étage-dwarsgebinten met ankerbalken.

De gevels zijn opgetrokken in rode baksteen in kruisverband. In de gevels van het woonhuis zijn speklagen aangebracht van groen geglazuurde baksteen, ter hoogte van onder- en middendorpel van de vensters met T-schuiframen. Deze rechtgesloten vensters zijn in de voorgevel voorzien van een roedenverdeling, in de zijgevels zijn de bovenlichten in tweeën gedeeld. Boven de kunststenen lateien zijn in de voorgevel segmentbogen uit oranje baksteen aangebracht. Kunststeen is tevens toegepast in de afwerking van de ingezwenkte lijstgevel. De voorgevel is verder gedecoreerd met sierlijke gietijzeren muurankers.

Het asymmetrische vooraanzicht (noordzijde) van de boerderij bestaat uit de symmetrische voorgevel van het woonhuis en de teruggelegen gevel van de schuur. De hogere en bredere schuur is voorzien van een afgeknotte topgevel met een gemetselde borstwering met penanten op de twee hoeken. Vlak hieronder is in de gevel een rond venster met radiale roedenverdeling aangebracht. Geheel rechts is de omlijste dubbele houten wagendeur geplaatst, onder een wit geschilderde latei. Vlak hierboven staat een segmentboogvormig venster met gietijzeren raam.

De symmetrische lijstgevel van het woonhuis is ingezwenkt. De vijf traveeën brede gevel heeft een entree in het midden. De vernieuwde voordeur bevindt zich in een portiek dat omlijst is door een rondboog van oranje baksteen. Een ijzeren trekstang is binnen de boog aangebracht. Aan weerszijden van deze entree bevinden zich twee vensters. In de zolderlaag staan drie vensters. De geprofileerde uitstekende houten kroonlijst wordt door houten klossen ondersteund. Tussen de klossen ligt een tegelfries.

De asymmetrische achtergevel van de schuur kent evenals de voorzijde een afgeknotte topgevel met borstwering en hoekpenanten. Vlak hieronder is een in diameter bijna twee meter metend rond venster met radiale roedenverdeling aangebracht. Linksonder bevindt zich een dubbele openslaande wagendeur binnen een rechtgesloten gevelopening.

De asymmetrische linker zijgevel bestaat uit één gevelvlak, maar is wel onderverdeeld in de gevel van het woonhuis en de gevel van de schuur. De gevel van het woonhuis heeft twee T-schuifvensters. In de gevel van de schuur worden segmentboogvormige vensters met gietijzeren ramen afgewisseld door houten deuren. Deze gevelindeling behoort tot de koeienstal.

De asymmetrische rechter zijgevel bestaat uit de teruggelegen gevel van het woonhuis en de gevel van de schuur. De gevel van het woonhuis is asymmetrisch onderverdeeld in één venster geheel links en twee vensters en een deur met bovenlicht geheel rechts in de gevel. In de gevel van de schuur zijn op regelmatige afstand vijf segmentboogvormige gietijzeren vensters aangebracht. Schuin onder het middelste venster bevindt zich een kleine houten deur binnen een rechtgesloten gevelopening.

Het interieur van zowel woonhuis als schuur is vrij gaaf. Het woonhuis heeft een centrale gang met aan weerszijden kleine kamers, waarvan enkele voorzien van bedstedendeuren. In de schuur zijn de originele dwarsgebinten met ankerbalken aanwezig. De indeling van tas in het middendeel, koeienstal langs de linker zijgevel en paardenstal langs de achtergevel is nog herkenbaar.

Waardering

De boerderij is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde als een schakel in de ontwikkeling van het boerderijtype met Vlaamse schuur en woonhuis in het verlengde van de schuur en als een goed voorbeeld van Heroriëntatie op traditionele bouwwijzen in de agrarische bouwkunst. De boerderij heeft ensemblewaarde vanwege de ruimtelijk-functionele en visuele samenhang met de overige complexonderdelen en vanwege de volledig vrije ligging. De boerderij is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de grote mate van gaafheid.