Inleiding

De BOERDERIJ, bestaande uit een Vlaamse schuur met zijlangsdeel en dwarshuis met tussenlid aan de zuidzijde van de Nieuwe Veerdam te Zuidland is tesamen met de aan de overzijde gelegen boerderij 'De Zuidhollandse Hoeve' een in de regio weinig voorkomende boerderijtype. De boerderij is in 1871 gebouwd, in opdracht van J. van Beek Jz. en C.A. van Beek Jd. Het dwarshuis en het tussenlid zijn uitgevoerd in een eclectische bouwstijl met invloeden van het Neo-Classicisme. De schuur kent een Ambachtelijk-traditionele vormgeving.

De boerderij is niet meer als zodanig in functie; het dwarshuis en tussenlid zijn tussen 1980-1990 verbouwd tot praktijkruimte en woonhuis. Het exterieur van het tussenlid is hierbij aan de westzijde gewijzigd. Het oorspronkelijk rieten dak van de schuur is bedekt met golfplaten.

Voor het dwarshuis ligt een ondiepe tuin met boomgaard. Een met klinkers bedekte oprit bevindt zich ten oosten van het dwarshuis en leidt naar de zijlangsdeel van de Vlaamse schuur. Aan de achterzijde is het erf met beton verhard. Langs de gehele westgevel is recentelijk een sier- en kruidentuin aangelegd.

Omschrijving

De boerderij heeft een plattegrond die is samengesteld uit de rechthoek van het dwarshuis, de kleinere rechthoek van het tussenlid, haaks op de rechthoek van het dwarshuis en de brede en langgerekte rechthoek van de schuur met zijlangsdeel. Tenslotte staat aan de westzijde van de schuur de rechthoek van het voormalige varkenshok. Het dwarshuis telt twee bouwlagen onder een zadeldak, het tussenlid één bouwlaag onder een zadeldak en het varkenshok één bouwlaag onder een schilddak. Deze daken zijn gedekt met gesmoorde Hollandse pannen. In de dakpartij van het tussenlid is een inpandig balkon aangebracht. De schuur telt één bouwlaag onder een met golfplaten gedekt afgewolfd zadeldak, dat gedragen wordt door een dubbel dwarsgebint op poeren.

De gevels zijn opgetrokken in rode baksteen in kruisverband. De gevels van het woongedeelte zijn door middel van een afwisseling met gele baksteen voorzien van baksteenornamentiek in de segmentbogen boven de T-schuifvensters en rondom de rondvensters in de topgevels. Het woongedeelte heeft een gepleisterde, grijs geverfde plint. Het dwarshuis is voorzien van gepleisterde, wit geverfde hoekpilasters, die door middel van lintvoegen geleed zijn. Het dwarshuis is verder horizontaal geleed door een cordonlijst en een geprofileerde kroonlijst.

De symmetrische voorgevel (noordzijde) van het dwarshuis is vijf traveeën breed, waarvan de middelste licht risaleert. De dubbele paneeldeur met licht getoogd bovenlicht is omlijst door een geprofileerd gepleisterd vlak, voorzien van pilasters met panelen. De pilasters zetten in de tweede bouwlaag door als lisenen, die met een rondboogfries een gekoppeld rondboogvenster omlijsten. De overige traveeën zijn voorzien van T-vensters met schuiframen in beide bouwlagen.

In de asymmetrische voorgevel van de schuur is links de dubbele houten schuurdeur die toegang verschaft tot de zijlangsdeel aangebracht. Boven de deur bevindt zich een decoratief rondboogvenster. In de gevel zijn tevens twee kleinere rondboogvensters aangebracht. Rechts naast de brede schuurdeur bevindt zich een kleine rechthoekige deur met bovenlicht. In het muurvlak boven deze deur is de herdenkingssteen van de eerste steenlegging aangebracht.

De asymmetrische houten achtergevel van de schuur is gepotdekseld boven een bakstenen plint.

De asymmetrische linker zijgevel bestaat uit de gevel van het dwarshuis, de teruggelegen gevel van het tussenlid en de risalerende gevel van de schuur. De gevel van het dwarshuis telt één travee, met in beide bouwlagen een venster met T-raam. In de enkele bouwlaag van de gevel van de hals staan vier getoogde vensters, allen met T-ramen. Het rechtgesloten rechter venster is en van later datum. De gevel van de schuur is geleed door acht langgerekte muurankers ter plaatse van de gebinten. De vijf rechter traveeën zijn voorzien van getoogde gietijzeren vensters. De linker travee is vensterloos. De overige traveeën zijn voorzien van dubbele, openslaande schuurdeuren in een rondboog.

De asymmetrische rechter zijgevel kent een in hoofdzaak vergelijkbare opbouw met de linker zijgevel, met uitzondering van het voormalige varkenshok dat ten opzichte van het meest linkse geveldeel van de schuur risaleert. De gevel van het dwarshuis is identiek aan de linker zijgevel. De gevel van de hals is als gevolg van de recente verbouwing van ondergeschikt belang. De vroegere functie van het varkenshok is thans nog afleesbaar aan de gevels: twee getoogde lage gevelopeningen - thans dichtgemetseld, worden geflankeerd door twee kleine ronde openingen - thans eveneens dichtgemetseld. De gevel van de schuur, die behoort tot de zijde waar de koestal zich bevindt, is voorzien van rondboogvensters.

Waardering

De boerderij is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en de ensemblewaarde.

- De boerderij is van cultuurhistorische waarde als een bijzonder voorbeeld van een boerderijtype.

- De boerderij heeft architectuurhistorische waarde vanwege de stilistische kenmerken.

- De boerderij heeft ensemblewaarde vanwege de ruimtelijk-functionele en visuele relatie met de aan de overzijde van de weg gelegen kop-hals-rompboerderij.

- De boerderij is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de redelijk mate van gaafheid.