Inleiding

In het Rijn-Schiekanaal ligt tegenover het universiteitsgebouw voor Werktuig en Scheepsbouwkunde het SPORTVERENIGINGSGEBOUW van de Delftse Studenten Roeivereniging Laga (Botenhuis D.S.R.V. LAGA). Het gebouw werd ontworpen door ir. L.C. Kalff en ir. J.D. Hanrath in de stijl van de Amsterdamse School en in 1926 in gebruik genomen. Naast botenhuis en verenigingsruimte bevatte het gebouw ook een knechtenwoning. De studentenroeivereniging is in 1876 opgericht en vernoemd naar de godin Laga uit de Noorse mythologie. Het roeiverenigingsgebouw bevindt zich tussen de Nieuwelaan en het Rijn-Schiekanaal. Aan de zijde van de Nieuwelaan bevond zich een sloot. Via twee bruggetjes was het LAGA-gebouw te bereiken. Het gebouw ligt met de noordgevel op de rooilijn van de Nieuwelaan. Aan de waterzijde bevindt zich een terras en een steiger.

N.B. De uitbreiding van begin jaren negentig aan de oostzijde is niet bij de bescherming van rijkswege betrokken.

Omschrijving

Het tweelaagse gebouw is opgetrokken vanuit een grofweg rechthoekige plattegrond. De tweede bouwlaag heeft een verspringende L-vorm, die de noord- en westzijde beslaat. Op het bouwdeel van één bouwlaag - aan de zuidoostzijde - bevindt zich een groot terras. Dit terras is te bereiken door een plastisch uitgebouwd trappenhuis, dat overdekt wordt door een langgerekte, ronde luifel. De zuidoosthoek zelf is rond opgemetseld.

Het is opgetrokken in baksteen (in Noors verband) en de gevels worden afgesloten met een gresrand. De deuren en de zuilen onder de trapluifel zijn vervaardigd van hout. De laatste hebben een hardstenen basis. Het standaardtype vensters bestaat uit rechtgesloten vensters met enkelvoudige, tweedelige of meerruits stalen vaste-, klep- en draairamen.

De indeling van de noordgevel wordt sterk bepaald door de knechtenwoning op de verdieping. Op de eerste bouwlaag van de noordgevel (voorgevel) is een horizontale vensterstrip aangebracht met rechtgesloten ijzeren ramen, die acht ruiten bevatten. De rollagen boven de vensters worden beaccentueerd door uitgemetselde accenten tussen de vensters. De lekdorpels bestaan uit grestegels. Het linker raam is segmentvormig, heeft zig-zag roeden en decoratief metselwerk. Uiterst rechts bevindt zich een deur in de stijl van de Amsterdamse School, die toegang verschaft tot de woning op de verdieping, met profilering en meerdelige rechthoekige boven- en zijlichten. De tweede bouwlaag is voorzien van een langgerekte houten erker in gepotdekselde delen, die aan weerszijden rond afgesloten wordt. De houten goot boven de erker volgt de ronding van de erker en is uitgevoerd met houten klampen en waterspuwers. De laatsten spuwden - vóór de demping - direct in de sloot. Boven de goot bevindt zich een zinken afwerking. De ramen in de houten erker zijn houten, dubbele en enkele draairamen. In het iets hogere, linker bouwdeel bevinden zich twee rechtgesloten vensters met resp. een enkel en een tweedelig stalen raam. Op de noord-oost hoek bevindt zich een ijzeren, overhoeks geplaatste smeedijzeren windvaanhouder met een windvaan voorstellende de godin Laga. Links, langs de gevellijn, bevindt zich een bakstenen scheimuur, die afgesloten wordt met een gresrand. De zuidgevel bevindt zich aan de zijde van het Rijn-Schiekanaal. De gevel bestaat uit één laag met op de zuidwestzijde een tweede laag, waarin zich één meerruits venster bevindt. Op de zuidoosthoek hiervan bevindt zich een hoog opgemetselde schoorsteen, waarin de tekst "DSRV LAGA" is opgenomen en waaraan een vlaggemast is bevestigd. In de eerste laag zijn vier dubbele roldeuren met in iedere deur vijf ruiten in diepe negge en origineel hang- en sluitwerk geplaatst. Boven de deuren bevinden zich telkens reeksen van vijf gekoppelde nagenoeg vierkanten houten lichten geflankeerd door dezelfde lichten met een muurdam ertussen. Deze reeksen worden in de ronde hoek voortgezet. Op deze hoek bevindt zich een decoratief uitgevoerde houten vlaggemast. De gevels rond het terras bevatten een reeks van het standaardtype vensters en deuren.

Het uitgebouwde trappenhuis in slakkenhuisvorm karakteriseert de oostgevel. In het éénlaagse deel (links) bevindt zich een deur met daarboven een reeks kleine vensters, die een voortzetting zijn van de indeling en detaillering van de zuidgevel. Het rechterdeel van de gevel, naast het trappenhuis, is verstoord door de aanbouw van één laag van latere datum. De westgevel is blind.

Het interieur bestaat uit het botenhuis, lakloods en palenloods op de begane grond en op de verdieping een verenigingsruimte, kleed- en doucheruimte, administratiekantoor en aan de noordzijde bij de Nieuwelaan de bootsmannenwoning. Van belang in het interieur zijn onder meer de houten en granitovloeren, lockers, betegeling in douches, vaste kasten en lambrizering in administratiekantoor en ijzeren, geklonken stellingen in het botenhuis.

Waardering

Het DSRV Laga-gebouw aan de Nieuwelaan 51;53 uit 1926 is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde

- als uitdrukking van een functie en de relatie met de Technische Universiteit Delft;

- als voorbeeld van de Amsterdamse Schoolstijl, vanwege de plaats die het inneemt in het oeuvre van de architecten Kalff en Hanrath en vanwege de karakteristieke hoofdvorm, materiaalgebruik, detaillering en interieur en hoge mate van gaafheid daarvan.

Het heeft stedenbouwkundige waarde vanwege de beeldbepalende ligging aan het Rijn-Schiekanaal en de ruimtelijk-functionele en visuele relatie met het kanaal en de omringende gebouwen van de Technische Universiteit Delft.