Inleiding

In de kern van het gaaf bewaard gebleven kerkdorp Gemonde werd omstreeks 1912 het plan opgevat de bestaande pastorie en kerk te vervangen door nieuwe gebouwen. Het initiatief hiervoor werd genomen door pastoor G.J. van Doremalen. De opdracht wordt gegund aan de architect Wolter te Riele (1867-1937). De PASTORIE (onderdeel I) met aan de achterzijde gelegen BIJSCHUUR (onderdeel II) wordt in 1913 gebouwd. Door onbekende oorzaak laat de bouw van de aan de oostzijde van de pastorie gelegen KERK (onderdeel III) tot 1923-1924 op zich wachten. Aan de voorzijde heeft de pastorie een siertuin met oude beplanting en aan de achterzijde een groot gazon dat met de kerk gedeeld wordt. Beide tuingedeelten vallen buiten de van rijkswege geldende bescherming.

Omschrijving

De pastorie met bijschuur en de kerk zijn op korte afstand van elkaar gelegen aan de noordzijde van de Sint-Lambertusweg en het Twijnmeer. Kerk en pastorie worden met elkaar verbonden door een hoge tuinmuur met ezelsrug. Hoewel de bebouwing functioneel en typologisch een duidelijke samenhang vertoont heeft de architect gekozen voor een verschil in de gebruikte vormentaal. Voor de pastorie en de bijschuur waren dit de vormen van de Overgangsarchitectuur. Voor de kerk is gekozen voor de meer traditionele neogotiek. Hierbij dient wel in aanmerking genomen te worden dat het ontwerp van de kerk al uit de periode 1912-1914 dateert.

Waardering

Het complex is van algemeen belang. Het complex heeft cultuurhistorische waarden als bijzondere uitdrukking van de geestelijke ontwikkeling van het kleinschalige katholieke kerkdorp in het algemeen en van de daarbij toegepaste gebouwentypes in het bijzonder. Het complex heeft architectuurhistorische waarden vanwege de toegepaste stijlelementen en vanwege de plaats die de gebouwen innemen binnen het oeuvre van de architect Wolter te Riele. Het complex heeft ensemblewaarden vanwege de functionele en historisch ruimtellijke samenhang die de verschillende onderdelen bezitten. Het complex is van belang vanwege het zeldzame karakter van dergelijke gaaf bewaard gebleven ensembles.