OMSCHRIJVING

Inleiding Ten zuiden van de in 1862 aangelegde spoorlijn Breda-Tilburg is gesitueerd de BROUWERIJ 'De Drie Hoefijzers', anno 2003 Interbrew Nederland. Het beschermde complex bestaat uit vier onderdelen: de voormalige MOUTERIJ Ceres (1), uit omstreeks 1905, het KANTOORGEBOUW met dienstwoningen (2), daterende uit 1926-'27, het BROUWHUIS (3) uit 1927-'30 en de FABRIEKSSCHOORSTEEN (4) uit ca. 1905.

Omschrijving De gebouwen zijn gesitueerd op het overigens buiten de bescherming vallende bedrijfsterrein aan de Ceresstraat. Het kantoorgebouw, in een mengeling van Art Déco- en Nieuwe Haagse Schoolstijl, staat prominent aan de Ceresstraat met ten oosten daarvan het brouwhuis en de daaraan vast gebouwde mouterij. Ten noordoosten daarvan bevindt zich de schoorsteen.

De aanwezigheid van waterbronnen op het terrein, alsmede de gunstige infrastructurele ligging, deden de Bredase brouwersfamilie Smits in 1887 besluiten hun eeuwenoude brouwerij naar deze locatie aan de Ceresstraat te verplaatsen. Omstreeks 1920 maakte de brouwerij een snelle groei door, hetgeen geleid heeft tot de totstandkoming van het nieuwe kantoorgebouw en brouwhuis.

Het brouwproces omvat een reeks fasen, die in de beschermde gebouwen een afspiegeling vinden, namelijk voorbewerken van graan in de mouterij, vervolgens in het hoge brouwhuis menging met water in beslagkuipen waarbij zetmeel in vergistbare suikers wordt omgezet, vervolgens menging met hop en na koeling de verder vergisting in ketels, hierna lagering, filtering en afvulling.

Waardering

Het complex van brouwerij de Drie Hoefijzers (anno 2003 in gebruik bij Interbrew Nederland) is van algemeen belang vanwege: Architectuurhistorische waarden vanwege de diverse toegepaste bouwstijlen, -typen en -materialen, waarbij vooral de rijke bouwtrant (in- en uitwendig) van kantoor en brouwhuis opvalt; Cultuurhistorische waarden als voorbeeld van een brouwerij, gesitueerd nabij waterbronnen en spoorweg, waarvan het brouwproces in de gebouwen, hun onderlinge samenhang en zelfs de inventaris goed te volgen is; Ensemblewaarden, als onderdeel van de Bredase spoor- en singelzone, tot ontwikkeling gekomen na de slechting van de wallen; tevens vanwege de markante ligging van de gebouwen en de bakenfunctie van de schoorsteen; Gaafheid van het ensemble, zowel functioneel, historisch als materieel; Zeldzaamheid van dit soort ensembles, waarbij vooral kantoor en brouwhuis op landelijk niveau een vrijwel unieke positie innemen.