Omschrijving

PASTORIE, blijkens gedenksteen in de achtergevel gebouwd in 1806 in een ambachtelijke bouwtrant; ingangspartij uit 1906 met kenmerken van de (verstrakte) Jugendstil. De bouwmeesters zijn niet bekend. Blokvormig verdiepingloos gebouw op rechthoekige grondslag, gedeeltelijk onderkelderd, opgetrokken uit bruinrode baksteen en gedekt door twee parallelle met blauw geglazuurde Friese golfpannen belegde schilddaken waartussen zakgoot; omlopende goot op klossen; geprofileerde daklijst; ijzeren staafankers; anderhalfsteens en halfsteens rollagen; houten vensterbanken. De kajuit in het rechter dakvlak oorspronkelijk; de overige lichtopeningen in de dakvlakken niet. Twee (oorspronkelijk vier) hoekschoorstenen met borden. De voorgevel symmetrisch ingedeeld: doorgemetseld middenrisaliet met forse dakkajuit onder met blauwe Friese golfpannen belegd lessenaarsdak; goot op klossen. Ingangspartij onder balkon op houten stijlen; houten balkonhek in (verstrakte) Jugendstil. Op de begane grond dubbele entreedeuren met siersmeedwerk en zijlichten, gevat in cirkel binnen gele bakstenen omlijsting; hardstenen borstwering; lage hardstenen stoep. Op de verdieping drielicht bestaande uit dubbele houten balkondeuren met meerruits bovenlichten; aan weerszijden lagere zijlichten; het geheel binnen gele bakstenen omlijsting. Het gedeelte onder de dakrand voorzien van sierpleisterwerk. Aan weerszijden van de entreepartij oorspronkelijk T-vensters met persiennes (thans H-vensters met thermopane). De detaillering van de linkerzijgevel van ondergeschikt belang. In de rechterzijgevel oorspronkelijk zesruits venster (thans H-venster met thermopane) en twee keldervensters met gietijzeren roosters. De achtergevel symmetrisch ingedeeld: centrale houten toegangsdeur met sierrooster en bovenlicht, geflankeerd door twee zesruits vensters en gedenksteen 1806 (links) en (rechts) twee (iets hogere) H-vensters (oorspronkelijk zesruits vensters). De ramen oorspronkelijk met luiken. Lage hardstenen stoep. Aan rechter zijgevel stenen AANBOUW uit 1826 onder (in 2001 vernieuwd) schilddak met blauwe golfpannen. Aan linkerzijgevel houten SERRE op bakstenen plint; zinken lessenaarsdak (vermoedelijk 1906) met sierlijke gootlijst; in de zijkanten rondboog drielingvensters; in de voorkant verspringende rechthoekige verdeling ingevuld met blank en (wit) sierglas. INTERIEUR. Het interieur is symmetrisch ingedeeld. Centrale met marmeren tegels (groot formaat) belegde middengang met aan weerszijden de woon- en dienstruimten. In de gang een boogvormige doorgang en lambriseringen (nieuw marmerwerk naar oorspronkelijk patroon) en paneeldeuren (opnieuw gehout). Tussendeur met houten verdeling, waarin gekleurd glas (rood en blauw) met slijpwerk en cirkelvormig motief. (mogelijk 1906). In de beide voorkamers een (oorspronkelijk mogelijk deels polychroom) thans wit gesausd plafond van carton pierre (papier-maché); houten vouwblinden; zwarte schouw (naar oud model teruggebracht). In de achterkamer grenzend aan de serre, een balkenplafond versierd met biesjes en bloemmotieven (sjabloneerwerk). Tussen de achter- en de voorkamer ter plekke van vroegere bedsteden suitedeuren met kasten (eerste helft 20ste eeuw). Tijdens de verbouwing en renovatie van het pand (in 2001) is, behalve de bijzondere plafonds, in de achterkamer een met groen geglazuurde estriken belegde vloer te voorschijn gekomen. Deze is (opnieuw) aan het oog onttrokken door de erboven aangebrachte houten vloer. De marmer- en houtimitaties, de zwarte schouw in de voorkamer links en de (thermopane) ramen dateren van 2001.

Waardering

PASTORIE is van algemeen belang:

- wegens de ouderdom;

- wegens de architectonische vormgeving (Ambachtelijke bouwtrant en verstrakte Jugendstil);

- wegens de (vermoedelijke) toepassing van Christelijke symboliek aan de voorgevel;

- wegens de aanwezigheid van enkele waardevolle interieuronderdelen;

- wegens de kenmerkende typologie;

- wegens de ligging op een omgracht terrein dat op bijzondere wijze is ingericht en beplant;

- als onderdeel van een bijzonder kerkelijk complex;

- wegens de visuele relatie met de overige complexonderdelen en de eveneens beschermde hervormde kerk;

- wegens de ligging in een gebied met hoogwaardige landschappelijke en architectonische kwaliteiten.