Inleiding

De SCHOTBALKENLOODS behorende bij het gemaalcomplex 'Buma' werd gebouwd in 1939-1941 in opdracht van Rijkswaterstaat, Afdeling Rijksdienst IJsselmeerpolders (R.IJ.P.). Het ontwerp voor de in een functionalistische stijl opgetrokken behuizing van de schotbalkenloods was evenals de ontwerpen voor het gemaal en de andere bij het complex behorende gebouwen van ir. D. Roosenburg (Den Haag). Verantwoordelijk voor de constructie van het complex was de Dienst der Zuiderzeewerken afdeling Noordoostpolderwerken. Het afwerken van de gebouwen werd in 1940 gedaan door de fa. Rietveld & Verdoorn's Aannemersbedrijf (Papendrecht). De aan het bovenhoofd van de sluis, tegenover het sluiswachtershuisje staande schotbalkenloods verloor de oorspronkelijke functie toen in de jaren zeventig een moderne, stalen noodschuif werd geplaatst.

Omschrijving

De schotbalkenloods is vanuit een rechthoekige plattegrond, op een betonnen onderbouw in schone baksteen opgetrokken en heeft een stalen skelet (firma Braat). De loods staat onder een uitkragende, met verbeterde Hollandse pannen gedekt zadeldak. De gevelhoeken worden geaccentueerd door de wit geschilderde stalen skeletdelen, die ook drie van de vier gevels geleden. De betonnen onderbouw van de loods is blind aan de op de polder gerichte langszijde. De door de stalen spantbenen in drie rechthoekige vlakken verdeelde bakstenen langsgevel van de bovenbouw bevat drie ronde vensters met de oorspronkelijke stalen ramen. De op de sluis georienteerde, door een stalen stijl en ligger in drieën verdeelde linker kopgevel, bevat een rechthoekig, onder latei staand venster met stalen raam in de rechthoekige onderste geveldelen. De vijfzijdige geveltop is blind. De bovenbouw aan de achterste langszijde is identiek aan die aan de polderzijde met dit verschil dat boven elk venster een stalen ring uit de gevel steekt. De rechter kopgevel bevat een grote, diepliggende deur, die voor de helft in de betonnnen onderbouw en voor de helft in de bakstenen bovenbouw staat. Het inwendige van de loods valt buiten de bescherming van rijkswege.

Waardering

De schotbalkenloods is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde.

- De schotbalkenloods heeft cultuurhistorische waarde omdat de bouw ervan het begin van de Noordoostpolder markeert en het derhalve tot de oudste nog bestaande bouwwerken in de Noordoostpolder behoort.

- De loods heeft architectuurhistorische waarde vanwege de specifieke, voor de bouwtijd karakteristieke vormgeving en constructie en als belangrijk werk uit het oeuvre van een vooraanstaand architect.

- De loods heeft ensemblewaarde vanwege de bijzondere visuele en functionele samenhang met de overige onderdelen van het complex en de locatie.

- De schotbalkenloods is van belang vanwege de herkenbaarheid en de gaafheid.