Complexomschrijving. Buitenplaats RIJNOORD

In 1824 kocht mr. Jacobus Bredius, notaris en burgemeester van Woerden een stuk terrein van Sigismund Ham van Sluipwijk, wethouder en ook enige tijd burgemeester van Woerden. Dit terrein is het uitgangspunt geweest voor de latere buitenplaats en landgoed. Bredius richtte ter plaatse een 'tuin van vermaak' in met een tuinhuisje aan het water ('tuinhuis') en een tweede op het terrein ('tuinhuis'), alsmede aan de noordkant een 'bosch tot vermaek' en een klein hakhoutbosje. Een en ander staat afgebeeld op de kadastrale minuut van omstreeks 1830. In 1826 overleed Jacobus Bredius en het terrein kwam in handen van zijn zoon Cornelis Jan Bredius (1804-1873). Cornelis Jan was een belangrijk persoon voor Woerden. Hij bekleedde van 1852-1863 het burgemeesterschap. Daarnaast was hij dijgraaf van het Grootwaterschap van Worden van 1849 tot 1867 en lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland. Tijdens zijn leven breidde hij zijn bezit fors uit tot een boerenbedrijf - het terrein van vermaek bleef bestaan - met onder andere omringende hooi- en weilanden waar hij zijn inkomsten uit verkreeg. Hij liet in 1852 de boerderij Batestein bouwen. In 1863 verrees de villa Rijnoord op het oude terrein van vermaak, met een oprijlaan vanaf de Oostdam. Aan het begin van de oprijlaan kwam een hek met pijlers, met twee wapendragende leeuwen. De wapens zijn die van Bredius (links) en Hodenpijl (rechts), het wapen van de echtgenote van Cornelis Jan, Hendrica Johanna Gijsberti Hodenpijl. Het hek met de pijlers zijn in de loop van de tijd verscheidene malen (oostwaarts) verplaatst, ten gevolge van de verbreding van de Oudelandseweg en de reconstructie van de Snellerbrug. Om en aan het huis bevonden zich vroeger standbeelden van mythologische figuren. Er staat er nog een. Standbeeld van Demeter, vervaardigd door J.B. Xavery in 1733. Ten noorden van het inrijhek, aan de Oudelandseweg, lag een koetshuis met koetsierwoning. Deze opstallen zijn omstreeks 1971 gesloopt ten behoeve van de verbreding van de Oudelandseweg. Vanaf de jaren vijftig van de vorige eeuw is het bezit door onteigening en verkoop versnipperd geraakt. Alleen het huis Rijnoord met omringend park bleef in bezit van de familie Bredius. Het noordelijk deel van het terrein kwam in handen van de gemeente Woerden. In 1959 werd het bejaardentehuis 't Oude Landt' gebouwd aan de oostkant. Het overgebleven park beslaat maar een klein deel van het voormalige landgoed. De daarbij horende dienstwoningen als de boerderij Batestein en de voormalige dienstwoning aan de 's Gravensloot 101 vallen buiten het parkgedeelte. Het complex bestaat uit de volgende onderdelen: HOOFDGEBOUW RIJNOORD (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), THEEKOEPEL (3), HEK (4), TUINBEELD (5).

Waardering Buitenplaats Rijnoord van algemeen belang:

- wegens de geschiedenis voor de stad Woerden

- wegens de ouderdom - als 19de-eeuws landschapspark direct buiten de vesting

- wegens de samenstellende onderdelen waarbij het huis, theekoepel en hek met hekpijlers uit dezelfde tijd stammen als het park