Landgoed Heidepark werd in 1815 gesticht, maar kreeg in 1885 nieuwe eigenaren. De succesvolle bankier Hendrik van Loon en zijn puissant rijke echtgenote Louise Borski kochten de 114 hectare grote buitenplaats en doopten het om tot Hydepark. Zij lieten er een nieuw landhuis en een groot aantal bijgebouwen bouwen. Aan tuinarchitect Hendrik Copijn gaven ze de opdracht om het ontwerp te maken voor het omvangrijke, inmiddels tot meer dan 250 hectare uitgedijde, park. Helaas werd het hoofdhuis in 1942 door brand verwoest, maar het merendeel van de andere gebouwen is er nog. Daaronder een Oranjerie, een portierswoning, een koetshuis en een aantal houten tuinhuisjes.

Voor een paar monumenten is een grondiger traject nodig

In 1951 werd Hydepark voor het grootste deel aangekocht door de Hervormde Kerk in Nederland. In 1962 liet deze organisatie een modern seminarium bouwen op de plek van het oude landhuis. Hier kregen predikanten een deel van hun opleiding. Inmiddels is de Hervormde Kerk in Nederland opgegaan in de PKN. De PKN is dus nu de eigenaar van de rijksmonumenten van Hydepark. Roelie Drost is coördinator facilitaire zaken van de PKN en daarmee is zij ook operationeel verantwoordelijk voor het beheer van de gebouwen op Hydepark. ‘Ik krijg daarbij ondersteuning van Monumentenwacht Utrecht. Allereerst hebben ze een inspectierapport gemaakt en daardoor kwamen de meest urgente punten wel naar voren. Nu werken we aan een meerjaren-onderhoudsbegroting en dan gaan we de vervolgstappen uitzetten. We moeten bij alle panden regulier onderhoud uitvoeren, maar voor een paar monumenten is een grondiger traject nodig. Zo kijken we momenteel naar een prieeltje met bijzonder vakwerk. Voor de restauratie is een standaardoplossing niet zomaar voorhanden.’

Hydepark is een van de laatste grote landschapsparken op de Utrechtse Heuvelrug

De bekende Nederlandse tuinarchitect Hendrik Copijn tekende voor het ontwerp van het park in de zogenoemde ‘late landsschapsstijl’.  Hij ontwierp een omvangrijk parkbos, afgewisseld met weiden en akkers, slingerpaden en waterpartijen. Daarbij zorgde hij voor zichtlijnen waarvan het Huis Hydepark het middelpunt vormde. De paden- en lanenstructuur is grotendeels intact gebleven en de waterpartijen ook. Roelie Drost vertelt: ‘Hydepark is één van de laatste grote landschapsparken op de Utrechtse Heuvelrug, voor de provincie Utrecht daarom extra waardevol. Daarom kreeg de PKN uit het Parelfonds een bijdrage waarmee we de oude padenstructuur op het landgoed konden herstellen. Tegelijkertijd restaureerden we de Oranjerie en de bijbehorende tuin. Ook daarbij bood Monumentenwacht Utrecht ondersteuning. Dat ligt er nu allemaal weer prachtig bij.’

We gaan de originele aanplant herstellen

Na de aanpak van de Oranjerie en de padenstructuur is het nu tijd voor het herstel van de beplanting. Copijn koos de beplanting met zorg. Hij plantte onder andere volwassen bomen, zodat het nieuwe ontwerp mooi aansloot op het bestaande parkbos. De jonge aanplant bestond uit exotische en uitheemse soorten, wat kenmerkend is voor de late landschapsstijl. Roelie Drost: ‘We hebben wederom een subsidie gekregen uit het Parelfonds, dit keer voor ons heesterplan. In het najaar gaan we daarmee aan de slag, we hebben net de vergunning daarvoor binnen. We gaan de originele aanplant herstellen.’

Een goed onderbouwd financieel verhaal naar de boekhoudkundige afdeling

Roel den Daas is werkzaam bij Monumentenwacht Utrecht en betrokken bij het onderhoud van landgoed Hydepark. ‘Met de inspectie maken wij inzichtelijk welke gebreken er zijn en welk onderhoud er noodzakelijk is. Vaak wordt ons dan vervolgens gevraagd om een meerjarenonderhoudsplan op te stellen. Dat geeft eigenaren meer grip op het onderhoud. Ze weten welke reserveringen ze moeten doen en welk pand prioriteit heeft. Voor de PKN betekent het ook dat de facilitaire dienst naar de boekhoudkundige afdeling een goed onderbouwd financieel verhaal heeft. Steeds vaker worden wij ook bij de uitvoering van het werk betrokken. Wij stellen dan bijvoorbeeld de werkomschrijvingen op, waarmee de opdrachtgever bij aannemers aan kan kloppen. Daarbij geven wij natuurlijk de voorkeur aan gecertificeerde aannemers. Wij helpen ook bij het zoeken naar subsidiemogelijkheden en vaak ook bij de aanvraag. Hydepark heeft nu al een paar keer een subsidie gekregen van de provincie Utrecht. De Oranjerie op Hydepark vind ik heel bijzonder: hier in de omgeving is zoiets zeldzaam en sinds de restauratie staat die er ook weer prachtig bij. Er is nog een hoop werk te doen op Hydepark, maar dat gebeurt in weloverwogen stappen.’

Er zijn in Nederland veel mensen die fijne herinneringen hebben aan Hydepark

Hydepark is voor de PKN nog steeds een belangrijk scholingscentrum. Maar het is veel meer dan dat, vertelt Roelie Drost: ‘Sinds 2015 hebben we een nieuwgebouwd congrescentrum op het landgoed. Dit gebouw is in de plaats gekomen van het oude diaconale hotel F.D. Roosevelthuis, dat ook op het landgoed stond, maar gesloopt is. Het nieuwe congrescentrum is nu scholingscentrum en hotel in één. Hier kunnen mensen, die niet zelfstandig op vakantie kunnen, logeren. Deze mensen worden onder andere door een diaconie van een plaatselijke PKN-gemeente aangemeld. De begeleiding en de animatie wordt voor een groot deel gedaan door vrijwilligers. In opdracht van de PKN verzorgt Het Vakantiebureau hier ook vakantieweken. Vakantiegangers worden hier goed verzorgd en ze kunnen genieten van het prachtige park en de bijzondere gebouwen. Ook daarom vinden wij behoud belangrijk. Er zijn in Nederland veel mensen die fijne herinneringen hebben aan Hydepark.’