Inleiding.

H. Marthakerk. Aan drie zijden vrijstaand kerkgebouw uit 1908-1909, gebouwd naar ontwerp van N. Molenaar sr. in neo-gotische stijl en voltooid in 1924 met de eindtravee van het schip en de toren door N. Molenaar jr.

Omschrijving.

Driebeukige, neogotische hallekerk onder een zadeldak, met 5/8e gesloten koor, drie transepten, recht gesloten zijkapellen aan weerszijden van het koor, en een zadeldaktoren naast de voorgevel. Op het met leien gedekte dak staat een smalle lantaarn. De daklijst is gedecoreerd met een spitsboogfries. In de voorgevel bevindt zich een roosvenster waaronder een reeks van zeven spitsboogvensters. Het ingangsportaal is voorzien van bakstenen archivolten en bezit een dubbele delendeur met fors sierbeslag. Aan weerszijden hiervan bevinden zich twee spitsboogvensters. In de geveltop zijn vijf spitsboognissen geplaatst, deels met vensters en een luik. De zadeldaktoren links is eveneens voorzien van spitsboogvensters. Links en rechts van de voorgevel bevinden zich ingangsportalen onder een lessenaarsdak. De drie transepten worden uitwendig gemarkeerd door topgevels. Het metselwerk is versierd met banden en figuren van gele baksteen, en een spitsboogfries onder de daklijst. In de geveltoppen zijn drielicht-spitsboogvensters aangebracht. Het koor bezit spitsboogvensters met bakstenen traceringen en een spitsboogfries onder de daklijst. Aan weerszijden van het koor staat een dienstgebouw; aan de kant van de Stortenbekerstraat, afgesloten door topgevels en gedekt door een zadeldak. Onder de daklijst is een bakstenen sierrand aangebracht. Beide dienstgebouwen bezitten een traptoren met spits. Het gebouw aan de noordkant doet dienst als sacristie. Tussen dit gebouw en het transept bevindt zich de parochiezaal, die aan de bovenzijde is afgesloten door een open balustrade. Het inwendige van de kerk, geïnspireerd op het schip van de Grote of Sint Jacobskerk in Den Haag, bevat ruime zijkapellen met dwars gerichte houten tongewelven die aansluiten op de middenbeuk onder een tongewelf in de lengterichting van de kerk. De tongewelven zijn met decoratieve schilderingen versierd. De kerk heeft gelede bakstenen pijlers, bekleed met gele verblendsteen die afgewisseld wordt door rode banden. In de zwikken aan weerszijden van de scheibogen bevinden zich ronde nissen met zespassen. De zijkapellen aan weerszijden van het koor hebben gemetselde kruisribgewelven; het koor heeft een straalgewelf. De geprofileerde bakstenen triomfboog naar het koor rust op twee korte zuilen van gepolijst zwart graniet met hardstenen bladkapitelen. De kerk heeft polychrome tegelvloeren. Eén-klaviers orgel gemaakt door J.W. Walker voor St. Mary's Church Stoke d' Abernon in 1860, in 2003 aangekocht en geplaatst in de H. Marthakerk. Tot de inventaris behoren een kalkstenen gebeeldhouwde kuip van de preekstoel; twee neo-gotische beelden van het Heilige Hart en Maria, alsmede een kleine communiebank met rijk snijwerk in neo-barokke trant uit de eerste helft van de 19e eeuw. Aan de zijde van de Hoefstraat een bakstenen tuinmuur.

Waardering.

Kerkgebouw van architectuurhistorische en typologisch waarde; hoofdvorm, detaillering en materiaalgebruik zijn gaaf bewaard. Door zijn opzet, geïnspireerd op het laat- gotische "Haagse halletype", neemt de kerk in het totale beeld van de neo-gotiek een vrij zeldzame plaats in. De tot de inventaris behorende neo-barokke communiebank, twee neo-gotische beelden en de neo-gotische kuip van de preekstoel hebben kunsthistorische waarde en zijn in de bescherming meegenomen. Een toegevoegde waarde is de belangrijke stedenbouwkundige situering op de hoek Hoefkade/De Bockstraat/Stortenbekerstraat.