Inleiding

DUBBEL HERENHUIS, door brandgangen gescheiden van de aangrenzende panden, gesitueerd in de nagenoeg gesloten, uit eind negentiende-eeuwse herenhuizen bestaande noordelijke gevelwand van de Ubbo Emmiussingel, gebouwd in 1883 in opdracht van bankier C.C. Geertsema en jurist W.J. Quintus naar ontwerp van de uit Oldenburg (Dld.) afkomstige architect G. Schnitger, in de bouwstijl van het Neo-maniërisme. Het gebouw is momenteel in gebruik als kantoor, praktijk- en woonruimte. Onderdelen van het rijke interieur zijn bewaard gebleven.

Omschrijving

Het monumentale gebouw is opgetrokken op een U-vormige plattegrond en bestaat uit een souterrain met twee bouwlagen onder een afgeknot schilddak, belegd met een Hollandse pan. Enkele dakkapellen in het voordakschild zijn voorzien van 'heksemutsen', gedekt met leien en bekroond met pirons. De gevel wordt aan de bovenzijde afgesloten door een omlopend fries, afwisselend ingevuld met vlak- en maaswerk, of zoldervenstertjes en een geprofileerde bakgoot op klossen. Het brede gebouw is geheel symmetrisch van opzet. De één travee brede ingangspartijen op de uiterste zijden zijn ver binnen de rooilijn geplaatst. Een binnen de rooilijn liggende middendeel van vier traveeën breed wordt geflankeerd door risalerende delen van twee traveeën breed; deze laatste zijn bekroond met topgevels. Het gevelmuurwerk van de begane grond is verlevendigd met speklagen; op de verdieping zijn zandstenen dorpelbanden aangebracht, die iets uit het gevelwerk uitspringen. De begane grond verdieping wordt afgesloten door een om alle in- en uitspringende delen lopende cordonlijst van natuursteen. Alle rechtgesloten gevelopeningen zijn versierd met zandstenen negblokken en sluitstenen. De verdiepingsvensters bezitten vensterbanken op schijnconsoles. De rijkbesneden toegangsdeuren met bovenlicht worden bekroond door aediculastellingen die rolwerk cartouches van zandsteen met inscripties dragen. De deuren worden geflankeerd door gecanneleerde zandstenen pilasters met blokken en Corinthische kapitelen. De trappen van de topgevels zijn afgedekt met rolwerk, voluten en frontons en aanvullend gedecoreerd met datumcartouche en schilden. De vensters van de oostelijke helft bezitten nog de authentieke, uit zink gedreven zonweringskasten. De indeling van de achtergevels is nog oorspronkelijk. Nr. 19 bevat een brede serre. Het interieur van nr. 19 is deels oorspronkelijk. Van belang zijn ondermeer de zeer rijk uitgevoerde houten trappenhuizen met rondboogopeningen in neo-Maniëristische stijl, witmarmeren vloeren in de gangen met fonteintje van keramiek en de bel étage met zeer rijk geornamenteerde plafonds die deels in hout en beschilderd in hout-imitatie technieken zijn uitgevoerd. De monumentale met rijk houtsnijwerk versierde schouwen in zowel nr. 19 als nr.21 zijn vermoedelijk afkomstig uit een gesloopte Groninger borg. De schouwmantel in nr. 21 bevat in het midden een grisaille.

Waardering

Dubbel herenhuis, fraai vormgegeven in een neo-Maniëristische bouwstijl, typisch voor het laatste kwart van de negentiende eeuw, naar ontwerp van de uit Oldenburg (Dld.) afkomstige architect G. Schnitger, van algemeen belang vanwege zijn cultuurhistorische en grote architectuurhistorische waarde vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp, de proportionering, de zorgvuldige materiaalkeuze en de ornamentiek en vanwege de bijzondere samenhang tussen exterieur en interieur (onderdelen). Bovendien vormt het gebouw met zijn sterk plastische geledingen een buitengewoon waardevol en gaaf onderdeel van de hoogwaardige stedebouwkundige structuur van de singelreeks langs de zuidkant van de binnenstad van Groningen.