Huize Tavenier, Groningen

Inleiding VILLA, oorspronkelijk genaamd 'Vrederust', geheel vrijstaand en onderdeel van een reeks villa's aan de zuidzijde van de Ubbo Emmiussingel, in 1904 gebouwd in opdracht van R. Hooites-Meursing, weduwe van een strokartonfabrikant, naar ontwerp van de Groninger architect A.Th. van Elmpt en zeer verfijnd vormgegeven in de bouwstijl van de Art Nouveau. Voor het ontwerp van deze luxueuze en monumentale villa kreeg Van Elmpt gelegenheid inspiratie op te doen in het buitenland. Het oorspronkelijke hekwerk dat het dak sierde, is niet meer aanwezig. Van 1949 tot 1981 is de villa in gebruik geweest als kraamkliniek van het Diaconessenhuis en genoemd naar de eerste hoofdverpleegkundige, zuster Tavenier. Daartoe is in de hal een nog aanwezige lift geplaatst. Sinds 1981 is de villa in gebruik als kantoor. Omschrijving Het gebouw is opgetrokken op een onregelmatige plattegrond uit een witte verblendsteen en telt twee bouwlagen onder een onregelmatig gevormd tentdak, dat aan alle vier de zijden wordt doorbroken door opgemetselde topgevels. Het gebouw ligt circa één meter boven het niveau van de straat en heeft een hoge souterrainverdieping, waardoor het gebouw de indruk wekt op een hoog basement te zijn geplaatst. Een monumentale gebogen oprit wordt gescheiden van de tuin door een smeedijzeren hek met gestileerde schermbloemen, geplaatst tussen met geometrische motieven versierde hardstenen balusters; een zelfde afscheiding tussen oprit en straat is verdwenen. De villa heeft aan noord- en oostzijde brede terrassen met hardstenen balustrades. De entree bevindt zich in de noordwesthoek onder een portiek. De houten paneeldeur is rijk bewerkt met florale motieven. Voor de noordgevel is een zuilenstelling in rode Bremer zandsteen geplaatst; op de verdieping hierboven is een loggia aangebracht. De vrijstaande zuilen zijn vervaardigd uit gepolijst graniet. Het oostelijk deel van deze gevel is opengewerkt met reeksen van telkens drie vensters, waarvan de constructieve delen, lateien, kalven en dergelijke zijn uitgevoerd in grijze hardsteen en de dagkanten en architraven in rode Bremer zandsteen. De oostgevel heeft een open portico met granieten zuilen en zandstenen friezen; de lateien zijn vervaardigd uit grijze natuursteen. De opgemetselde topgevel van de oostwand risaleert driesteens. De achtergevel aan het Verbindingskanaal heeft een grote uitgebouwde serre en op de verdieping terrassen en een van oorsprong open loggia, die door middel van drie gepaarde rondboogvensters is dichtgezet. In de westelijke gevel bevindt zich een tweede entree, de leveranciersingang. Lateien, hoekstenen, balustrades, kapitelen en dergelijke zijn vormgegeven en behakt in geometrische stijl. Op de borstwering van de vensters, alsook op de architraven van de portico en loggia zijn panelen aangebracht met florale, vegetatieve en diermotieven, en symbolen die verwijzen naar deugden en nijverheid, verbonden met de strokartonindustrie, vervaardigd uit rode Bremer zandsteen door de Groninger beeldhouwer A.M. van der Lee. Onder de bakgoot van de oost-, noord- en westgevel bevindt zich een breed doorlopend fries met sectieltegeltableau's met geometrische en florale motieven in wit, blauw, roze en okergeel, vervaardigd door atelier Joost 't Hooft en Labouchère van De Porceleyne Fles uit Delft. De opgemetselde geveltoppen zijn bekleed met hardstenen platen en bevatten op de hoeken gebeeldhouwde koppen en penanten. Interieur Van bijzondere kwaliteit in het uiterst rijk uitgedoste en aangeklede interieur zijn ondermeer de vestibule met witmarmeren lambrizering en vloer en bewerkte houten tochtdeur met geslepen glas en de gebrandschilderde glas-in-lood ramen met abstracte motieven in blauw en paars met in het midden een realistische afbeelding van de strokartonfabriek van de familie Hooites-Meursing; de hal met gepolijste marmeren zuilen, vloeren en wandplaten van sterk geaderd Italiaans marmer en de met rijk houtsnijwerk versierde paneeldeuren. Reliëfs op de houten lateien boven de deuren verwijzen naar de functies van de verschillende salons. Voorts zijn van belang de uitgebouwde tuinkamer met serre met een verfijnd gedecoreerde houten lambrizering, wand- en buffetkasten en beschilderd plafond met verschillende bloemmotieven tegen een goudkleurige achtergrond en het glas-in-lood in de bovenlichten van de serre-vensters. Tenslotte nog van belang de lange dwarsgang met verfijnd beschilderd plafond en stuc decoraties en de aan het uiteinde hiervan gelegen deur met fraai geëtst glas. Een brede trap met bordessen met in houtsnijwerk uitgevoerde leuningen leidt naar de verdieping. Van oorsprong werd de hal van daglicht voorzien door een lichtkoker in het dak en zijdelings door de later dichtgezette loggia in de zuidgevel. Waardering Villa, opgetrokken in een zeer rijk versierde Art Nouveau-stijl naar ontwerp van de Groninger architect A.Th. van Elmpt, van algemeen belang vanwege de zeldzame schoonheid en gaafheid van de rijkgebeeldhouwde, constructieve en decoratieve onderdelen en tegeltableau's in ex- en interieur (onderdelen) alsmede vanwege de uitzonderlijke architectuurhistorische betekenis voor de stijlperiode van de Art Nouveau in Nederland. Bovendien vormt het gebouw een belangrijk architectonisch onderdeel in de hoogwaardige stedebouwkundige structuur van de singelreeks aan de zuidkant van de stad Groningen.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
486627
Provincie
Gemeente
Plaats

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Ubbo Emmiussingel 110 9711 BK Groningen Binnenstad Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) MRS-aanv. Villa
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
I 3227 Groningen
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1904 1904 MRS-aanv. vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Elmpt, A.Th. van ; Stad Groningen architect / bouwkundige / constructeur
Naar boven