COMPLEXOMSCHRIJVING

Inleiding

BOERDERIJCOMPLEX 'Hermans Dijkstra', bestaande uit:

1. een zowel wat het exterieur als het interieur betreft gave Oldambtster BOERDERIJ die, hoewel in aanleg ouder (18de-eeuws), in zijn huidige vorm hoofdzakelijk dateert uit 1858/1877;

2. een redelijk gaaf bewaarde SLINGERTUIN uit het midden van de 19de eeuw (1858) in Engelse Landschapsstijl met bruggetje en enige monumentale beplanting uit de tijd van aanleg en een met linden beplante verharde laan;

3. een WAGENSCHUUR uit omstreeks 1858 met vermoedelijk aan het begin van de 20ste eeuw aangepaste voorgevel;

4. een STOOKHUT uit omstreeks 1858;

5. een vroeg-20ste-eeuws houten TUINHUISJE.

Het op een ruim erf gesitueerde complex, dat in stilistisch opzicht invloeden vertoont van Eclecticisme, Chaletstijl en Art Nouveau, ligt aan de Reinste Abdenaweg, doch is georienteerd op de Hoofdweg. Het terrein waarop boerderij, bijgebouwen en tuin zijn gelegen, wordt door een sloot omgeven. Voor de boerderij, die ongeveer 100 meter van de Hoofdweg af staat, ligt een grote tuin met zowel een moes- als siertuingedeelte. Deze landschapstuin wordt door een sloot met brug afgescheiden van de kleine binnentuin direct voor de boerderij. Aan de westzijde van de boerderij liggen het tuinhuisje en de stookhut; achter op het erf ligt de wagenschuur. Via een lange verharde en met lindebomen beplante laan langs de westzijde van de tuin, de Reinste Abdenaweg, wordt het erf vanaf de Hoofdweg ontsloten. Voor de agrarische bedrijfsvoering was er vroeger een met bomen beplante laan achteruit; deze bestaat niet meer. De Reinste Abdenaweg sluit nu aan op de Oudlandseweg, een ruilverkavelingsweg.

Het boerderijcomplex is representatief voor het Oldambt van rond de eeuwwisseling. Sinds ongeveer 1875 ging het steeds beter met de akkerbouw in dit gebied en werden de boeren steeds rijker. Deze welstand kwam onder meer tot uitdrukking in de bouw van imposante boerderijen met een representatief voorhuis en niet zelden een mooi aangelegde slingertuin. Een groot aantal va n deze boerderijen is, met name wat het interieur betreft, na de Tweede Wereldoorlog verbouwd of vernieuwd en veel slingertuinen zijn inmiddels geheel of gedeeltelijk verdwenen. Het onderhavige boerderijcomplex is een van de weinige met een boerderij met een gaaf exterieur en interieur, gave bijgebouwen en een redelijk gaaf bewaarde slingertuin.

De weilanden ten oosten en westen van het complex (die buiten de bescherming van rijkswege vallen) behoorden vroeger bij de boerderij. Het oostelijke weiland maakt nu deel uit van een kampeerterrein.

De rentenierswoning Hoofdweg 99 behoorde oorspronkelijk eveneens tot het complex, maar maakt, als gevolg van gewijzigde eigendomsverhoudingen, daarvan thans geen deel meer uit.

Waardering

Boerderijcomplex met kenmerkende erfindeling, opstallen en slingertuin van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorisch belang:

- wegens de ouderdom;

- wegens de bouwgeschiedenis van de verschillende complexonderdelen;

- als uitdrukking van de culturele en sociaal-economische ontwikkelingen in Oost-Groningen in de periode 1850-1940;

- wegens de typologische ontwikkeling van het voorhuis van het Oldambtster boerderijtype;

- wegens de hoogwaardige architectonische kwaliteit en gaafheid van de samenstellende onderdelen;

- wegens de architectonische vormgeving, het materiaalgebruik en de ornamentiek van het voorhuis;

- wegens de zeer hoge mate van gaafheid van exterieur en interieur van de boerderij;

- wegens de bijzondere samenhang tussen exterieur en interieur;

- wegens de aanwezigheid van een redelijk gaaf bewaarde slingertuin;

- wegens de typologische en functionele diversiteit van de samenstellende onderdelen;

- wegens de wijze van inrichting van het complex;

- wegens de betekenis van het complex voor het aanzien van het dorp.