Inleiding

PASTORIE, in 1866 gebouwd op de fundering van een kerk uit 1804, naar het ontwerp van architect W.J.J. Offenberg uit Amsterdam. In 1896 werd de fundering vernieuwd o.l.v. architect Groenendaal en waarschijnlijk de trapgevel op de zuidoost hoek gebouwd, omdat ruimte was ontstaan na sloop van de oude pastorie.

De pastorie is gesitueerd op de rooilijn aan de noordzijde van de Rechtestraat in de dorpskern van De Rijp, een door het rijk beschermd dorpsgezicht, en aan de oostzijde van de Rooms-Katholieke kerk van de Heilige Bonifatius, gebouwd in 1860-1863 naar het ontwerp van W.J.J. Offenberg en J. van Straaten. De kerk is op de rijksmonumentenlijst geplaatst onder monumentnummer: 17162.

Omschrijving

Pastorie, met lijstgevel, bestaande uit kelder, twee bouwlagen en zolderverdieping onder flauw hellend schilddak met de noklijn haaks op de straat en bedekt met rode en zwarte Hollandse pannen. Een hoge schoorsteen staat aan de oost- en westzijde. De pastorie is opgetrokken uit rode baksteen op een hardstenen plint. De plattegrond is rechthoekig met schuine zijde op de zuidoost hoek en aansluitend aan het overgangsgedeelte naar de kerk aan de westzijde. De dorpels van de zes-ruits schuifvensters onder hanekam, de stoep en de detailleringen van de trapgevel, zoals speklagen, dekstenen en piron, zijn uitgevoerd in hardsteen. Kenmerkend zijn voorts de sierankers. De voorgevel (Z) is vier traveeën breed. Links van de in portiek liggende deur, met boven- en zijlichten in geprofileerd kozijn en bereikbaar via vier hardstenen treden, bevindt zich een schuifvenster, rechts bevinden zich twee schuifvensters. Onder de vensters bevinden zich in de plint twee ventilatieopeningen met roosters. De penanten worden op de begane grond en de verdieping afgesloten door houten kroonlijsten waarboven sierankers. Op de verdiepingscheiding is een houten geprofileerde cordonlijst geplaatst. Op de verdieping is in elke travee een schuifvenster aangebracht. De ver overstekende geprofileerde bakgoot rust op gepaarde gebeeldhouwde consoles waartussen oculi van de mezzanino. De cordonlijst is van hout. Op de zuidoost hoek is de risaliet gebouwd, met schuifvenster op begane grond en verdieping onder rondboog met boogtrommels in baksteen mozaïek. De uitkragende trapgevel waarvan de onderzijde een dubbele rondboog vormt, rust op hardstenen consoles. De zijgevels (O en W) zijn gepleisterd in blokmotief op hardstenen plint en voorzien van sierankers en enkele vensters. In de westgevel bevindt zich rechts boven tevens een blind venster. De achtergevel (N) heeft in de tweede travee van links openslaande deuren onder tweedelig bovenlicht met links daarvan dito openslaande ramen. In de twee overige traveeën is een venster met openslaande ramen geplaatst. Op de verdieping zijn zes-ruits schuifvensters aangebracht. Boven de geprofileerde gootlijst bevindt zich in het midden een dakkapel met openslaande ramen en hijsbalk. In het overgangsgedeelte naar de kerk bevindt zich een deur met zijlichten en bovenlicht.

Waardering

De pastorie is van algemeen belang uit cultuur- en architectuurhistorisch oogpunt als gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een pastorie uit de tweede helft van de 19de eeuw in eclectische trant en vanwege de historisch-functionele en ruimtelijke relatie met de aangrenzende Rooms-Katholieke kerk. Het pand heeft ensemblewaarde vanwege de beeldbepalende situering aan de Rechtestraat in de dorpskern van De Rijp.