Inleiding

Eclectisch HERENHUIS, 1904-1905, oorspronkelijk voorzien van een koets- en paardestalling, als geheel gesitueerd in de gesloten wand van de Papenstraat. Gebouwd in opdracht van dhr. J. Nijst, naar een ontwerp van architect Joseph Hollman. Het interieur van het woongedeelte werd in 1957 gerenoveerd. Het aangebouwde uitvaartcentrum van één bouwlaag achter de inrijpoort is uitgesloten van bescherming.

Omschrijving

Herenhuis, bestaande uit een tweetal, onderling verspringende bouwvolumes met souterain, drie bouwlagen en zolder. Het geheel wordt gedekt door een zadeldak met muldenpannen. Dakkapellen met leienspits en pion. Bakgoot op consoles.

De voorgevel van het pand bestaat uit twee ten opzichte van elkaar verspringende bouwvolumes. Het volume met de woonhuisentree telt twee vensterassen. Op de begane grond een rechthoekige houten paneeldeur met smeedrooster en rondboogvormig bovenlicht. Daarnaast een rondboogvormig houten T-venster. Zowel venster als deur worden van het bovenlicht gescheiden door een hardstenen latei met diamantkopmotief. In de tweede bouwlaag rechthoekige houten T-vensters in segmentboogvormige lijsten en siermetselwerk in de vulstukken. In de derde laag rechthoekige houten T-vensters in roodboogvormige lijsten en siermetselwerk in de vulstukken. Dit geveldeel loopt uit in een topgevel met schouderstukken, waarvan de vazen en bekroning sedert 1989 zijn verwijderd. In deze topgevel een getrapt fries en een rechthoekig ongeleed houten venster in een rondbooglijst met siermetselwerk in het vulstuk.

In de eerste bouwlaag van het teruggerooide geveldeel bevindt zich de korfboogvormige inrijpoort, die thans toegang geeft tot het aangebouwde uitvaartcentrum. Deze poort bestaat uit een tweetal panelen met diamantkopornamenten en cannelures, verticaal ingedeelde bovenlichten met geëtst glas. In de tweede bouwlaag een balkon op consoles met smeedijzeren balustrade en vlaggemast. Dubbele houten balkondeuren met bovenlicht, door baksteentraceringen gescheiden van de zijlichten met bovenlicht. Zowel de zijlichten als de balkondeur in een segmentboogvormige lijst met siermetselwerk in de vulstukken. In de derde laag een rechthoekig houten T-venster met baksteentraceringen, horizontaal ingedeelde bovenlichten, geplaatst in rondbooglijsten met siermetselwerk.

De voorgevel kenmerkt zich door een geprofileerde plint in gesausde zandsteen, met hardstenen lijst; rode bakstenen optrek met gesneden voegen; speklagen in zandsteen; hardstenen dorpels; lichtrode profielsteen in de venster- en deurlijsten; rood-geel-zwart vlechtwerk in de vulstukken; gestucte gevellijsten. Strekken met gestucte aanzet-, sluitstenen en profiellijsten.

Blinde zijgevel en trapsgewijs verspringende achtergevel in grauwbruine baksteen, gemetseld in kruisverband. Rechthoekige houten (T-)vensters.

Een deur geeft toegang tot het dakterras van de aanbouw.

Vanwege de aanbouw van het uitvaartcentrum werd het INTERIEUR van de eerste bouwlaag ten dele vernieuwd. Het interieur van de woonverblijven op de tweede en derde laag heeft een indeling die met uitzondering van een doorbraak naar de serre nog intact is, maar bevat voor het overige geen beschermde onderdelen.

Waardering

Het pand Papenstraat 4 d-e is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een typologische ontwikkeling.

De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de bouwstijl, de zeer hoogwaardige esthetische kwaliteiten, het bijzondere deels streekgebonden materiaalgebruik en de ornamentiek.

Papenstraat 4 d-e vormt in een ensemble met 4 b-c een belangrijk onderdeel van de Maastrichtse binnenstad, is vanwege de situering verbonden met de ontwikkeling van de binnenstad en van bijzondere betekenis voor het aanzien van de stedelijke omgeving.

Het exterieur van het pand is gaaf te noemen en van belang voor de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving.

Bovendien beschikt het herenhuis over een redelijke architectuurhistorische, typologische en functionale zeldzaamheid.