Wachtgebouw Tapijnkazerne, Maastricht

Inleiding

Gebouw A, oftewel het WACHTGEBOUW van de Tapijnkazerne, dominant gesitueerd op de hoek van Prins Bisschopsingel en de St.Hubertuslaan, 1917. Gebouwd in opdracht van het Ministerie van Oorlog in een traditionele bouwtrant, naar ontwerp van de Kapitein Eerstaanwezend Ingenieur der Genie van het Eerste Genie Commandement te Breda.

Omschrijving

Vrijstaand wachtgebouw van twee bouwlagen plus zolderverdieping op vrijwel rechthoekige plattegrond. Kleine uitbouw in dwarsrichting onder insteekkap aan de achtergevel. Op de zuidoosthoek een vierkante, ingesnoerde traptoren met drie uurwerken, een spits met smeedijzeren windvaan in de vorm van een Nederlands wapenschild. Het trappenhuis van de toren heeft rechthoekige houten zesruitsvensters.

De oostgevel van het hoofdvolume (onder wolfdak met kruispannen) heeft aan de oostzijde een symmetrische indeling van negen vensterassen (rechthoekige houten schuifkozijnen met vierruits roedeverdeling in het schuifgedeelte en negenruits bovenlichten) over twee bouwlagen. Hierin een middenrisaliet met entree (rondboogvormige dubbele houten toegangsdeur met twaalfruits bovenlicht), drie vensterassen over twee bouwlagen plus zolderverdieping en een hijsbalk. Dit risaliet bevindt zich onder een ingestoken wolfskap.

De zuidgevel heeft een symmetrische indeling met vier vensterassen plus een poortingang. Tegen de westgevel is een hoogoplopende schoorsteen geplaatst. De acht vensters van het cellenblok in de westgevel zijn van traliewerk voorzien. In de noordgevel is een zij-uitgang gesitueerd en een luidklok met het opschrift: "G.R.W. Kimmell Scholtens van Daalen & Ooster Heffelen anno 1771".

Het geheel is opgetrokken in baksteen, gemetseld in kruisverband. Verder is er een geprofileerde plint met zandstenen lijst, waarin de dorpels van de eerste bouwlaag geïntegreerd zijn, een zandstenen Florentijnse boog rond de hoofdentree, zandstenen hoekstenen in de schuine plint en het ingesnoerde gedeelte van de toren. De bakgoot van de toren rust op een decoratieve lijst. Vensterstrek. Kroonlijst met eenvoudige bloktanddecoratie.

Het INTERIEUR van het wachtgebouw is vrijwel onveranderd bewaard gebleven.

Waardering

Het wachtgebouw van de Tapijnkazerne is van cultuurhistorisch belang is een bijzondere uitdrukking van een bestuurlijke en typlogische ontwikkeling.

Uit architectuurhistorisch oogpunt is het wachtgebouw van bijzonder belang voor het oeuvre van het Wapen der Genie, van belang vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteit van het ontwerp en van belang wegens het materiaalgebruik en de eenvoudige ornamentiek.

Op het punt van de ensemblewaarden scoort het wachtgebouw als essentiëel onderdeel van de Maastrichtse singel- en villapark bebouwing, die cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedebouwkundig van nationaal belang is; vanwege de zeer bijzondere betekenis vanwege de situering, verbonden met de ontwikkeling en uitbreiding van de stad; vanwege de zeer bijzondere betekenis voor het aanzien van de stad; vanwege het zeer grote belang door de historisch-ruimtelijke relatie met de singels, het villapark, de vestingwerken en de Jeker.

Verder beschikt het wachtgebouw over architectonische gaafheid en over een groot belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving.

Het wachtgebouw is typologisch en functioneel zeldzaam te noemen.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
506837
Complexnaam
Tapijnkazerne
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Wachtgebouw, twee dubbele dienstwoningen en vrijstaande woning van de Opzichter van Fortificatie, onderdelen van de Tapijnkazerne te Maastricht, 1917. Gebouwd in opdracht van het Ministerie van Oorlog, naar ontwerp van de Kapitein Eerstaanwezend Ingenieur van het Eerste Commandement Genie te Breda, in traditionele stijl. Gesitueerd in lineair verband langs de St.Hubertuslaan, aan weerszijden van de hoofdtoegang (geflankeerd door hekpijlers met het opschrift "Tapijnkazerne").

Het monument voor generaal Dibbets op de appèlplaats is reeds rijksbeschermd.

De overige gebouwen op het kazerneterrein zijn niet betrokken bij de bescherming.

Het wachtgebouw, de twee dubbele dienstwoningen en de vrijstaande opzichterswoning van het Tapijnkazerne-complex zijn van cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een bestuurlijke en typologische ontwikkeling. Vanwege de functie van kazernement hadden de gebouwen in de periode 1850-194 een innovatieve waarde voor Limburg.

De architectuurhistorische waarde wordt bepaald door het bijzondere belang van het ontwerp voor het oeuvre van het Wapen der Genie en de esthetische kwaliteit.

Deze vier gebouwen van de Tapijnkazerne zijn uit oogpunt van ensemblewaarden van belang als essentiële onderdelen van het Maastrichtse singelgebied en villapark, dat cultuurhistorisch, architectuurhistorich en stedebouwkundig van nationaal belang is, wegens de situering die gerelateerd is met de ontwikkeling en uitbreiding van de stad, vanwege de zeer bijzondere betekenis voor het aanzien van de stad en vanwege de kwaliteit van de bebouwing en de historisch-ruimtelijke relatie met singels, Jeker, villapark en vestingwerken.

De vier militaire verblijfsgebouwen zijn van belang vanwege hun grote tot redelijke architectonische gaafheid, ook in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving.

Bovendien beschikken zij over een grote typologische en functionele zeldzaamheid.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Wachtgebouw Verdedigingswerken en militaire gebouwen Militair wachtgebouw oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Sint Hubertuslaan 12 6211 KD Maastricht Jekerkwartier Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
D 4446 Maastricht
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1917 1917 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Kapt Ing der Genie 1e Cmdmt Breda ; Limburg architect / bouwkundige / constructeur
Ministerie van Oorlog ; Limburg opdrachtgever
Naar boven