Waterduiker Boschpoort, Maastricht
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Inleiding
DUIKER, 1867, gesitueerd in het talud van de Bosscherweg, vormt de verbinding tussen Zuid-Willemsvaart en Voedingskanaal. De duiker is aan de zijde van het Voedingskanaal voorzien van een nieuw afsluitmechaniek.
Omschrijving
De duiker heeft aan de zijde van de Zuid-Willemsvaart vier doorstroomopeningen tussen vijf oorspronkelijk afsluitbare hoofden. De duiker is opgetrokken uit baksteen en heeft boven elk stroomgat een hardstenen drukboog. De sluitstenen van deze bogen zijn elk voorzien van een bekroond W-initiaal, de bouwjaaraanduiding 1867 en een guirlande. Tussen de aanzetstenen en de sluitsteen bakstenen rollagen.
Aan de zijde van het Voedingskanaal heeft de duiker een bakstenen kademuur, aan weerszijden voorzien van trappartijen.
Hardstenen kade- en hoekranden, vier verdiept geplaatste stroomopeningen, waarvan de schuifdeuren met aan haken verankerde kettingen op hun plaats worden gehouden.
Op het jaagpad en op de kademuur aan de achterzijde zijn ter hoogte van de duiker ijzeren balustrades aangebracht, die tevens bij de sluis en het bordes van de sluiswachterswoning werden gebruikt.
Waardering
De duiker is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een technische en typologische ontwikkeling. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de esthetische kwaliteit en het materiaalgebruik. Bovendien heeft de duiker een sterke functionele relatie met de nabijgelegen sluis, ophaalbrug, jaagpad brug- en sluiswachterswoning van de Zuid-Willemsvaart. De duiker is vanwege de situering verbonden met de ontwikkeling van de stad, van belang voor het aanzien van de wijk en heeft een historisch-ruimtelijke relatie met de Zuid-Willemsvaart en het Voedingskanaal. De duiker beschikt over een hoge mate van gaafheid en is van belang voor de visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Bovendien heeft de duiker een grote typologische en functionele zeldzaamheidswaarde.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Complexomschrijving
SLUISCOMPLEX Zuid-Willemsvaart, bestaande uit de in 1826 aangelegde sluis 19, incl. ophaalbrug, sluisdeuren en bedieningsinstallatie uit 1929 en aan beide zijden omgeven door een jaagpad; een brugwachterswoning, ca. 1850; een sluiswachterswoning, ca. 1850; een waterduiker, 1867, die de verbinding vormt met de Zuid-Willemsvaart en het Voedingskanaal.
Het complexterrein ligt verdiept tussen het talud van de Bosscherweg en het talud van de spoorlijn naar Hasselt (langs de Industrieweg). De ophaalbrug, die het complex aan de zuidzijde beëindigt, ligt in de Fort Willemweg.
Het sluiscomplex Zuid-Willemsvaart is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling, is een zeer bijzondere uitdrukking van een geografische ontwikkeling in het tweede kwart van de negentiende eeuw, is een belangrijke exponent van een technische en typologische ontwikkeling en had destijds op regionaal niveau een belangrijke innovatieve waarde.
De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het complex en door het materiaalgebruik. De ensemblewaarden van het complex zijn zeer groot: het is een belangrijk onderdeel van de Zuid-Willemsvaart die cultuurhistorisch van nationaal belang te achten is; het complex is van bijzondere betekenis vanwege de situering vlakbij de vestingwerken van de Lage Fronten en als zodanig ten zeerste verbonden met de negentiende eeuwse ontwikkeling van de stad Maastricht; het complex is van bijzondere betekenis voor het aanzien van de stad en heeft een historisch ruimtelijke relatie met de omringende water- en spoor- en verbindingswegen.
Het sluiscomplex is in redelijke mate gaaf gebleven en beschikt over een redelijke architectonische kwaliteit. Verder kan men spreken van een groot belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving. Tenslotte beschikt het complex in regionaal perspectief over een grote functionele zeldzaamheid, niet op de laatste plaats vanwege de hoge ouderdom.
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Duiker | Weg- en waterbouwkundige werken | Waterweg, werf en haven | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| – | – | – | – | Maastricht | Bosscherweg bij 34, Boschpoort | – | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | H | 2960 | – | Maastricht |
| – | H | 2843 | – | Maastricht |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1867 | 1867 | – | vervaardiging |