Inleiding

Zeventien ARBEIDERSWONINGEN onder één kap, 1920-1921. Deze straatwand is een samenstellend onderdeel van het sociale woningbouwcomplex Schildersplein e.o., gesitueerd achter de middenstandswoningen aan de Franciscus Romanusweg. Gebouwd in de trant van de Amsterdamse School naar een ontwerp van de Amsterdamse architecten Z. Gulden en J. Geldmaker, in opdracht van de socialistische Woningbouwvereniging Beter Wonen te Maastricht. De woningen werden in 1987 gerenoveerd. De sedert 1921 gerealiseerde aan- en bijbouwen zijn uitgesloten van bescherming.

Omschrijving

Zeventien noordoostelijk in het woningbouwcomplex Schildersplein e.o. gesitueerde arbeiderswoningen van één bouwlaag plus zolderverdieping en vliering op een ongelijkbenige V-vormige plattegrond. Het geheel wordt gedekt door een gebroken schildkap met vernieuwde rode Hollandse pannen. De dakkapellen op de dakschilden zijn voorzien van vernieuwde houten vensterkozijnen, al dan niet met verticale indeling, waaruit de oorspronkelijke roedeverdeling is verwijderd. De luifelgoten op klossen zijn thans bekleed met trespa.

De voorgevels van de panden 6-24 vormen een symmetrisch geheel door de regelmatige afwisseling van vensterkozijnen, entreepartijen en topgevels. Vijf dubbele entreepartijen, elk oorspronkelijk in de vorm van een portiek met twee rechthoekige houten paneeldeuren met bovenlicht, onderling gescheiden door een tussenmuur en een tweetal kolommen op bakstenen basement. Deze kolommen droegen als het ware de betonlatei boven het hele portiek. Thans zijn de dubbele entreepartijen volledig in de rooilijn geplaatst, zijn de paneeldeuren vervangen en het tussen de deuren vrijgebleven gevelvlak voorzien van een eenvoudig beschot. Tussen de entreepartijen bevinden zich telkens twee vernieuwde, rechthoekige, asymmetrisch ingedeelde houten vensters, zonder de oorspronkelijke kruiskozijnen met verticaal ingedeelde bovenlichten.

Boven de vensters tussen de woningen 20-22 en 8-10 wordt de gevel bekroond door een topgevel waarin twee vernieuwde, rechthoekige houten vensters met dubbele verticale indeling. Aan de uiteinden van deze gevelwand zijn vernieuwde, rechthoekig houten vensters met verticale indeling geplaatst, ter vervanging van het oorspronkelijke kruiskozijnen met verticaal ingedeelde bovenlichten.

De panden 2 en 4 vormen de verbinding tussen de tegenover elkaar liggende twee lange gevelwanden en hebben in tegenstelling tot de overige woningen een onregelmatige plattegrond. De voorgevels van deze woningen zijn onderling gespiegeld met behulp van vernieuwde rechthoekige houten deuren met bovenlicht en vernieuwde, rechthoekige, verticaal ingedeelde houten vensters.

De lange gevelwand met de panden 1-9 is asymmetrisch ingedeeld en telt twee dubbele alsmede één enkelvoudige entreepartij (nr. 5). Aan de uiteinden van deze gevelwand zijn vernieuwde, rechthoekig houten vensters met verticale indeling geplaatst, ter vervanging van het oorspronkelijke kruiskozijnen met verticaal ingedeelde bovenlichten.

Tussen de panden 5-7 een vernieuwd, rechthoekig en asymmetrisch ingedeeld houten venster, tussen de panden 3-5 twee van dergelijke vensters, die de oorspronkelijke dubbele houten kruiskozijnen met verticaal ingedeelde bovenlichten vervangen. Boven deze twee vensters loopt de gevel uit in een topgevel met twee vernieuwde, rechthoekige houten vensters met dubbele verticale indeling, zonder de oorspronkelijke roedeverdeling. Aan de uiteinden van deze gevelwand zijn vernieuwde, rechthoekig houten vensters met verticale indeling geplaatst, ter vervanging van het oorspronkelijke kruiskozijnen met verticaal ingedeelde bovenlichten.

De zijgevels van deze straatwand zijn blind.

De achtergevels waren pandsgewijs voorzien van een rechthoekige houten keukendeur met zijlicht en kleine roedeverdeling in de glaspanelen.

Daarnaast een rechthoekige dubbele houten woonkamerdeur met zijlichten.

Ook hiervan waren de glaspanelen voorzien van kleine roedeverdeling.

De gevelwand is opgetrokken in rood genuanceerde baksteen, gemetseld in staand verband, op een verticaal gemetselde, in hoogte variërende plint van trasraamklinkers. Vensterrollagen. Hardstenen vensterdorpels.

Waardering

De arbeiderswoningen van het woningbouwcomplex Schildersplein e.o. zijn van cultuurhistorisch belang als zeer bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische c.q. een typologische ontwikkeling. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de bouwstijl, de betrokkenheid van de architecten Gulden en Geldmaker, door de esthetische kwaliteit van hun ontwerp en het materiaalgebruik. De woningen vormen een essentieel onderdeel van het woningbouwcomplex Schildersplein e.o., zijn vanwege de situering ten zeerste verbonden met de ontwikkeling van de stad en zijn van bijzondere betekenis voor het aanzien van de wijk. De zes arbeiderswoningen zijn in architectonisch opzicht redelijk gaaf en van groot belang voor de structurele en visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. De dubbele woning is bovendien van belang vanwege de hoge mate van architectuurhistorische en typologische zeldzaamheid, een en ander in een regionaal perspectief en in relatie tot de relatief hoge ouderdom van het woningbouwcomplex Schildersplein e.o..