Parallelstraat 17, Nuth
Inleiding
Twee ARBEIDERSWONINGEN onder één kap van de Woninggroep Nuinhof, 1919, in een traditionele, door de chaletstijl beïnvloede bouwtrant. Gebouwd in opdracht van de Bouwvereniging 'Nuth Vooruit' voor spoorwegarbeiders van het nabijgelegen spoorwegemplacement, naar een ontwerp van architect N.J. van Tiene te Maastricht. De twee halfvrijstaande woningen zijn gesitueerd in het zuidwestelijke deel van de woninggroep. De woningen hebben enkele renovaties en wijzigingen ondergaan. Alle sedert 1919 gerealiseerde aan- en bijbouwen zijn uitgesloten van bescherming.
Omschrijving
Twee arbeiderswoningen met gedeeltelijke souterrainverdieping, twee bouwlagen en zolderverdieping. Elke woning heeft een, vanwege een uitgebouwde berging dwars op de achtergevel, L-vormige plattegrond. De plattegronden zijn onderling gespiegeld.
Het geheel wordt gedekt door een zadeldak, voorzien van rode Hollandse pannen van recenter datum. Nokschoorstenen. Luifelgoten, bekleed met groene trespa, steunend op aanzienlijke houten consoles.
In baksteen opgetrokken gevels, gemetseld in halfsteens verband. Plint met rollaag. Bakstenen dorpels, segmentboogvormige strekken. Geel pleisterwerk in de vulstukken. Vernieuwde rechthoekige vensters en deuren in hout en kunststof, waarin de oorspronkelijke indeling en/of kleine roedeverdeling niet is gehandhaafd.
Symmetrisch ingedeelde voorgevel met zes assen. Middendeel van twee assen waarin de beide entreepartijen en twee rechthoekige, hoog onder de luifelgoot ingezette vensters zijn ondergebracht. Beide panden hebben bovendien in de eerste laag twee rechthoekige vensters met bovenlicht, in een segmentbooglijst met gepleisterd vulstuk. In de tweede laag hebben beide panden een hoog onder de luifelgoot geplaatst, rechthoekig vensterkozijn met dubbele verticale indeling.
Blinde kopgevels, ten dele gepleisterd. Sobere achtergevels, oorspronkelijk met kruiskozijnen in de segmentbooglijst in de eerste laag, in de tweede laag een rechthoekig vensterkozijn hoog onder de luifelgoot.
Waardering
De twee spoorwegarbeiderswoningen van de woninggroep Nuinhof zijn van cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische en typologische ontwikkeling met een voor de regio aanzienlijke innovatieve typologische waarde. De architectuurhistorische waarden van de woningen worden bepaald door de bouwstijl, de betrokkenheid van architect N.J. van Tiene, de esthetische kwaliteiten van diens complexontwerp, door het materiaalgebruik en de ornamentiek.
De woningen zijn van bijzondere betekenis vanwege de situering, die verbonden is met de ontwikkeling c.q. uitbreiding van dorp en streek; de panden zijn van belang voor het aanzien van dorp c.q. streek en beschikken over een historisch-ruimtelijke relatie met het nabijgelegen spoorwegemplacement. De woningen beschikken voor wat betreft het exterieur over een redelijke architectuurhistorische gaafheid en zijn van groot belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Bovendien zijn deze woningen voor spoorwegarbeiders in een bovenregionaal perspectief zowel architectuurhistorisch als typologisch zeldzaam.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
WONINGGROEP Nuinhof annex woninggroep Station, 1919. Gebouwd voor de spoorwegarbeiders van het nabijgelegen spoorwegemplacement, in opdracht van de Woningvereniging "Nuth Vooruit" naar een ontwerp van architect N.J. van Tiene uit Maastricht.
De woninggroep omvatte oorspronkelijk 133 woningen. In verband met de aanleg van de autosnelweg A76, die thans de woninggroep scheidt van het spoorwegemplacement, werden 12 woningen aan de oostzijde van de Spoorstraat en 3 woningen aan de noordzijde van de Parallelstraat gesloopt. Thans telt de woninggroep Nuinhof nog 118 woningen, verdeeld over 25 complexonderdelen.
In 1947 werden 3 blokken van twee woningen door woningcorporatie Ons Limburg, in opdracht van het Woningbedrijf Nuth, in het complex ingepast (2 blokken op de hoek Nuinhofstraat/Nieuwstraat, 1 blok op de hoek Parallelstraat/Nieuwstraat). Architect A. Knipschild was verantwoordelijk voor het ontwerp van deze woningen, die voor de bescherming van ondergeschikt belang zijn.
De woninggroep Nuinhof heeft een eenvoudig ruimtelijk concept, geënt op het tuinstadprincipe, bestaande uit een bebouwingscarré aan de Nuinhofstraat (noordzijde), Spoorstraat (oostzijde), Parallelstraat (zuidzijde) en Tiendstraat (westzijde); een U-vormige straatwand aan de westzijde van dit carré (Tiendstraat, Nuinhofstraat, Parallelstraat); twee L-vormige straatwandjes aan de zuidzijde, op de kruising van Parallelstraat en Spoorstraat.
Deze straatwanden zijn opgebouwd uit diverse bebouwingsblokken: de groep telt één vrijstaande woning (586054); negen blokken van het type twee-onder-één-kap (586053, 5860551, 586057, 586059, 5860510, 5860511, 5860515, 5860517, 5860524); vier blokken van het type drie-onder-één-kap (586051, 586052, 586058, 5860525); één blok van het type vier-onder-één-kap (586056); drie blokken met zes woningen (5860514, 5860518, 5860523); vier blokken met acht woningen (5860512, 5860516, 5860520, 5860521) en drie blokken met elf woningen (5860513, 5860519, 5860522). Alle woningen hebben L-vormige plattegronden. De kleinere blokken zijn aan de noord- en zuidzijde geconcentreerd, de grotere blokken vormen de straatwanden in noord-zuidrichting.
De architectuur van de woninggroep Nuinhof heeft een aantal typerende stilistische hoofdkenmerken. Met name het gele pleisterwerk in topgevels, kopgevels en vulstukken als ook de luifelgoten in een karakteristieke groene kleur, steunend op houten consoles, bepalen in hoge mate het aanzien van het geheel. Verder zijn onder meer van belang het metselwerk in halfsteens verband; de segmentboogstrekken; het siermetselwerk in de topgevels; de zadel- en schilddaken met insteekkappen en de vernieuwde rode Hollandse pannen.
Alle sedert 1919 in deze woninggroep gerealiseerde aan- en bijbouwen zijn uitgesloten van bescherming.
Waardering
De spoorwegarbeiderswoningen van de woninggroep Nuinhof zijn van cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische en typologische ontwikkeling met een voor de regio aanzienlijke innovatieve waarde. De architectuurhistorische waarden van het complex worden bepaald door de bouwstijl, de betrokkenheid van architect N.J. van Tiene, de esthetische kwaliteiten van diens complexontwerp, door het materiaalgebruik en de ornamentiek.
Het complex is van bijzondere betekenis vanwege de situering, die verbonden is met de ontwikkeling c.q. uitbreiding van dorp en streek en vanwege de op de tuinstadgedachte geënte inrichting c.q. verkaveling.
Het complex is van belang voor het aanzien van dorp c.q. streek en beschikt over een historisch-ruimtelijke relatie met het nabijgelegen spoorwegemplacement.
De woningen beschikken voor wat betreft het exterieur over een redelijke architectuurhistorische gaafheid en zijn van groot belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. Al de samenstellende onderdelen van de woninggroep Nuinhof zijn van een aanzienlijke architectonische kwaliteit. Bovendien zijn deze woningen voor spoorwegarbeiders in een bovenregionaal perspectief zowel architectuurhistorisch als typologisch zeldzaam.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Parallelstraat | 17 | – | 6361 XK | Nuth | – | – | Ja |
Parallelstraat | 19 | – | 6361 XK | Nuth | – | – | – |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Arbeiderswoning(K) |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | C | 5311 | – | Nuth |
– | C | 5310 | – | Nuth |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1919 | 1919 | – | vervaardiging |