Haakswold 29, Ruinerwold

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Inleiding

Herenboerderij gebouwd in 1901 naar ontwerp van H. Witzand (Meppel). Het representatieve woonhuis is in een eclectische stijl gebouwd terwijl de schuur in een meer ambachtelijk-traditionele stijl gebouwd is. In het portaal staat een gevelsteen: De eerste steen gelegd door Jan Pouwels Brouwer en Annigje Pol L.d. den 27 maart 1901. In de voorgevel zitten bovendien jaartalstenen met ANNO 1901. Zeer bijzonder is het tongewelf in de schuur.

Omschrijving

Boerderij bestaande uit dwars voorgeplaatst woonhuis en een daarachter gelegen schuur. Het woonhuis is op rechthoekige grondslag in baksteen opgetrokken en wordt gedekt door een schilddak met geglazuurde Tuile du Nord (donker). Twee nokhoek schoorstenen met platte kappen. Twee zinken dakkajuiten met inzwenkende helm en sierlijke pirons. Opgemetseld dakkapel in het midden gedekt met een zinken zadeldak. Brede geprofileerde kroonlijst. Gevelopbouw met hardstenen plint, gemetselde opbouw met speklagen, hanekammen boven vensters. Risaliserende voorgevel met hoekpilasters (casement en sierstukken) en pilasters aan weerszijden van het diepliggende portaal. Portaal met hardstenen stoep, wangen met geglazuurde siertegels en stichtingssteen (tekst hierboven) gesigneerd met Ant. N. Bouvy Amsterdam Ft.; brede paneeldeur met sierroosters en snijwerk, wisseldorpel met snijwerk; bovenlicht. Aan de voorzijde wordt het portaal ingeleid door een latei tussen de pilasters met een deelzuiltje. Aan weerskanten van het portaal een breed driedelig venster met twee van snijwerk voorziene stijlen, onderdorpel en casement van hardsteen, bovenzijde met uitkragende latei op klossen en daarboven een hanekam met aanzet- en sluitstenen terwijl in het boogveld metselmozaiek is opgenomen. De ramen zijn voorzien van rolluiken. Boven de entree een balkon geplaatst op zware van houtsnijwerk voorziene consoles; houten hekwerk met balusters tussen kolommen. Dakkapel gemetseld met speklagen, jaartalstenen en rondboogvormige nissen met metselmozaiek aan weerszijden van rechtgesloten venster (openslaande balkondeuren met bovenlicht). Aan bovenzijde van het venster mestelmozaiek onder rondboog; sierlijk bewerkte houten klossen dragen de inzenkende daklijst met makelaar. De zijgevels met een kleine sprong zijn iets soberder vormgegeven met rechtgesloten vensters onder hanekam. De oostelijke zijgevel heeft twee keldervensters met diefijzers. Het tussenlid naar de schuur bevat rechtgesloten vensters met dito hanekammen. Aan de oostzijde gaat dit gevelvlak over in een entreedeur en een daarnaast gelegen baanderdeur (twee grote opgeklampte paneeldeuren met vier naast elkaar geplaatste ruiten aan bovenzijde). Het tussenlid maakt onderdeel uit van de kapconstructie van de schuur maar wordt gedekt door pannen; nokhoek schoorsteen. De aan achterzijde afgewolfde schuur heeft een constructie van vier grote dekbalkgebinten en wordt gedekt door een rietkap en heeft aan achterzijde een uilebord. Zijgevel aan westzijde met getoogde gietijzeren stalramen met hanekammen, mestdeuren en wagendeur. Achtergevel met vlechting in metselwerk, brede schuurdeur, enkele getoogde gietijzeren vensters en rondvensters (zolder), loopdeur met rondboogvormig bovenlicht. De oostelijke zijgevel heeft getoogde gietijzeren stalramen en een deur. In de sprong naar de baander zitten twee gietijzeren rondboogvensters.

INTERIEUR. Woonhuisgedeelte met centraal gang bestaande uit een voorportaal met lambrisering van geglazuurde tegels, de wanden zijn voorzien van een gestuct lijstwerk en hebben ovale hoogreliefs met uitbeelding van jachttaferelen. Het tochtportaal heeft zij- en bovenlichten met gekleurd glas-in-lood, de deur heeft een gestraald raam met Jugendstil-patroon. Wit marmeren vloer, drempels en neuten. Het brede gedeelte van de gang heeft een vergelijkbare lambrisering en vloer. De voorkamerdeuren hebben een rijke omlijsting in renaissance stijl. De versmalde gang wordt ingeleid door gedecoreerde pilasters die een ontlastingsboog dragen. De achtergang heeft geglazzurde tegels op de grond en de deuren zijn voorzien van een soberder omlijsting. De voorkamer is opgezet in een kleurstelling oud rood, beige-bruin, goudkleur, mosgroen en donker groen. Plafond van gespannen linnen verrijkt met geperste kartonnen ormamenten en sierlijsten. Haardpartij met zwart marmeren schouw en boezem (versierd op vergelijkbare wijze als plafond). De woonkamer (nu studeerkamer) is opgezet in een kleurstelling licht-rose, een lichte en een donkerder blauwgroen. Plafond op decoratieve wijze betimmerd en voorzien van ornamenten. Haardpartij met zwart marmeren schouw en een boezem aansluitend bij plafond. Achterkamer (nu keuken) met schouw rustend op houten pilasters en kijkvenster naar deel. Kelder met gewelfde trap en plavuizen op de vloer.

INTERIEUR. Blauw geverfde houten betimmering van de deel met ondermeer kastenwand, paardenstal met ruif en voorraadbakken en een deels gewijzigd koetshuis. Zeer opvallend is het tongewelf van de koegang. Het is in Amerikaans grenen uitgevoerd en aan de oostelijke zijde gaat het over in een betimmering waarin luiken naar de hooizolder zijn opgenomen.

Motivering

Boerderij van cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang vanwege de ontwikkeling en betekenis van Haakswold, vanwege het boerderijtype, vanwege de vormgeving, het materiaalgebruik en de ligging in het waardevolle gezicht. Grotendeels gaaf.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
507359
Complexnaam
Haakswold 29
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Boerderijcomplex bestaande uit een boerderij (woonhuis en schuur) en een daarnaast staande bijschuur. Het geheel is in 1901 gebouwd naar ontwerp van de Meppeler architect H. Witzand in een eclectische stijl. In het portaal van het woonhuis zit een gevelsteen met opschrift: De eerste steen is gelegd door Jan Pouwels Brouwer en Annigje Pol. Den 27 maart 1901.

De boerderij heeft een representatieve voorzijde met een rijk vormgegeven woonhuis en een royaal aangelegde tuin (die evenwel geen aparte bescher ming behoeft) met een sterk open karakter bij het frontaanzicht en een hoogopgaande boombeplanting aan de zijkanten (met name langs de oprij laan). De boerderij is inmiddels als woonhuis in gebruik.

Motivering

Het boerderijcomplex Haakswold 29 is van cultuurhistorisch belang als exponent van de rijke boerderijbouw in Haakswold, een voor Drenthe zeer opvallende ontwikkeling. Van architectuurhistorisch belang vanwege het ontwerp en de vormgeving van de gebouwen en van stedebouwkundig belang vanwege de samenhang tussen de onderdelen van het complex en het erf alsme de vanwege de relatie ten opzichte van het waardevolle gezicht Haakswold.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Boerderij(M1) Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Haakswold 29 – 7961 LC Ruinerwold – – Ja
Haakswold 29 BY 7961 LC Ruinerwold – – –
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) – Herenboerderij
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
– M 738 – Ruinerwold
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1901 1902 – vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Witzand, H ; Drenthe architect / bouwkundige / constructeur –
Bouvy, Ant. N ; Drenthe glazenier –
Naar boven