Sluis de Piet 1, Wolphaartsdijk
Inleiding
In 1874 gebouwd poldergemaal op rechthoekige plattegrond, opgetrokken uit baksteen en voorzien van een aangekapt, met pannen gedekt zadeldak. Met het vervangen van de stoominstallatie door een dieselinstallatie in 1928, werden een aanbouw aan de achtergevel en de schoorsteen gesloopt en werd het hoofdgebouw aan de rechter zijde met één travee uitgebreid. Tegen de achtergevel bevindt zich een relatief recente bakstenen aanbouw welke buiten de bescherming valt.
Omschrijving
Het gebouw is geplaatst op een gemetseld tongewelf dat evenwijdig aan de as van het gebouw loopt en waar doorheen het polderwater naar de pompen wordt gevoerd. De gevels zijn opgetrokken uit roodbruine baksteen inkruis verband waarbij het bovenste gedeelte van de langsgevels ietsuitkraagt. De voorgevel is vijf vensterassen breed. De meest rechtsetravee dateert uit 1928 en is iets breder uitgevoerd. De voorgevel isvoorzien van vijf stuks zes-ruits houten rondboogramen. Rechts in deachtergevel bevindt zich een dichtgezette rondboog deuropening, daarnaast twee zes-ruits houten rondboogramen. De voor- en achtergevel worden afgesloten door een bakgoot op gemetselde "consoles". De linker kopgevel bezit een rond, vier-ruits venster in de top en twee zes-ruits rondboogramen op de begane grond. De recentere rechter kopgevel bezit een rechthoekig topraam en een rechthoekig raam en deurkozijn op de begane grond.
Het gebouw is voorzien van een zadeldak met aankappingen, gedekt metgesmoorde groefpannen.
Het dak wordt gedragen door slanke stalen Polonceauspantjes. Langs de dakvoet is op een railkonstruktie een takelwerktuig aangebracht.
Het interieur is voorzien van een gele tegelvloer met rode randen langs de gevels. De machinerie bestaat uit een centrifugaalpomp van "STORK" uit 1917 welke oorspronkelijk een dieselaandrijving bezat maar momenteel van een elektromotor is voorzien. Daarnaast is een centrifugaalpomp met dieselmotor uit 1928 aanwezig, het geheel van fabrikaat "WERKSPOOR AMSTERDAM". Ten behoeve van de uitlaat van deze dieselmoter bevindt zich tegen de achtergevel een tonvormige geluidsdemper op stalen steunen.
Waardering
Poldergemaal van algemeen belang als functioneel onderdeel van het complex en vanwege cultuurhistorische waarde van de aanwezige machinerieën.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex van een poldergemaal met boezem en spuisluizen, in 1874 met een stoomgemaal gebouwd in verband met het bedijken van de Schengepolder waarbij de Schenge werd afgesloten. In 1917 werd een dieseleenheid bijgeplaatst. In 1928 werd de stoommachine met bijbehorend maalwerk vervangen door een dieselmotor met centrifugaalpomp in verband waarmee het gebouw met één travee werd verlengd.
Het huidige complex omvat het gemaalgebouw en het geheel van boezem en sluizen.
Omschrijving
Eenvoudig bakstenen gemaalgebouw, gebouwd op een gemetseld tongewelf met in het interieur machinerieën uit de diverse moderniseringsfasen van het gemaal. Tussen de dijk en het gemaal is een boezem aangelegd met een dubbele spuisluis. Aan de voormalige "zeezijde" watert de sluis uit in het voormalig haventje "De Piet". De boezemwanden en sluisopbouwen zijn uitgevoerd in metselwerk.
Waardering
Complex van gemaal, boezem en sluiswerken van algemeen belang vanwege cultuurhistorische waarden van het geheel van exterieur en interieur en vanwege ensemblewaarden vanwege de situering in relatie tot de ontwikkeling van de streek.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Poldergemaal | Boerderijen, molens en bedrijven | Gemaal (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Sluis de Piet | 1 | – | 4471 RE | Wolphaartsdijk | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Boerderijen, molens en bedrijven | Gemaal (M) | – | Pompgemaal |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | O | 1228 | – | Goes |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1874 | 1874 | – | vervaardiging |