Omschrijving complex

In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats bestaande uit een HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), TOEGANGSHEK MET KEERMUREN (3 en 4), WOONHUIS ANNEX KRUIDENDROGERIJ (5), TUINKOEPEL (6), MOESTUINMUUR (7), KOETSHUIS (8).

De historische buitenplaats Calorama is direct ten noordoosten van de dorpskern Noordwijk-Binnen gesitueerd, gelegen binnen de bebouwde kom. De geschiedenis van de buitenplaats gaat terug tot de tijd van de ambachtsheren Vander Does uit het begin van de zestiende eeuw. In de achttiende eeuw komt het nog naamloze kleine herenhuis, gelegen op de plaats van het huidige huis, in het bezit van Cornelis Groeneveld.

Deze sticht er in 1760 een bedrijf in de kruidenteelt. De teeltgronden liggen achter het huis - tussen de Sint Jeroensweg en de tegenwoordige Gooweg - en voor een deel aan de overzijde van de Gooweg in de zgn. Overtuin.

De kadastrale minuut van 1818 de rechthoekige teeltgronden weer, die zijn gelegen binnen een aarde omwalling met boomsingels.

De singels dienden ter beschutting tegen de wind en voorzagen tevens in de behoefte aan hakhout. Thans omsluiten deze boomsingels nog een deel van de park aanleg. In het begin van de negentiende eeuw werd een kruidendrogerij voor bereiding van geneeskundige kruiden gebouwd (thans nog aanwezig). Waarschijnlijk werd in het midden van de negentiende eeuw een aanleg in landschapsstijl gerealiseerd met 'eenen koepel en eene partij Tuin- en Teelgronden, waarin eenig houtgewas en houtwallen' (1843) en een eilandje naast het huis (1848).

Op het eilandje stond een duiventil. In 1872 werd het herenhuis, door de toenmalige eigenaar dr. J.C.A. Everwijn, vergroot, waardoor deze meer de allure van een deftig buitenhuis gaat vertonen.

Op een kadasterkaart uit 1871 wordt voor het eerst de naam 'Calorama' vermeld. De kruidenkwekerij wordt in 1930 opgeheven, alleen de bloembollenteelt blijft gehandhaafd. In 1950 wordt een tuingedeelte, gelegen ten westen van Calorama ingericht voor nieuwbouw. De overtuin krijgt eveneens een andere bestemming, daar wordt in 1967 het Everwijnpark gerealiseerd.

De omgrenzing van de historische aanleg als mede de specificatie van de complexonderdelen is aangeduid op de bij de bescherming behorende kaart.

Waardering HISTORISCHE BUITENPLAATS CALORAMA is in cultuurhistorisch opzicht van algemeen belang:

- vanwege de villabouw die typerend is voor het derde kwart van de negentiende eeuw gelegen binnen het deels bewaard gebleven stramien van bij de oorspronkelijke teeltgronden behorende windsingels;

- vanwege de bijbehorende kleinschalige tuinaanleg in landschapsstijl;

- vanwege het cultuurhistorische belang voor de ontwikkeling van de bollen- en kruidenteelt in Noordwijk en omgeving;

- vanwege de kruidendrogerij (niet meer als zodanig in gebruik);

- vanwege de visuele samenhang tussen de verschillende complexonderdelen.