Inleiding

Ten behoeve van een betere bemaling van de Rotte gebouwd complex genaamd STOOMGEMAAL 'Schieland', bestaande uit een hoofdgebouw, de voormalige MACHINEKAMER met het voormalige KETELHUIS uit 1898 en de bijbehorende afscheidingsmuur met pijlers ter linkerzijde en hekwerk ter rechterzijde van het gebouw aan de Admiraliteitskade; de bijbehorende voormalige KOLENBERGPLAATS eveneens uit 1889; alsmede het nog bewaard gebleven ondergrondse gedeelte van twee UITWATERINGSDUIKERS met vier watertoevoerbuizen. De noord-zuid georiënteerde uitwateringsduiker is onderdeel van de uit 1741-42 stammende uitwateringssluis, de oost-west georiënteerde duiker is bij de bouw van het stoomgemaalcomplex in 1898 toegevoegd. Het stoomgemaalcomplex dateert uit 1889 en werd in eclectische stijl gebouwd naar ontwerp van A. Nolen, aanvankelijk betrof het een stoomgemaal later een dieselgemaal. Het vormt een belangrijk onderdeel van het Waterproject van W.N Rose en J.A. Scholten Hzn. uit 1841, waarin de oudere uitwateringssluis werd opgenomen. Boven de machinekamer bevonden zich dienstwoningen voor de eerste en tweede machinist, thans tot een woning samengevoegd. NB De moderne kantooraanbouw van een bouwlaag tegen het hoofdgebouw valt buiten de bescherming.

Omschrijving

Het complex is gesitueerd op een onregelmatig terrein nabij het Boerengat en omvat drie gebouwen op vrijwel rechthoekige plattegronden opgetrokken in fel-rode baksteen onder met pannen bedekte zadeldaken en twee uitwateringsduikers. Het hoofdgebouw, de voormalige machinekamer bevindt zich aan de Admiraliteitskade; door een klein tussenlid verbonden ligt direct hierachter het voormalige ketelhuis. Ter linkerzijde van het hoofdgebouw bevindt zich aan de Admiraliteitskade een afscheiding bestaande uit inrijpoort met twee poortpijlers op de uiterste linkerhoek en rechts hiervan een tot aan het hoofdgebouw doorlopende bakstenen muur (het hekwerk in deze poort is niet meer aanwezig); ter rechterzijde van het gebouw een smeedijzeren Jugendstilhekwerk, waarachter een brandgang loopt. De voormalige kolenbergplaats is enigszins teruggelegen in de noordwesthoek van het terrein. De vensters van de gebouwen zijn op de begane grond licht getoogd en voorzien van houten schuifkozijnen met kleine roedenverdeling. In de gevels zijn natuurstenen plinten, dorpels, lateien en sluitstenen gebruikt. Onder het onbebouwde terrein alsmede onder de stoomgemaalgebouwen bevinden zich twee uitwateringsduikers, aan de oost-west georiënteerde duiker bevinden zich vier watertoevoerbuizen.

Waardering

Het voormalig technisch complex van stoomgemaalcomplex Schieland - onderdeel van W.N. Roses Waterproject - met machinekamer, bijbehorend ketelhuis, kolenbergplaats, poort, muur- en hekafscheidingen en deels oudere ondergrondse gewelven is van algemeen belang wegens cultuurhistorische, architectuurhistorische en stedebouwkundige waarde alsook van belang uit industriëel-archeologisch oogpunt.