Ziekenboeg/Atlantikwall, Den Helder

Inleiding

Ten noordoosten van het stafgebouw gelegen voormalige ZIEKENBOEG, onderdeel uitmakend van het complex "voormalige Duitse ziekenboeg" te Den Helder.

N.B. De oostelijke kopgevel is aangetast door het aanbrengen van een grote garagepoort. De garagepoort valt niet onder de bescherming.

Omschrijving

Op rechthoekig grondplan gebouwde ziekenboeg, bestaande uit één bouwlaag onder een schilddak, in oorsprong gedekt met Hollandse pannen. In het dak zijn verschillende daklichten aangebracht. De noklijn van het dak staat loodrecht op de Nieuweweg.

De constructie bestaat uit wanden, muren en een plafond van gewapend beton. De buitenmuren zijn bekleed met baksteen. Het dak heeft een houten kapconstructie. Tenzij anders vermeld, bevatten de vensterassen een betonnen kruisvenster met stalen luiken. De vensters hebben terugliggende houten ramen met roedenverdeling.

De voorgevel (Z) heeft zeven vensterassen, waarvan er zes een kruisvenster bevatten. De rechteras (de meest oostelijk gelegen as) bevat een rechthoekige stalen deur met bovenlicht.

De rechterzijgevel (O) bevat nog twee oorspronkelijke kruisvensters. Daarnaast bevat deze gevel een (niet beschermde) garagepoort.

De achtergevel (N) bevat acht kruisvensters.

De linkerzijgevel (W) heeft vier vensterassen, waarvan er drie een kruisvenster bevatten. De tweede as van rechts bevat een toegang, bestaande uit een terugliggende rechthoekige dubbele opgeklampte deur met getoogd bovenlicht en gecementeerde architraaf.

Waardering

De voormalige ziekenboeg is van algemeen belang als historisch functioneel onderdeel van het complex "voormalig Duits ziekenboegcomplex" te Den Helder. Daarnaast heeft het object ensemblewaarde met het voormalige stafgebouw en de voormalige opslagruimte met garage, die in dezelfde bouwtrant zijn opgetrokken.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
508458
Complexnaam
Ziekenboeg/Atlantikwall
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

In het buitengebied van de gemeente Den Helder gelegen voormalig ZIEKENBOEGCOMPLEX, gebouwd door de Duitse bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, omstreeks 1942, als onderdeel van de Atlantikwall, een verdedigingsgordel van permanente versterkingsbouw, die zich uitstrekte van de Zuidfranse Atlantische kust tot Noord-Noorwegen.

Het complex is gesitueerd in het buitengebied van de gemeente Den Helder, aan de westzijde van de Nieuweweg en ten zuiden van de Doggersvaart. Het complex mocht van veraf en bij luchtaanvallen niet herkenbaar zijn als ziekenboeg en werd ter misleiding gebouwd in een boerderij-achtige bouwtrant. De gebouwen zijn opgetrokken in de Heimatstijl die de Duitsers bij Nederland vonden passen, hetgeen een sterk traditionalistische bouwtrant was die behalve boerderij-achtige kenmerken ook stijlkenmerken van Kropholleriaanse en Delftse School-architectuur vertoonde. De constructie van de afzonderlijke gebouwen is sterk defensief en bestaat voornamelijk uit gewapend beton en staal. De muren zijn meer dan een halve meter dik en zijn bekleed met baksteen. De vensters hebben stalen kozijnen en stalen luiken.

N.B. Vanaf de jaren '60 is het complex bij een aannemersbedrijf in gebruik.

Omschrijving

Voormalig ziekenboegcomplex, gesitueerd aan de oostzijde van de Nieuweweg, bestaande uit een STAFGEBOUWTJE, een ZIEKENBOEG en een gebouw met onder andere de GARAGE EN vermoedelijk een kantoor- of OPSLAGRUIMTE. Het complex wordt van de weg gescheiden door een afwateringssloot en een hek voor de ingang. Eenmaal op het erf ligt het voormalige stafgebouw het dichtst bij de ingang (in de zuidwesthoek van het erf), daar tegenover ligt de voormalige ziekenboeg (op het noordelijk deel van het erf) en helemaal achteraan, in de as van de ingang, ligt de opslagruimte met garage (op het oostelijk deel van het erf).

De afzonderlijke gebouwen zijn uitgevoerd in zware gewapend betonconstructies.

Waardering

Het voormalige Duitse ziekenboegcomplex is van algemeen belang uit cultuurhistorisch oogpunt als element uit de krijgsgeschiedenis, in casu, de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Nederland, waarbinnen het complex deel uitmaakte van het door Duitsland opgezette Atlantische kustverdedigingsproject onder de naam Atlantikwall.

Daarnaast is het complex van algemeen belang uit architectuurhistorisch oogpunt als uniek geworden voorbeeld van een in samenhang behouden - en als ziekenboeg herkenbaar gebleven - groep gebouwen uit de Tweede Wereldoorlog; als voorbeeld van de toepassing van zware gewapend betonconstructies, verschuild achter een architectuur in sterk traditionalistische bouwtrant.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Eerste-hulppost Verdedigingswerken en militaire gebouwen Bomvrij militair object oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Nieuweweg 23 1784 PH Den Helder Buitengebied BY Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
C 13436 Den Helder
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1942 1942 vervaardiging
Naar boven