Inleiding

PASTORIE uit omstreeks 1875, behorende bij de Hervormde Kerk uit 1839 die reeds rijksbescherming geniet onder monumentnr. 21390 (adres kerk: Nieuwe Kerkplein 2 te Den Helder). De pastorie is gesitueerd aan de westzijde van de Weststraat en is via een tussenbouw verbonden met de kerk. De erker aan de linkerzijgevel dateert uit 1932.

N.B. Omstreeks 1940 is de oorspronkelijke kap (met schilddak) vervangen door een plat dak. De oorspronkelijke houten T-vensters in de voorgevel werden in 1989 vervangen. Op de begane grondverdieping zijn negenruits schuifvensters aangebracht. De aanbouw aan de achterzijde valt niet onder de bescherming.

Omschrijving

Op rechthoekig grondplan gebouwde pastorie, bestaande uit drie bouwlagen -begane grond, verdieping en een mezzanino- onder plat dak. De lengterichting van het pand staat loodrecht op de Weststraat. Het pand is opgetrokken in rode baksteen, de voorgevel boven een hardstenen plint. De stoeptreden zijn eveneens van hardsteen. Het pand wordt afgesloten door een omlopende zeer eenvoudig geprofileerde houten gootlijst. Tenzij anders vermeld, waren de vensters in oorsprong getoogde houten T-vensters, voorzien van houten lekdorpels.

De symmetrisch ingedeelde voorgevel (O) is drie vensterassen breed, waarvan de twee linkerassen op de begane grond een getoogd venster bevatten, de rechteras de voordeur, bestaande uit een paneeldeur met getoogd bovenlicht. De eerste verdieping heeft in elke vensteras een getoogd venster. De mezzanino heeft drie kleine liggende getoogde vensters. Alle vensters en de deur worden omlijst door een gestucte architraaf met kuif. Onder de vensters van de eerste verdieping en die van de mezzanino is een eenvoudige waterlijst aangebracht.

De rechterzijgevel (N) is blind. Rechtsachter bevindt zich de tussenbouw, die pastorie met kerk verbindt. De tussenbouw bestaat uit een bakstenen bouwvolume van één bouwlaag op rechthoekig grondplan, afgesloten door een schilddak met zwarte Hollandse pannen. De noklijn staat loodrecht op de Weststraat. Plint, stoep en lekdorpel zijn van hardsteen. De voorgevel is twee vensterassen breed, waarvan de linker een rechthoekig houten schuifvenster met meerruits roedenverdeling bevat en de rechter een paneeldeur met bovenlicht. In het bovenlicht is een eenvoudige ijzeren levensboom aangebracht.

De achtergevel (W) heeft een breedte van drie vensterassen en heeft een vergelijkbare opbouw en indeling als de voorgevel. De gestucte vensterarchitraven met kuiven en de waterlijsten onder de vensters ontbreken hier echter.

De linkerzijgevel (Z) is blind op een erker na. De erker heeft een rechthoekig grondplan en is één bouwlaag hoog. De erker is opgetrokken in houten stijl- en regelwerk boven een bakstenen plint. Tussen stijl- en regelwerk zijn rechthoekige vensters aangebracht met meeruits bovenlichten. De erker heeft een overstekende houten gootlijst op consoles en wordt afgesloten door een half schilddak met een dakbedekking van bitumen.

Waardering

Het pand is van algemeen belang uit cultuur- en architectuurhistorisch oogpunt als merendeels gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een in eclectische bouwtrant opgetrokken pastorie uit de tweede helft van de 19de eeuw. De pastorie heeft ensemblewaarde met de ernaast gelegen kerk (Nieuwe Kerkplein 2).