Inleiding

Voormalige BRANDWEERGARAGE met ingebouwde DIENSTWONING ontworpen in 1925 in opdracht van de toenmalige gemeenten Appingedam, Bierum, Loppersum, Stedum en 't Zandt. Het in een sobere, aan het expressionisme verwante trant opgetrokken pand is functioneel gelegen aan het Damsterdiep, aan de rand van het centrum. In 1960 werd het pand aan de westzijde uitgebreid met een pompgebouwtje ten behoeve van de uitbreiding van de bemalingsinrichting, dat buiten de bescherming valt. Toen het pand na jaren dienst niet meer voldeed als brandweergarage is het verkocht aan een particulier. Bijna alle stalen kozijnen zijn toen vervangen door kunststofkozijnen (met behoud van de horizontale indeling) en het interieur is gewijzigd. De indeling van het exterieur is evenwel ongewijzigd gebleven.

Het pand is beeldbepalend gelegen aan het begin van de Solwerderweg, met de achterzijde gericht naar het Damsterdiep. Het is een van de weinige voorbeelden van een brandweergarage gebouwd vóór 1940 in de provincie Groningen.

Omschrijving

BRANDWEERGARAGE met inpandige DIENSTWONING, twee bouwlagen hoog, opgetrokken op een rechthoekige plattegrond in een roodbruine baksteen. Het trasraam is hoog opgemetseld in verticaal metselverband. Het zadeldak, dat gedekt is met een rood geglazuurde tuile du Nord, heeft één gemetselde schoorsteen op het dakvlak en is voorzien van een brede rechthoekige goot, die kort doorloopt over de beide topgevels. Een brede gevelband van donkere en rode baksteen markeert de overgang naar de topgevels. Aan de zuidzijde (waterkant) bevindt zich in het midden van de gevel een iets uitgebouwd torendeel voor opslag van de brandweerslang; het tentdakje, dat is gedekt met rode leien, heeft op de nok een piron. Direct onder het dak zijn de oost- en zuidkant van de toren bekleed met vier rijen rode dakpannen en de west- en noordkant met rode tegels (oorspronkelijk pannen). De gevels worden geleed door kunststof- (oorspronkelijk staal), houten en stalen kozijnen met horizontale roedenverdeling onder een brede rollaag.

De entree tot de garage bevindt zich aan de noordzijde (straatkant) en bestaat uit twee dubbele, met spitsboogmotief gedecoreerde garagedeuren met bovenin twee deurlichten, onder een latei van grindbeton; de ijzeren gehengen zijn bevestigd aan betonnen hoekstukken. Boven de garagedeuren, over de gehele breedte van de gevel, een betonnen balkon met gemetselde borstwering, ondersteund door drie betonnen consoles; in de borstwering vijf gemeentewapens van zandsteen (Appingedam, Bierum, Loppersum, Stedum, 't Zandt). Het balkon is te bereiken via een glasdeur (niet origineel) met aan weerszijden een samengesteld venster (thans kunststof). In de top een vierdelige venster (thans kunststof).

De entree tot de woning bevindt zich in de westgevel; de originele deur is vervangen door een nieuwe; de vensters zijn deels van kunststof en deels van staal en hout.

De zuidgevel heeft in het torendeel een dichtgemetselde deuropening onder een latei van grindbeton en twee keer twee langwerpige stroken ontluchtingsroosters. Aan weerszijden van het torendeel bevinden zich een aantal vensters met horizontale roedenverdeling (deels hout, deels staal) en een dichtgemetselde deuropening (niet origineel), alle onder een brede rollaag. In de oostgevel zijn vier van de zes houten vensters later dichtgemetseld.

In het INTERIEUR is ondermeer van belang de toren met ijzeren toegangsdeur en ijzeren ladder aan de muur.

Waardering

Voormalige brandweergarage met inpandige dienstwoning van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang

- als voorbeeld van een brandweergarage uit 1925

- vanwege de opvallende, functionele vormgeving

- vanwege de verzorgde detaillering

- vanwege de markante en functionele ligging aan de rand van het centrum aan het Boterdiep

- vanwege de typologische zeldzaamheid