St. Ludgerus, Wehe-den Hoorn

Inleiding

SCHOOLGEBOUW behorende bij Rooms-Katholieke Sint Bonifatiuskerk, Sint Ludgerus genaamd, gebouwd in 1873 naar een ontwerp van architect W.V.A. Tepe in Neo-Gotische stijl. In 1879 werd de lagere school aan de voorzijde (noordzijde) uitgebreid met een sociteitsgebouw en dienstwoning, eveneens ontworpen door Tepe. In 1921 werd vervolgens het schoolgedeelte aan de achterzijde met twee lokalen uitgebreid. H. Havinga tekende hiervoor de plannen. Na de Tweede Wereldoorlog, in 1950 werd het gehele gebouw vernieuwd door architect W. Reitsema uit Leens. Het stuk tussen school en sociëteit, dat vroeger vermoedelijk bestond uit een ommuurde binnenplaats en wasplaats, werd vernieuwd en het woongedeelte werd bij de sociëteitsruimte getrokken. In 1989 tenslotte is begonnen met de verbouw van het school- annex sociëteitsgebouw tot woonhuis met atelier en expositieruimte. Het interieur is als gevolg van deze verbouwing niet meer oorspronkelijk en valt derhalve buiten de bescherming.

W.V.A. Tepe is vooral bekend vanwege zijn vele rooms-katholieke kerken in neo-gotische stijl. Hij begon zijn carrière echter met het bouwen van scholen. Van zijn vroege scholen, waarvan de meeste zijn verdwenen, bestaan er vermoedelijk nog vier, waaronder de Sint Ludgerusschool in Wehe-den Hoorn.

Omschrijving

Eén bouwlaag hoog SCHOOLGEBOUW uit 1873 in Neo-Gotische stijl is opgetrokken in bruine baksteen; trasraam steekt iets naar voren; in gevels banden van siermetselwerk. Alle topgevels hebben in het midden een pilaster die door de geveltop heen loopt; schuine gevelgedeelten worden beëindigd door een ezelsrug. Pand wordt gedekt door een samengesteld zadeldak; het voorste en middengedeelte hebben een geglazuurde blauwe platte Friese pan; het achterste gedeelte heeft nieuwe pannen; drie gemetselde schoorstenen op nok. Voorste en middengedeelte hebben een houten bakgoot die op rand van uitgeholde baksteen is geplaatst; achterste gedeelte heeft een goot op klossen. Vensters in voorste en middengedeelte worden beëindigd door korfboog met in boogtrommel siermetselwerk en hebben bakstenen dorpels.

Voorste gedeelte, daterend uit 1879, heeft een dwarsgeplaatst zadeldak met aan noordzijde een uitbouw, waarin zich een portaal bevond. Uitbouw heeft gevel met oren en in topgevel een middenpilaster. Rechts van middenpilaster een voordeur met tweedelig bovenlicht beëindigd door korfboog en een niet-originele stoep; links een venster uit 1950 (oorspronkelijk een deur); in topgevel twee smalle verticale vensters. Aan weerszijden van uitgebouwd portaal twee zesruits vensters. Op hoeken en tussen vensters bakstenen "steunberen". Zijgevels van voorste gedeelte hebben uitkraging en in midden van gevel een bakstenen steunbeer; twee zesruits vensters; in topgevel twee vierruits vensters.

Middengedeelte, daterend uit 1873, heeft een dwarsgeplaatst zadeldak. Beide topgevels, aan oost- en westzijde, hebben op hoeken en in midden een bakstenen steunbeer; twee grote vensters beëindigd door korfboog. Vensters aan oostzijde hebben nieuwe kozijnen en roedenverdeling. Noordelijk venster aan westzijde is een dubbel zesruits venster; zuidelijk venster is deels dicht gemetseld.

Gedeelte tussen voor- en middengedeelte heeft een plat dak. Tussenstuk heeft aan westzijde drie zesruits vensters en aan oostzijde een niet-originele deur en venster.

Achterste gedeelte, daterend uit 1921, heeft twee in de lengte geplaatste zadeldaken die op dwarsgeplaatst zadeldak van middengedeelte aankappen. Aan achterkant, zuidzijde, twee topgevels. Oostelijke topgevel heeft in midden een steunbeer; westelijke topgevel wordt bekroond door een verticaal bakstenen element. Op hoeken bakstenen steunberen. Beide topgevels hebben twee grote vensters met vermoedelijk nieuwe kozijnen en roedenverdeling die worden beëindigd door rollaag. Westelijke topgevel heeft drie kleine verticale vensters beëindigd door rondboog met in boogtrommel siermetselwerk; oostelijke topgevel heeft twee vensters met rondboog. Westgevel van achterste gedeelte heeft een deur met een groot bovenlicht (beide niet origineel). Oostgevel heeft een samengesteld venster beëindigd door rondboog met siermetselwerk in boogtrommel en entreepartij uit 1950. INTERIEUR is gewijzigd.

Waardering

Rooms-katholiek school- annex sociëteitsgebouw van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang:

- als voorbeeld van een Rooms-Katholieke dorpsschool annex sociteitsgebouw uit de tweede helft van de 19de eeuw in de provincie Groningen

- als representant van één van de weinige vroege schoolgebouwen van architect W.V.A. Tepe

- vanwege de tamelijk hoge mate van gaafheid van het exterieur

- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie met de andere onderdelen van het complex

- vanwege de beeldbepalende ligging midden in het dorp

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
509435
Complexnaam
Sint Bonifatiuskerk
Provincie
Gemeente
Complexomschrijving

Inleiding

COMPLEX bestaande uit rooms-katholieke KERK en PASTORIE daterend uit respectievelijk 1927 en 1926, een rooms-katholieke BEGRAAFPLAATS met ROUWKAPEL van omstreeks 1873 en BEGRAAFPLAATSHEK van omstreeks 1927, en een rooms-katholiek SCHOOL- annex SOCIETEITSGEBOUW oorspronkelijk daterend uit 1873.

De rooms-katholieke Sint Bonifatiuskerk is gelegen in het vroegere gehucht Den Hoorn op een driesprong van de doorgaande weg van Wehe-den Hoorn naar Mensingeweer met de weg naar het dorp Warfhuizen. De pastorie die ten zuiden van de kerk staat, wordt er door middel van een gang mee verbonden. Omwille van het verschil in functie en de duidelijkheid in de omschrijving worden kerkgebouw en pastorie als twee afzonderlijke objecten beschouwd. Ten oosten van de kerk staat het school- annex sociteitsgebouw. Eind jaren tachtig is achter dit gebouw een nieuwe school gebouwd. Iets verderop aan de Warfhuisterweg ligt de begraafplaats. Tussen de pastorie en de begraafplaats zijn, op kavels die vroeger vermoedelijk tot de kerk behoorden, in het begin van de jaren negentig enkele woonhuizen gebouwd.

Waardering

Complex van rooms-katholieke Sint Bonifatiuskerk met bijbehorende pastorie, school en begraafplaats met rouwkapel en hekwerk van algemeen architectuur- en cultuurhistorisch belang:

- als gaaf voorbeeld van een RK-complex in de provincie Groningen

- vanwege de hoge esthetische kwaliteit van het ontwerp

- vanwege de redelijke mate van gaafheid van het complex

- vanwege de wijze van inrichting van het complex

- vanwege de beeldbepalende ligging van het complex in het dorp Wehe-Den Hoorn, alsmede in het omringende landschap

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Dienstwoning(K4) Woningen en woningbouwcomplexen Dienstwoning(K) oorspronkelijke functie
Sociëteit Sport, recreatie, vereniging en horeca Vergadering en vereniging oorspronkelijke functie
Schoolgebouw Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Mernaweg 55 9964 AR Wehe-den Hoorn Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
M 417 Leens
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1873 1873 vervaardiging
1879 1879 aanbouw societeitsgebouw + woning aan straatzijde (Tepe) verbouwing
1921 1921 uitbreiding school achterzijde door H. Havinga verbouwing
1950 1950 nieuwbouw tussenstuk school-societeit, eerder binnenplaats? verbouwing
1989 1989 verbouw tot atelierwoning en expositieruimte verbouwing
Naar boven