Grote Greeden, Eenrum

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Inleiding

VILLABOERDERIJ, volgens een gevelsteen gebouwd in 1910, bestaande uit een voorhuis, hals en een tweekapsschuur. De boerderij is waarschijnlijk gebouwd in opdracht van H. Noordhuis in een Overgangsstijl met Art Nouveau elementen. In de hoofdschuur is een arbeiderswoning ondergebracht. Het voorhuis kreeg in 1937 een serre aan de achterzijde naar een ontwerp van architect W. Reitsema uit Leens. In 1939 is er een urinoir aan de schuur gebouwd en in 1943 is in de schuur een bewaarplaats voor fruit gemaakt die in 1948 werd uitgebreid. Naast de boerderij staat een grote kas, die in zo'n bouwvallige staat verkeert dat hij buiten rijksbescherming valt. De boerderij is omgracht en bereikbaar via een lange oprijlaan met aan weerszijden bomen. De hoofdingang van het voorhuis was vroeger bereikbaar via een bruggetje over de gracht. Dit is nu zo vervallen dat deze toegangsweg afgesneden is.

Omschrijving

VILLABOERDERIJ opgetrokken in Overgangsstijl met Art Nouveau elementen. Het voorhuis (de villa) heeft gevels van pleisterwerk op een rood bakstenen trasraam. Een gevelband van baksteen en siertegeltjes, en een fries van decoratief metselwerk verfraaien het geheel. Het samengestelde zadel-schilddak wordt gedekt door een rood geglazuurde tuile du nord en omlijst door een houten goot op klossen. Op de nokken prijken zinken pirons. De verticaal gerichte vensters hebben een bovenlicht met roedenverdeling onder een gepleisterde latei met rollaag, en een bakstenen onderdorpel.

De hoofdentree bevindt zich in de noordwestgevel onder een houten aankapping steunend op vierkante houten pilaren en bestaat uit een houten deur, waarin acht glas-in-lood ruitjes, met boven- en zijlichten van glas-in-lood. Een stenen stoep (vier treden) met granito bovenplaat verleent de toegang. De stoep wordt aan de voorkant afgeschermd door een bakstenen muurtje met geglazuurde balustrade, die is afgedekt met een hardstenen plaat. Ten oosten van de entree twee vensters met twaalfruits bovenlichten. Tussen beide vensters is de schouw gemarkeerd door een rode bakstenen omlijsting met band van decoratief tegelwerk en natuurstenen accenten. Aan de westzijde grenst de entree aan een risalerend geveldeel met topgevel met bakstenen vakwerkmotief en houten beschot in top. Dit geveldeel heeft onder een samengesteld venster en boven een enkelvoudig venster.

De zuidwestgevel heeft twee vensters en eveneens een risalerend deel met vakwerkmotief en hout in top. Tegen dit geveldeel is een driezijdige erker gebouwd met afgeknot schilddakje waarop een klein balkon met houten hek voor openslaande glasdeuren. In de erker een driedelig venster met bovenlichten en roedenverdeling en aan de zijkanten een smal venster.

De zuidoostgevel heeft drie vensters, waarvan één dubbele en is in 1937 voorzien van een serre onder een afgeknot schilddak met overstek. De serre bestaat uit een rode bakstenen basis met daarboven een raampartij samengesteld uit drie grote vensters, twee achtruits vensters en een houten glasdeur.

In de noordoostgevel bevinden zich drie vensters van verschillende grootte.

Tussen het voorhuis en de hoofdschuur bevindt zich een lagere HALS opgetrokken in rode baksteen op een gesinterd bakstenen trasraam. Het schilddak heeft een goot op klossen, een dakkapel en is gedekt met een zwart geglazuurde Friese golfpan. De achterzijde van de hals heeft twee getoogde ijzeren vensters met roedenverdeling, een houten deur en twee kleine houten vensters. In de voorzijde (noordwestzijde) van de hals een houten deur met achtruits bovenlicht, een enkelvoudig venster en twee dubbele vensters met negenruits bovenlichten, alle onder een latei met rollaag. In het trasraam een keldervenster met middenroede.

De erachter liggende TWEEKAPSSCHUUR is opgetrokken in een rode strengperssteen op een gesinterd bakstenen trasraam (met uitzondering van de zuidoostgevel) en heeft een dubbel wolfdak met uileborden, dat aan de onderzijde gedekt is met pannen en boven met golfplaat. De gevels hebben een decoratief fries van gesinterde baksteen en deels een houten goot op klossen en deels een vernieuwde bakgoot.

Achter in het rechter gedeelte van de hoofdschuur bevindt zich een voormalige arbeiderswoning, aan de noordoostzijde gemarkeerd door zes T-vensters, een houten deur met vierruits bovenlicht, twee hooggeplaatste kleine vensters en een lager geplaatst venster, alle onder een latei. Op het dakvlak prijken twee gemetselde schoorstenen. Aan de zuidoostkant wordt de woning gemarkeerd door een houten deur met tienruits bovenlicht, twee T-vensters en twee zaadvensters, alle onder een latei met een gesinterde bakstenen rollaag erboven. Boven deur is een gevelsteen aangebracht met de tekst: Groote Greeden 1910.

De rest van de zuidoostgevel wordt ingevuld door twee dubbele houten staldeuren, vier getoogde gietijzeren vensters, een dubbele houten deeldeur en een gewijzigde staldeur met bovenlicht en acht zaadvensters. Alle hebben een latei met gesinterde rollaag erboven.

De rest van de noordoost gevel heeft zeven halve gietijzeren stalvensters met latei en rollaag en een gemetselde uitbouw (urinoir) met plat dak uit 1939.

In de zuidwestgevel bevinden zich aan de noordwestkant drie getoogde gietijzeren vensters en aan de zuidoostkant zeven, eveneens met latei en rollaag.

De zuidoostgevel van de schuur heeft een houten deur en over de hele gevel halve hooggeplaatste getoogde gietijzeren stalvensters.

Waardering

Villaboerderij met tweekapsschuur van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang

- als voorbeeld van een grote villaboerderij met tweekapsschuur uit het eerste decennium van deze eeuw in een voor die tijd karakteristieke stijl

- vanwege de bijzondere detaillering en materiaalgebruik

- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van het exterieur

- vanwege de ruimtelijke relatie met het omringende land

- vanwege de fraaie ligging aan een lange met bomen beplante oprijlaan

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
509510
Provincie
Gemeente
Plaats

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Akkerbouwboerderij Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Aagtsweg 1 9967 TJ Eenrum Ja
Aagtsweg 3 9967 TJ Eenrum
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) Villaboerderij
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
F 12 Eenrum
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1910 1910 vervaardiging
1937 1937 serre aan achterzijde voorhuis, arch. W. Reitsema, Leens verbouwing
Naar boven