Inleiding

POMPSTATION in traditionele historiserende stijl, 1915, gebouwd in opdracht van de Waterleiding Maatschappij Limburg, naar een ontwerp van architect Jos. Wielders te Sittard. Het pompstation is vrijstaand gesitueerd bij het snijpunt van de spoorlijn Sittard-Maastricht en de Bergerweg. Het pompstation werd in 1938 aan de zuidzijde uitgebreid volgens een ontwerp van G. Cuijpers van de Gemeentewerken Sittard. Tot deze uitbreiding behoren een beluchtingsruimte, een overloopreservoir en een watervoorraadreservoir. Beide reservoirs werden apart van elkaar aangelegd in een aarden talud. De beluchtingsruimte bevindt zich in de aanbouw op het talud achter het oorspronkelijke pompstation. Het nabijgelegen hoogspanningshuis is UITGESLOTEN van bescherming.

Omschrijving

Waterpompstation op een in hoofdvorm vierkante PLATTEGROND, aan de zuidzijde uitgebreid met een smallere aanbouw op een in zuidelijke richting doorlopend aarden talud, waarin een overloopreservoir en een watervoorraadreservoir.

Het pompstation heeft onder het grondpeil kelderruimten in twee niveaus. Vanuit de kelder op het diepste niveau is de bronkelder met schacht bereikbaar. Deze schacht bereikt het grondpeil aan de westzijde van het pompstation en heeft een schachtdeksel. Boven het grondpeil telt het gebouwtje één bouwlaag met zolderverdieping. Dit geheel wordt gedekt door een TENTDAK, aan de noordzijde met ingestoken gevel. De aanbouw op het aarden talud aan de zuidzijde heeft een ingestoken schildkap. Beide daken worden gedekt door blauwe Tuiles-du-Nordpannen en hebben met zink beklede ventilatielantaarns en pionnen. Luifelgoten op houten consoles. Het pompstation is opgetrokken in rode baksteen, op een trasraam met rollaag en gemetseld in kruisverband. Gesausde deurlijsten, vensterlijsten, kruiskozijnen, kroonlijst en afdekking van de steunberen. Onder het aarden talud een geheel gewapend betonnen overloop- en watervoorraadreservoir. Het pompstation heeft een symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL aan de noordzijde, gedomineerd door een risalerende middenpartij met in- en uitzwenkende topgevel. In dit risaliet is een rondboogvormige houten deur met stootbeslag geplaatst, alsmede een oeil-de-boeuf venster. Zowel venster als deur zijn geplaatst in een wit gesausde lijst, waarbij de deurlijst is voorzien van een sluitsteen met het inschrift "Anno 1915". Boven de deur een waterlijst plus een kaderlijst, waarop oorspronkelijk het opschrift "Gemeentelijke drinkwaterleiding" was aangebracht. De topgevel heeft een wit gesausde afdekking en trapsgewijs uitkragende schouderstukken. In beide korte zijden van dit middenrisaliet een rechthoekig venster in een witgesausde lijst. Aan weerszijden van het middenrisaliet een rechthoekige, wit gesausde vensterlijst met horizontale indeling. Op de gevelhoeken dubbele steunberen met wit gesausde afdekking.

De oostelijke en westelijke ZIJGEVELS zijn identiek: beide hebben drie witgesausde vierkante kruiskozijnen, zonder de oorspronkelijke rood-witte vensterluiken, waarvan slechts de scharnieren resteren. Alle vensters, inclusief het oeil-de-boeufvenster, in het uit 1915 daterende bouwvolume waren oorspronkelijk voorzien van glas-in-lood.

Aan de zuidzijde bevindt zich, op het talud, de AANBOUW MET DE WATERVOORRAADRESERVOIRS. De aanbouw is aan de zuidzijde blind, in de west- en oostgevels voorzien van rechthoekige vensterkozijnen met kleine roedeverdeling. Op de gevelhoeken van het bouwvolume uit 1915 zijn de steunberen vervangen door scheimuren, met een rollaag als afdekking, waarachter het aarden talud. Op het talud bevinden zich de drie toegangsluiken van het watervoorraadreservoir.

De pompinstallaties zijn grotendeels vernieuwd. Staalconstructievloer met geribd plaatstaal in de onderste pompenkamer, naar voorbeeld van een constructieberekening van Rörink & Van den Broek te Enschede. Constructie van de luchtschacht boven de bron naar voorbeeld van een berekening van Ingenieursbureau Batavum te Den Haag.

In het INTERIEUR zijn van belang de bronkelder met schacht, het trappenhuis naar de onderste pompenkamer en de bronkelder, de monster/laboratoriumkamer en de bovenste pompenkamer. Diverse ruimten zijn voorzien van rood-zwarte tegelvloeren, groene c.q. rood-geel-blauwe tegellambriseringen. In de hal vier paneeldeuren in lijsten met stootbeslag. Gang- en trappenhuisbogen in dezelfde in- en uitzwenkende vorm als de topgevel boven de hoofdentree.

Waardering

Het pompstation is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een technische en typologische ontwikkeling met een op dat moment innovatief karakter.

De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de traditionele, historiserende bouwstijl, het materiaalgebruik en de ornamentiek, de esthethische kwaliteiten van het ontwerp en door de bijzondere samenhang tussen exterieur en interieur. Het pompstation is een vroeg ontwerp van de Sittardse architect Jos. Wielders en van belang voor diens oeuvre.

Het pompstation is vanwege de situering verbonden met de ontwikkeling c.q. uitbreiding van de stad, van bijzondere betekenis voor het aanzien van Sittard en beschikt over een historisch-ruimtelijke relatie met de ter plaatse aanwezig bron.

Het pompstation is in architectonisch opzicht gaaf bewaard gebleven en is van belang in relatie tot de visuele gaafheid van de omgeving. Bovendien is het gebouw van belang vanwege de in bovenregionaal opzicht architectuurhistorische, bouwtechnische, typologische en functionele zeldzaamheid, in combinatie met de relatieve ouderdom. Op basis van bovenstaande eigenschappen en hoedanigheden vertegenwoordigt het object algemeen belang.