Inleiding

HOTEL-CAFE-RESTAURANT 't Gemeentehuis, gebouwd in het derde kwart van de 19de eeuw in een stijl met eclectische en ambachtelijk-traditionele elementen. Het pand is gelegen in het centrum van het dorp Bedum op het kruispunt van de belangrijkste straat van het dorp, de Grotestraat, met het Boterdiep, die hier een knik in noordelijke richting maakt. Vroeger had het pand waarschijnlijk een doorrit van de Grotestraat naar het achterste deel van de westgevel, waar een zijstraatje langs het Boterdiep loopt. Het exterieur en interieur van het pand zijn in de loop der tijd regelmatig verbouwd. Recentelijk hebben verbouwingen plaats gevonden in 1975, 1976, 1979 en 1986. De laatste twee betroffen de achtergevel en het achterste deel van de westgevel, op de plek waar zich vermoedelijk vroeger het achterste deel van de doorrit bevond. Voor bescherming komen de hoofdvorm, de voorgevel langs de Grotestraat en de westgevel langs het Boterdiep in aanmerking; de overige gevels en het interieur vallen buiten de bescherming van rijkswege.

Omschrijving

Twee bouwlagen hoog horecapand, opgemetseld van rode baksteen en gedekt door een afgeplat schilddak van geglazuurde leipannen; op de nok twee gemetselde schoorstenen. De gevels worden beëindigd door een kroonlijst. De vensters zijn T-vensters, beëindigd door een korfboog.

De voorgevel, de zuidgevel, kraagt ter hoogte van de eerste verdieping ongeveer 1.40 meter uit door middel van troggewelven, nu door glasvezelplaten afgedekt, die worden ondersteund door zes gietijzeren zuilen op een piedestal. Op de begane grond zes rechthoekige verticale vensters en een niet-originele voordeur uit de jaren dertig met bovenlicht en omlijsting; op de oostelijke hoek een dubbele opgeklampte schuurdeur met twee ronde roosvensters, vermoedelijk vroeger het voorste deel van de doorrit. De eerste verdieping heeft zes T-vensters. De hoek van de zuid- en westgevel is op de eerste verdieping gesnoten; het gesnoten gedeelte heeft een houten balkon met balustrade en een dubbele deur met vensters.

De westgevel heeft op de begane grond zeven T-vensters en een dubbele deur met vensters beëindigd door een korfboog; op de eerste verdieping acht T-vensters. Het achterste deel van de westgevel springt op de begane grond ongeveer drie meter terug; in het terugliggend geveldeel, dat gewijzigd is, bevond zich vermoedelijk vroeger het achterste deel van de doorrit.

Waardering

Hotel-café-restaurant van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang

- als voorbeeld van een hotel uit het derde kwart van de 19de eeuw in de provincie Groningen

- vanwege de typerende vormgeving en het materiaalgebruik

- vanwege de tamelijk hoge mate van gaafheid van delen van het exterieur

- vanwege de beeldbepalende ligging in het dorp Bedum