Inleiding

WINKELWONING, bestaande uit een bakkerswinkel met woongedeelte en aangebouwde SCHUUR, gebouwd rond 1850 in een sobere eclectische stijl. Oorspronkelijk behoorde bij het pand nog een tweede aangebouwde schuur, maar deze is reeds lang geleden afgebroken. Het interieur van het pand is de afgelopen decennia verbouwd, waarbij het bakkerijgedeelte is verdwenen. Het winkelgedeelte is daarentegen nog geheel in originele staat. Het winkelpand ligt in het beschermd dorpsgezicht Onderdendam.

Omschrijving

Deels onderkelderd, één bouwlaag hoge WINKELWONING en aangebouwde schuur opgemetseld van rode vormbaksteen. Winkelpand met woning op rechthoekige plattegrond wordt gedekt door een wolfdak met kleine aankapping achter van geglazuurde blauwzwarte platte Friese pannen; op het achterste dakschild oranje Hollandse pannen; op de hoeknokken een nieuw gemetselde schoorsteen met kap. Noord-, oost- en westgevel hebben een donker gevoegd trasraam en worden beëindigd door een kroonlijst; de vensters zijn verticaal, aan bovenzijde getoogd en worden beëindigd door strekken. De zuidgevel heeft een bakgoot op ijzeren beugels.

In de noordgevel, de voorgevel, bevindt zich de voordeur met daarnaast een omlijst winkelvenster; paneeldeur met vierruits venster heeft een rechthoekig bovenlicht met gietijzeren ornamenten, een niet-originele stoep en een houten omlijsting met een natuurstenen basement. Boven de voordeur zijn gevel en omlijsting doorgetrokken en worden beëindigd door een houten fronton; in het doorgetrokken geveldeel een venster met dubbele deur. Naast de voordeur een groot venster met driedelig bovenlicht en dezelfde omlijsting als de voordeur. Naast het winkelvenster twee verticale vensters; aan de andere kant van de voordeur drie verticale vensters en een keldervenster met diefijzers. De oostgevel heeft twee verticale vensters en twee zoldervensters beëindigd door strekken. De westgevel heeft een verticaal venster en twee dezelfde zoldervensters als de oostgevel. De achtergevel, zuidgevel, heeft een kleine uitbouw met twee niet-originele vensters en niet-originele terrasdeuren. Naast de uitbouw een klein vierkant venster.

Aan de achtergevel, ten zuiden van de uitbouw, is een SCHUUR aangebouwd. Schuur op rechthoekige plattegrond wordt gedekt door een schild-wolfdak van oranje Hollandse pannen; bakgoot op ijzeren beugels. In de oostgevel een dubbele opgeklampte schuurdeur beëindigd door een rollaag; aan weerszijden van de deur een zesruits segmentboogvenster met ijzeren roeden. In de zuidgevel, die gedeeltelijk is gewijzigd, drie van deze vensters. De westgevel is blind.

Het INTERIEUR van het winkelgedeelte is geheel oorspronkelijk. Op de vloer liggen tegels van Bremersteen en de wanden zijn betimmerd met hout; een originele houten toonbank; een vaste tweedelige kast beëindigd door spitsbogen; een etalage met twee tweedelige luiken. Naar de achterkamer een paneeldeur met venster met roedenverdeling en gekleurd glas en een omlijst, tweedelig venster met gebogen roedenverdeling en spitsboogvormig bovenlicht.

Waardering

Winkelwoning met aangebouwde schuur van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang:

- als voorbeeld van een bakkerswinkel uit het midden van de 19de eeuw in de provincie Groningen

- vanwege de sobere vormgeving en materiaalgebruik

- vanwege de tamelijk hoge mate van gaafheid van het exterieur en delen van het interieur

- vanwege de ligging in het beschermd dorpsgezicht Onderdendam