Inleiding

De BOLLENSCHUUR met twee flankerende WOONHUIZEN is gebouwd in 1902 in opdracht van de firma C. Colijn & Sons. De rijk gedecoreerde voorgevel vertoont stijlkenmerken van de Overgangsarchitectuur. Cornelis Colijn stichtte het bloembollenbedrijf in 1894 in een pand aan de overzijde van de Jacoba van Beierenweg. Met de verhuizing naar het nieuwe gebouw in 1902 was de oprichting van de Vennootschap 'firma C.Colijn & Zonen' een feit. Vanwege de export naar het buitenland kwamen op de voorgevel Engelse teksten: `Established 1894. C. Colijn & Sons.

Bulbmerchants.' Oorspronkelijk was in het voorste gedeelte van de bollenschuur op de begane grond het kantoorgedeelte gevestigd. In 1924 werd de bollenschuur aan de achterzijde met zes venstertraveeen uitgebreid en werd in dit gedeelte een goederenlift geïnstalleerd. Tegen de zuidwestgevel kwam een eenlaags aanbouw met directiekamer en stookhok. Na de Tweede Wereldoorlog groeide het bedrijf uit tot het huidige complex, waarvan de na-oorlogse uitbreidingen voor de bescherming van ondergeschikt belang zijn.

Het interieur van de woonhuizen is gemoderniseerd, dat van de bollenschuur verkeert grotendeels in originele staat met stellingen tot in de nok van de zolder.

In de periode 1850-1940 kwam de grootschalige bedrijfsmatige kweek en handel van bloembollen op. De bollenschuur speelde een belangrijke rol in het teeltproces; de bollen werden er gedroogd, gekoeld, gepeld en verpakt. Vanaf omstreeks 1900 werden, behalve de eenlaagse houten bollenschuur met zadeldak, bakstenen schuren van meerdere bouwlagen opgericht. De vormgeving van de gebouwen kreeg ook meer aandacht. Soms werden de bollenschuur en het woonhuis gecombineerd in een bouwmassa, zoals deschuur in Voorhout.

De langgerekte bollenschuur staat, geflankeerd door de woonhuizen, met de voorgevel (noordwest) vrij dicht op de Jacoba van Beierenweg, die voor de schuur een flauwe bocht maakt. De noordoostelijke zijgevel en de achtergevel(zuidoost) gaan grotendeels schuil achter na-oorlogse bedrijfsruimten. De zuidwestelijke zijgevel is nagenoeg vrij gehouden waardoor de schuur, komend vanuit het dorp Voorhout, zeer beeldbepalend is gesitueerd.

Omschrijving

De samengestelde bouwmassa bestaat uit een grote langgerekte bollenschuur, geflankeerd door twee vrijwel spiegelbeeldig identieke kleine woonhuizen. De tweelaags bollenschuur heeft een zolderverdieping onder een mansardekap met gesmoorde kruispannen. De woonhuizen tellen elk twee bouwlagen onder een aan de voorzijde afgewolfde mansardekap met gesmoorde tuile du Nordpannen.

De bollenschuur ligt iets terug ten opzichte van de woonhuizen. De voorgevels van de bouwdelen zijn voorzien van een doorlopende gepleisterde plint en speklagen. Boven de venster- en deuropeningen strekken met gepleisterde diamantkoppen als aanzet- en sluitstenen.

De voorgevel (noordwest) van de bollenschuur heeft een geknikte geveltop met geprofileerde natuurstenen wit geschilderde dekplaten en drie natuurstenen pironnen. De oorspronkelijke centrale inrijdeur op de begane grond is dichtgezet met houten plaatmateriaal en wordt geflankeerd door gekoppelde vensters met bovenlicht en middenstijl. De droogdeuren op de verdieping zijn vervangen door vensters omdat dit gedeelte bij de woonhuizen is getrokken. Op de zolderverdieping dubbele droogdeuren, grotendeels in glas uitgevoerd. In de zijgevels (zuidwest en noordoost) van de bollenschuur vijftienkarakteristieke droogdeuren, grotendeels met wit geschilderde ruiten. In de plat afgedekte eenlaagse aanbouw aan de zuidwestgevel een grote samengestelde vensterpartij van de oorspronkelijke directiekamer. De indeling van de lijstgevels van de woonhuizen is spiegelbeeldig identiek. Op de begane grond een grote driezijdige gemetselde erkerpartij met balkon en aan de kant van de bollenschuur een entreepartij in portiek. Op de verdieping twee vensterpartijen. De vensters en deuren zijn in de loop der jaren grotendeels vervangen, ook in de achtergevels van de woonhuizen. Achter het rechter huis bevindt zich een serre. De zijgevels van de woonhuizen zijn blind, die van het rechter huis is gepleisterd.

In de bollenschuur is een groot deel van de oorspronkelijke houten stellingen, met drooglades bewaard gebleven. Het voorste gedeelte van de schuur (1902) bevat onder meer eenvoudige oorspronkelijke houten steektrappen, het achterste deel (1924) een goederenlift. Onder de moerbalken van de verdiepingsvloeren bevinden zich houten kastjes met schuiven om de toevoer van warme lucht te reguleren. Dit zijn de restanten van een ouder droogsysteem.

Waardering

De bollenschuur met de bijbehorende woonhuizen is van algemeen cultuurhistorisch belang als specifieke beelddrager van de bloembollencultuur, niet alleen een belangrijke regionale maar ook nationale economische ontwikkeling.

De bollenschuur is van algemeen architectuurhistorisch belang als een representatief en vrij gaaf voorbeeld van een fase in de typologische ontwikkeling van de bollenschuren, vanwege de redelijke mate van gaafheid in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering en vanwege de aanwezigheid van de oorspronkelijke droogstellingen.

De bollenschuur is in hoge mate van stedebouwkundig belang vanwege de zeer beeldbepalende situering aan de Jacoba van Beierenweg in het vlakke land van de bollenstreek.

De bollenschuur bezit in hoge mate zeldzaamheidswaarde als een van de weinige redelijk gaaf bewaarde exemplaren van dit type in de Bollenstreek.