Luchtenburgseweg 1, Ulvenhout AC
Omschrijving
Het huis is ontstaan in drie bouwfasen. Oorspronkelijk - tweede helft zeventiende eeuw - stond er een eenlaags pand met een breedte van vijf traveeën. Dat pand is blijkens de uitbeelding van 1729 door Pronk al betrekkelijk snel verbreed met twee traveeën, voorzien van blinde nissen. Omstreeks 1851 werd het pand gewijzigd, waarbij zesruits schuifvensters werden geplaatst die kleiner zijn dan de oorspronkelijke zeventiende-eeuwse vensters. Ook werd toen het huis met een verdieping verhoogd. In 1925 en/of binnen enkele jaren daarna werd het huis gerenoveerd. In 1972 werd het ontdaan van de negentiende-eeuwse pleisterlaag.
Het huis is een bakstenen pand van twee bouwlagen op een rechthoekige plattegrond onder een schilddak met Hollandse pannen. Het huis ligt met de brede zijde aan het voorplein. De voorgevel telt op de begane grond zeven traveeën. Behalve de vijfde zijn deze alle voorzien van een zesruits schuifvenster. De vijfde bevat de entree, gevormd door een paneeldeur met boven- en zijlichten in de trant van het Hollandse classicisme, waarschijnlijk gemaakt in navolging van de tekening van Pronk. Boven de vensters in de derde, vierde, zesde en zevende travee bevinden zich strekkenlagen die de plaats aangeven van de vensters van de eerste bouwfase. Op de eerste verdieping bevinden zich vijf negenruits vensters die naar boven in de muur schuiven.
Waardering
Het zeventiende-eeuwse huis Luchtenburg, gewijzigd omstreeks 1851, (kort na) 1925 en 1972, is van algemeen belang vanwege:
- het bouwtype landhuis, met een afleesbare bouwgeschiedenis en details zoals historische vensters;
- de centrale plaats in de buitenplaats, waar het functioneel (als hoofdhuis) en visueel (in relatie tot het voorplein met bebouwing en in relatie tot de open gedeelten in de parkaanleg) een wezenlijk deel van uitmaakt;
- de ouderdom.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
OMSCHRIJVING COMPLEX
Inleiding De historische buitenplaats Luchtenburg is ontstaan sinds de zestiende eeuw. De beschermde onderdelen zijn: 1) het huis; 2) het park met ontginningstructuur, moestuin, vijvers, paden- en lanenstructuur enz.; 3) de boerderij met bakhuis; 4) de tiendschuur; 5) het koetshuis.
De eerste vermeldingen van Luchtenburg dateren van de zestiende eeuw. Uit die tijd dateren de ontginningsassen, aanwezig als lange lage dijken met greppels aan een of twee zijden en geboomte. Ze deden tevens dienst als houtwal en veekering. Zestiende-eeuws is tevens de omgrachte moestuin. Het huis zelf is waarschijnlijk tussen 1650 en 1692 gebouwd en verbouwd omstreeks 1851, 1925 en 1972. Boerderij, bakhuis en schuur worden in de zeventiende en de achttiende eeuw genoemd. De huidige gebouwen zijn nog in hoofdzaak van die tijd. Het koetshuis stamt uit begin twintigste eeuw. In de zeventiende en achttiende eeuw werden ten zuiden van het huis verschillende kommen aangelegd, die in de negentiende eeuw deels tot slingerende vijvers zijn vergraven. Het slingerende padenpatroon - waaronder de oprijlaan - in landschappelijke stijl stamt voor een groot deel uit de tweede helft van de negentiende eeuw.
Waardering
De historische buitenplaats Luchtenburg is van algemeen belang vanwege:
- de structuur, die wordt bepaald door de oude ontginningsassen, dijken met greppels, beplantingen en houtwallen;
- de afwisseling tussen open en gesloten partijen, deels terug te voeren op de landschappelijke tuinstijl (zichtlijnen, contrasten), deels op functionele overwegingen (landbouw, jacht);
- de landschappelijke aanleg bestaande uit oprijlaan, paden en vijvers;
- de functionele en visuele samenhang tussen huis, boerderij, schuur, bak- en koetshuis en moestuin en de rest van het buiten.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Landhuis | Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Luchtenburgseweg | 1 | – | 4858 RJ | Ulvenhout AC | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | G | 587 | – | Chaam |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1700 | 1800 | – | vervaardiging |
1851 | 1851 | – | verbouwing |
1925 | 1925 | – | verbouwing |
1972 | 1972 | – | verbouwing |