Schoorstraat 14, Udenhout
Omschrijving
Het huis is in 1760 gebouwd in opdracht van Willem Jacob Frederik Baron van Dopff (sinds 1760 was Van Dopff eigenaar van de Strijdhoef). Het is een blokvormig pand, opgetrokken in baksteen en bestaande uit een souterrain, twee bouwlagen en een kap. Het afgeplatte schilddak (gerestaureerd 1996-1997) is gedekt met Hollandse pannen en voorzien van vier schoorstenen met ijzeren tentdakjes en een dakruiter met luidklok. De voorgevel heeft vijf traveeën met centraal de ingang, bereikbaar via een hardstenen trap met leuningen en bordes. De ingang wordt gevormd door een dubbele houten deur onder snijlicht met lantaarn, het geheel in een omlijsting van Dorische pilasters een een kroonlijst. De zesruits schuifvensters op de bel-etage hebben een getoogd bovenlicht, hetgeen strookt met 1760 als bouwjaar. Op de verdieping bevinden zich vierruits schuifvensters. De keldervensters zijn voorzien van diefijzers. De achtergevel heeft dezelfde symmetrische indeling, echter zonder ingangspartij. De zijgevels zijn eveneens voorzien van enkele vensters, waaronder een veelruits schuifvenster. Het pand heeft twee haaks geplaatste eenlaags bouwhuizen met verbindingslid, zodat aan weerszijden van het huis een kleine binnenplaats is ontstaan. Deze wordt aan de zijde van het voorplein afgesloten door middel van geblokte pijlers waartussen hekken. De bouwhuizen hebben zadeldaken met oudhollandse gesmoorde pannen en gezien het overeenkomende steenformaat uit dezelfde tijd als het huis, doch zijn omstreeks 1845 verbouwd in neogotische trant. De voor- en achtergevels zijn bepleisterd en rijk gedecoreerd met spitsbogen, pinakels enz. De neogotische uitmonstering is blijkens foto's niet meer geheel conform de oude situatie. De verbindingsleden zijn gewijzigd, zo is onder andere een kas onder lessenaarsdak verdwenen.
Het huis heeft nog inhoofdzaak zijn oude structuur, onder andere gevormd door een ingangshal met links een kamer voorzien van schilderingen, middenachter een zaal en rechts een trappenhuis met oorspronkelijke achttiende-eeuwse houten trap. De schilderingen in de linkerkamer zijn van de hand van Dirk Dalens III (gesigneerd 'D. DALENS. 1742') en stellen landelijke riviertaferelen met herberg, ruiters enz. voor.
Waardering
Het huis Strijdhoef, waarschijnlijk gebouwd in of omstreeks 1760, is van algemeen belang vanwege:
- bouwtype blokvormig huis, waarvan de status wordt benadrukt door de hoog gelegen en via een trap bereikbare bel-etage;
- de U-vormige plattegrond van huis met bouwhuizen;
- architectuurhistorie, vooral vanwege de neogotische uitmonstering van de bouwhuizen met spitsbogen en pinakels;
- verder vanwege details zoals het snijlicht met lantaarn;
- interieur van het huis, vanwege de structuur en onderdelen, vooral de schilderingen door Dirk Dalens III;
- zeldzaamheid van huizen, die tezamen met de bouwhuizen een U-vormig complex vormen.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
OMSCHRIJVING COMPLEX
De naam Strijdhoef wordt reeds in de middeleeuwen genoemd. Eerst is er sprake van één of meer boerderijen. In de achttiende eeuw wordt het huidige huis Strijdhoef gebouwd, volgens Van der Aa in 1760: 'Dit kasteel is een schoon gebouw, door grachten en tuinen omringd. Het werd in het jaar 1760, door den Luitenant-Generaal Baron VON DOPFF gesticht, op het erfgoed zijner gemalin.' Deze vermelding wordt bevestigd door een overeenkomst in het huisarchief van de Strijdhoef, map 29. Pas in 1792 wordt er in schriftelijk melding gemaakt van een 'Heere huijsinge' (Van de Voort, p. 51). Het blokvormige huis is voorzien van twee bouwhuizen; het geheel vormt een U-vormig complex gelegen op een eiland. Volgens de overlevering zijn de bouwhuizen omstreeks 1845 gewijzigd in neogotische trant. De oprijlaan vormt een scheiding in de buitenplaats met zuidoostelijk het huis met tuinen en boomgaarden, noordwestelijke deel een rechthoekig perceel met rastervormig lanenpatroon, bestaande uit bossen, wei- en bouwlanden en windsingels/houtwallen.
Waardering
De historische buitenplaats Strijdhoef, in de huidige vorm qua aanleg en bebouwing in hoge mate achttiende en negentiende-eeuws, is van algemeen belang vanwege:
- de aanleg met achttiende-eeuwse waterpartij, lanenstelsel, sterrenbos, waardevolle beplanting op het voorterrein enz., een mengeling van elementen voor sieraad en gebruik;
- de waardevolle historische bebouwing bestaande uit het hoofdhuis met vleugels en bijgebouwen in diverse stijlen, qua stijl, functie en onderlingene ruimtelijke samenhang typerend voor de ontwikkeling van een buitenplaats;
- de tuinsieraden;
- de zeldzame en gave structuur;
- de zeldzaamheid van de voor verschillende bijgebouwen en de zijvleugels toegepaste stijl met neogotische onderdelen en referenties aan middeleeuwse kasteelarchitectuur.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Landhuis | Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Schoorstraat | 14 | – | 5071 RA | Udenhout | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | B | 2689 | – | Udenhout |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1760 | 1760 | – | vervaardiging |