Inleiding

In oorsprong als HUIS VAN BEWARING EN KANTONGERECHT gesticht bouwwerk in 1860-61 uitgevoerd door aannemer J.P.C. Swijser naar het door A.C. Pierson ontwikkelde standaardmodel, doch van 1878 tot 1994 fungerend als post- en telegraaf kantoor.

De typologie en de vormgeving in Eclectische stijl met rondbogen, de zogenaamde `rondbogenstijl', is karakteristiek voor overheidsgebouwen uit die periode. De eenlaagse zuidvleugel dateert uit omstreeks 1928. In 1939 is het pand aan de achterzijde uitgebreid en in 1994 heeft het, na een grondige interne verbouwing, bestemming van woon- en praktijkruimte gekregen.

Het voormalige Kantongerecht annex Huis van Bewaring staat in de oostwand van de Voorstraat in de dorpskern van Noordwijk-Binnen, binnen het van rijkswege beschermde dorpsgezicht.

Omschrijving

In hoofdopzet symmetrisch pand waarvan het middendeel twee bouwlagen telt onder een schilddak met gesmoorde Hollandse pannen. De flankerende éénlaagse aanbouwen hebben een plat dak met iets overstekende houten gootlijst op klampen. De voor- en zijgevels van het totale bouwvolume worden horizontaal geleed door een gepleisterde plint, een water- en cordonlijst. Tussen de bouwlagen en onder de gootlijst friezen van decoratief metselwerk.

Aan de Voorstraat (west) is de symmetrische gevel van het vijf traveeën brede middendeel uitgevoerd met gepleisterde hoekpilasters en middenrisaliet onder puntgevel. In de middenrisaliet een paneeldeur onder getoogd bovenlicht. Op de begane grond overwegend getoogde zesruits vensters, op de verdieping zesruits vensters met tweeruits bovenlichten onder rondbogen. De rondboogvensters worden geaccentueerd door een gepleisterde lijst. In de zijgevels van de verdieping spaarvelden onder rondbogen.

In de voorgevel (west) van de lage noordvleugel twee zesruits vensters, in de zijgevel (noord) afwisselend drie getoogde zesruits vensters en twee kleinere tweeruits vensters. De zuidvleugel heeft een entreepartij met paneeldeur onder bovenlicht en twee zesruits vensters in de voorgevel.

Waardering

Het voormalig Kantongerecht en Huis van Bewaring van Noordwijk uit 1860-61 is van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische waarde als representatief voorbeeld van het door de ingenieur A.C. Pierson voor Justitie ontwikkelde standaardontwerp, de specifieke typologie en Eclectische vormgeving met rondbogen, kenmerkend voor overheidsgebouwen uit omstreeks 1860. Het pand is in hoofdvorm, materiaalgebruik en detaillering redelijk herkenbaar en gaaf bewaard gebleven.

Het pand is in hoge mate van stedenbouwkundig belang vanwege de beeldbepalende situering in de Voorstraat in het beschermde dorpsgezicht van Noordwijk-Binnen.