Inleiding

Voormalig STOOMGEMAAL in eclectische trant, gebouwd in 1873 door de aannemer P. Wilius te Anna Paulowna. Het gemaal ligt ten westen van de Van Ewijcksvaart en is eenvoudig en functioneel van opzet. Het gemaal is dankzij moderne technische ingrepen nu in bedrijf als electrisch gemaal.

Omschrijving

Het gemaal is samengesteld uit twee rechthoekige, gekoppelde bouwmassa's onder een samenstel van met grijze pannen gedekte zadeldaken, bestaande uit één bouwlaag, met ter linkerzijde een lager, aangekapt gedeelte onder lessenaarsdak. De watertoevoer geschiedt aan de voorzijde op twee plaatsen. Aan de achterzijde verheft het gebouw zich aanmerkelijk ten opzichte van het water, waardoor de in het midden gelegen blokvormige uitbouw uit twee bouwlagen kan bestaan.

Het gemaal is opgetrokken in baksteen en heeft wit gepleisterde voor- en zijgevels.

De oorspronkelijke vensters zijn gevat in gietijzeren sponningen en hebben gietijzeren traceringen.

De voorgevel toont van links naar rechts een laag venster in het aangekapte gedeelte; twee rondboogvensters in het linker blok met in de top een roosvenster; in het midden de ingang, bestaande uit twee openslaande deuren onder een halfrond afgesloten bovenlicht; in het rechter blok twee hieraan identieke, niet oorspronkelijke, deuren onder roosvenster in de top.

De enige decoratie is een soort keperboogfries onder het dakoverstek. In de rechter zijgevel zijn enkele grotere deuren en kleinen halfrondvensters aangebracht.

De achtergevel links drie rondboog stalraampjes en een roosvenster, in het uitgebouwde blok beneden een niet-orginele driedelige ingang en een zesruits klapvenster aan elk der drie zijden en één deur. Het rechts gelegen bouwvolume heeft weer twee rondboogvensters en een roosvenster, het aangekapte gedeelte twee lichtgebogen afgesloten gietijzeren zesruiters. Hiervoor bevindt zich de oorspronkelijke gemetselde wateruitlaat.

Waardering

Het gemaal is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als grotendeels in oorspronkelijke staat verkerend 19de-eeuws gemaal in eclectische trant dat van wezenlijk belang is geweest voor de ontwikkeling van de polder Anna Paulowna.