Inleiding

Doopsgezind VERZORGINGSTEHUIS, in de jaren 1928-1930 gebouwd naar ontwerp van K. Jonkheid. Het complex verrees ter plekke van de buitenplaats Spaarnhout, waarvan het buitenhuis gedeeltelijk in de nieuwbouw werd opgenomen en waarvan de tuinen met handhaving van verscheidene onderdelen werden gereorganiseerd naar ontwerp van L.A. Springer. Opdrachtgever was de Doopsgezinde stichting Spaar en Hout. Onder de bescherming vallen de volgende onderdelen: het hoofdgebouw (A), het poortcomplex (B), de garage met baarruimte (C), twee onderling verbonden blokken dienstwoningen (D, Spijkermanslaan 10; 12; 14; 16), een reeks van vijf gietijzeren lantaarnpalen (E; F; G; H; I) en de tuinaanleg (J). De architectuur is uitgevoerd in nieuw-Historiserende trant.

N.B. In 1985 werd een blok aanleunwoningen van drie bouwlagen ten noordwesten van het hoofdgebouw opgetrokken. Dit blok valt buiten de bescherming.

Omschrijving

Het complex ligt tussen de Kleine Houtweg (west), het Zuider Buiten Spaarne (oost) en de Spijkermanslaan (noord). Een sloot ten zuiden van de voormalige moestuin vormt de zuidelijke begrenzing. Het complex wordt van west naar oost doorsneden door een rechte oprijlaan. Aan het begin van deze oprijlaan, dit is aan de zijde van de Kleine Houtweg, staat het poortcomplex. Links (noord) van dit poortcomplex staat een garage annex baarruimte. Ten noordoosten van deze garage staan twee onderling verbonden blokken dienstwoningen waarvan de voorzijde grenst aan de Spijkermanslaan. Aan het eind van de oprijlaan staat het hoofdgebouw waarvan de achterzijde grenst aan het Zuider Buiten Spaarne. De situering van poort, oprijlaan en hoofdgebouw is geheel symmetrisch. De vijf lantaarnpalen staan in een reeks langs de zuidzijde van de oprijlaan.

Waardering

Het als Doopsgezind verzorgingstehuis Spaar en Hout aangelegde complex met bijbehorende onderdelen en tuinaanleg is van algemeen belang wegens cultuur-, architectuur- en sociaal-historische waarde als grotendeels gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een sociale instelling op religieuze grondslag uit het Interbellum in een daarvoor kenmerkende symmetrische aanleg.