Landlust, Heinkenszand
Omschrijving onderdeel 1: HOOFDGEBOUW (Landlust).
Het in oorsprong 18de-eeuwse HOOFDGEBOUW (Landlust) is ontstaan uit een herenkamer behorende bij de aanpalende boerderij (zie omschrijving onderdeel 3A). Het op rechthoekige grondslag opgetrokken witgepleisterde huis met donkere plint bestaat uit twee evenwijdige bouwlichamen van één bouwlaag onder twee met gesmoorde Tuile-du-Nord pannen gedekte schilddaken met zakgoot. De westgevel, grenzend aan de boerderij, is ongepleisterd en heeft twee topgevels. Tegen de oostgevel is een 19de-eeuwse uitbouw van twee bouwlagen onder een flauw hellend met gesmoorde pannen gedekt schilddak. De op rechthoekige grondslag opgetrokken uitbouw heeft afgeschuinde hoeken met verdiepte velden en kent verder een horizontale geleding met een waterlijst tussen de bouwlagen en een daklijst. Alle vensters zijn voorzien van hardstenen dorpels. De vier traveeën brede voorgevel (noord) heeft een excentrisch geplaatste toegangsdeur met bovenlicht gevat in een eenvoudige omlijsting en meerruits vensters, waarvan het rechter venster voorzien is van luiken. Voor de deur een hardstenen stoep. In de westgevel bevinden zich twee meerruits venster met (klap)luiken en twee verdiepingsvensters. Haaks op de westgevel, in de gevel van de boerderij, bevindt zich de zij-ingang van het hoofdgebouw bestaande uit een opgeklampte deur met drieruits bovenlicht.
De achtergevel heeft twee meerruits vensters en dubbele tuindeuren. De meerruits vensters in de uitbouw liggen iets verdiept in de gevel en zijn op de begane grond getoogd vormgegeven. In de kopse gevel van de uitbouw bevinden zich dubbele tuindeuren onder een lijst die gedragen wordt door twee gedecoreerde natuurstenen consoles. Aan weerszijden hiervan een wapensteen van de familie Van Citters.
In het INTERIEUR is ondermeer van belang de plavuizenvloeren, de 18de-eeuwse paneeldeuren, de schouw in de keuken met witjes en beschilderde tegels.
Waardering
Het HOOFDGEBOUW (Landlust) is van algemeen belang:
- vanwege de ouderdom;
- vanwege de eenvoudige architectonische vormgeving;
- vanwege de ontstaansgeschiedenis van een hofstede, die zich tot herenhuis ontwikkelt;
- vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Omschrijving van het complex.
In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), BOERENWONING (3A) MET SCHUUR (3B), VIJF HEKPALEN (4A en 4B), KOETSHUIS (5) en TUINSIERAAD (6).
Binnen de dorpskern van Heinkenszand ligt de kleinschalige historische buitenplaats Landlust ter plaatse van de in de zestiende eeuw gestichte uitgestrekte buitenplaats Watervliet. In 1793 werd dit laatstgenoemde huis afgebroken en al het opgaande hout gekapt.
Van de geschiedenis en ontwikkeling van de buitenplaats Landlust is vrij weinig bekend. In 1759 werd 'een hofstede met heerenhuis en tuinmanswoning' vermeld in bezit van C. Boudain, weduwe van de burgemeester van Middelburg, A. Veth.
In de negentiende eeuw kwam het goed in bezit van de familie Van Citters en werd het huis als jachthuis in gebruik genomen (1856). Op de Topografische Militaire Kaart van circa 1850 staat een aanleg in landschapsstijl weergegeven, zoals deze thans nog aanwezig is.
In 1957 schonk jkv. S. van Citters het goed aan de Stichting Het Zeeuws Landschap exclusief de boerenwoning met schuur, erf en weiland; sinds 1967 is het huis weer in particulier bezit.
Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven.
Waardering
De HISTORISCHE BUITENPLAATS LANDLUST is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorisch belang:
- vanwege de ouderdom;
- als voorbeeld van een kleinschalige buitenplaats voortgekomen uit een boerenhofstede;
- vanwege de 19de-eeuwse kleinschalige aanleg in landschapsstijl met komvormige vijver;
- vanwege de visuele samenhang tussen de complexonderdelen.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Landhuis | Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Dorpsstraat | 100 | – | 4451 AC | Heinkenszand | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | AH | 2315 | – | Borsele |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1700 | 1800 | – | vervaardiging |