Inleiding

In Expressionisme in 1922 naar een ontwerp van de architecten Alphons Boosten en J. Ritzen uit Maastricht gebouwde ROOMS-KATHOLIEKE kerk ter ere van Sint Johannes de Doper.

De aan de achtergevel van de linkerkruisarm aangebouwde verwarmingsruimte van omstreeks 1960 is uitgesloten van bescherming.

Omschrijving

Kruiskerk met aan de linkerzijde van het middenschip een lagere kruisarm. Het schip met absidale afsluiting en de dwarsbeuk zijn afgedekt met hoge zadeldaken. De toren is geplaatst op de rechter kruisarm en is afgedekt met een ingesnoerde spits met overstek. Onder dit overstek bevinden zich op de hoeken terugliggende galmgaten. De daken van het schip, dwarsbeuk, absis met half kegeldak en toren zijn afgedekt met leien.

Het toegepaste bouwmateriaal is Nievelsteiner zandsteen, Maastrichter tufkrijt, rode baksteen en beton.

Tegen het voorfront en de gevels van het schip is een uitspringende, in rustiek verband uitgevoerde, plat afgedekte, onderbouw geplaatst. De onderbouw en plint zijn uitgevoerd in Nievelsteiner zandsteen. Het rustieke werk is aan de kruisarmen gedeeltelijk als plint doorgezet. In de onderbouw bevindt zich ter plaatse van de zijgevels per travee een smal rechthoekig horizontaal geplaatst raam.

In de rustieke voorbouw van de portaalgevel zijn twee rondboogportieken geplaatst met daarboven in de topgevel van het schip een groot paraboolvormig glas-in-lood venster met een verticale betontracering. Aan de benedenzijde van dit grote venster aan weerszijden drie smalle verticaal geplaatste glas-in-lood vensters. In de topgevel frontgevel een kruis in mergel.

In de rondboogportieken rechthoekige houten deuren met smeedijzeren beslag. Portieken afgesloten met hekwerken van omstreeks 1980. De rondboogportieken worden geflankeerd door ter plekke gebeeldhouwde sculpturen van de vier Evangelisten van de kunstenaar Gène Eggen, deze dateren van omstreeks 1952 en zijn vooralsnog op grond van de leeftijd uitgesloten van bescherming.

Tussen de portieken zijn in de voorbouw een zevental smalle rechthoekige glas-in-lood vensters geplaatst met hierboven een latei-achtig geveldeel op twee kraagstenen. Aan de voorgevel twee zware steunberen. Aan de zijgevels van het schip bevinden zich telkens drie zware steunberen, waartussen rondboogvormige glas-in-lood vensters zijn geplaatst. De topgevels van de kruisarmen en de absis zijn eveneens voorzien van rondboogvormige glas-in-lood vensters. De overige gevels van de kruisarmen zijn onder de dakgoot voorzien van raamstroken.

Aan de achtergevel rond de absis bevindt zich een uitgebouwde bakstenen omgang met rondbogen; het metselwerk is aan de achterzijde van de kruisarmen doorgezet. Enkele rondbogen zijn dichtgemetseld, tevens zijn in deze omgang enkele deuren en kunststof kozijnen geplaatst.

In de achtergevel van de rechterkruisarm en toren een loggia met natuurstenen balustrade.

Alle dragende constructies zijn uitgevoerd in gewapend beton.

Aan de achtergevel van de linkerkruisarm een aangebouwde verwarmingsruimte van omstreeks 1960.

Van het INTERIEUR zijn onder meer de volgende zaken van belang.

De hoofdbeuk is afgedekt door een paraboolvormig tongewelf met gordelbogen; de triomfboog is eveneens in de vorm van een parabool uitgevoerd. De absis-kalot wordt gedragen door een arcade met rondbogen op geornamenteerde zuilen. Het gewelf en kalot zijn van gewapend beton, bedekt met stucwerk. De onderbouw bestaat uit metselwerk; het interieur is gebroken wit gespoten: dit betreft een zogenoemde akoustische laag.

Het paraboolvormige glas-in-lood venster in de voorgevel is het werk van Charles Eijck en heeft betrekking op de kroning van Maria, en werd geplaatst omstreeks 1948. Vier rondboogvormige glas-in-lood vensters in de zijgevels van de hoofdbeuk zijn vervaardigd door Henri Jonas omstreeks 1939. De zes smalle verticaal geplaatste glas-in-lood vensters in de voorgevel zijn eveneens vervaardigd door Henri Jonas omstreeks 1939. De in de onderbouw horizontaal geplaatste langwerpige glas-in-lood vensters beelden de volledige kruisweg uit en zijn eveneens vervaardigd door Henri Jonas omstreeks 1939.

Achterin de kerk bevindt zich een bordes met hierop kerkbanken bestemd voor vooraanstaande parochianen.

De kerkvloer werd na mijnschade geheel vernieuwd. Het altaargedeelte werd in de jaren '60 van de 20ste eeuw aangepast.

In de wand voor de linker kruisarm een groot glas-in-lood paneel van Jos Stassen uit 1982. In de wand voor de rechter kruisarm een aantal kleinere glas-in-lood panelen van Jos Stassen. Deze glas-in-lood panelen zijn afkomstig uit de afgebroken Pastoor van Ars-kerk te Kerkrade-Hopel. Bij de Mariakapel en in de dagkapel een beeld van Gène Eggen. In de parochiezaal in de linkerkruisarm een houten corpus aan een veldkruis, datering onbekend.

Waardering

De R.K. Johannes de Doper kerk te Eijgelshoven is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een geestelijke, technische en typologische ontwikkeling. De kerk bezit architectuurhistorische waarde vanwege haar bijzonder belang voor de geschiedenis van de architectuur en bouwtechniek, voor het oeuvre van de architecten A.J.N. Boosten en J. Ritzen, wegens de hoogwaardige kwaliteiten van het ontwerp en het bijzondere materiaalgebruik, de belangwekkende inventaris en de inrichting. De kerk bezit ensemblewaarde wegens de bijzondere betekenis van het object voor het aanzien van de kern Eijgelshoven. De kerk is tenslotte van algemeen belang op grond van de architectonische gaafheid van ex- en interieur en de architectuurhistorische, bouwtechnische en typologische zeldzaamheid.