De Eshof, Haren Gn
Omschrijving
Uit drie delen bestaande algemene BEGRAAFPLAATS. Het oudste deel uit 1885 grenst aan de Rijksstraatweg en bestaat uit een rechthoekig, grotendeels omhaagd terrein met eiken en een pad rondom. Het terrein wordt door een centrale zuidwest-noordoost as in tweeën gedeeld met aan het ene eind (noordoost) een baarhuisje en aan het andere eind een toegangshek (zuidwest). Aan beide zijden van de as bevinden zich zes rechthoekige begraafperken, verdeeld in vijf afdelingen, oorspronkelijk gescheiden door paden, nu door gras. De grafzerken zijn sober en van lokaal/regionaal funerair belang. Het oudste graf op dit gedeelte van de begraafplaats is een eenvoudige natuurstenen grafzerk uit 1890 (Tjeerd Pieter Bouwman). Op de begraafplaats onder andere rode beuken en kastanjebomen.
Het oudste deel van de begraafplaats sluit aan de zuidoostzijde aan op de aanleg uit 1918 van J. Vroom jr. Vroom gaf het nieuwe deel een vrij symmetrische, vlindervormige opzet met een brede middenas, evenwijdig aan de hoofdas van het oude deel, met als centraal punt een cirkel met gazon waarop een zonnewijzer. Het poortgebouw vormt het beginpunt, een (vernieuwde) houten zitbank op een iets verhoogd deel het eindpunt. De beide vleugels van de middenas hebben een orthogonaal padenpatroon met grotendeels rechthoekige begraafperken De middenas wordt op het centrale punt met zonnewijzer doorsneden door een dwarsas met aan weerszijden groene beuken en aan het eind (zuidoost) een houten zitbank (vernieuwd). Aan het noordoostelijk eind van het pad parallel aan de hoofdas eveneens een (vernieuwde) houten zitbank. Om het terrein een beukenhaag.
Aan de noordoostzijde sluit het jongste deel van de begraafplaats aan op de aanleg uit 1918.
Waardering
Een in drie perioden aangelegde begraafplaats van algemeen belang vanwege cultuur- en tuinarchitectuurhistorische waarde
- als voorbeeld van een grotendeels planmatig aangelegde begraafplaats met bijgebouwen uit verschillende perioden
- vanwege de kwaliteit van het ontwerp
- vanwege de redelijke mate van gaafheid van aanleg
- vanwege de karakteristieke ligging aan de als beschermd gebied aangewezen Rijksstraatweg
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex, bestaande uit een algemene BEGRAAFPLAATS, waarvan het oudste deel is aangelegd in 1885 door de Nederlands hervormde gemeente. Op dit gedeelte staan een BAARHUISJE en een TOEGANGSHEK uit omstreeks dezelfde tijd. In 1918 werd een aangrenzend stuk terrein aangekocht voor uitbreiding van de begraafplaats, dat werd voorzien van een identiek TOEGANGSHEK als dat van de oude begraafplaats. Het plan van uitvoering werd gemaakt door tuinarchitect Jan Vroom jr. uit Glimmen. Vroom ontwierp het nieuwe deel in een decoratieve tuinstijl. De entree van dit nieuwe deel wordt gevormd door een POORTGEBOUW met dienstwoning en aula, en een vrijstaande BERGPLAATS voor brandweermateriaal (nu schuurtje bij dienstwoning). Het poortgebouw werd ontworpen door de architecten J. Kuiler en L. Drewes in een aan de Engelse Landhuisstijl verwante bouwtrant. Ter afronding werd in 1919 centraal op het terrein een ZONNEWIJZER geplaatst, waarvan de Hermesstaf werd geleverd door de Koninklijke Fabriek F.W. Braat uit Delft. In 1944 ontwierp bureau gemeentewerken opnieuw een uitbreidingsplan voor de begraafplaats, waarvan de ingang aan de Nieuwlandsweg was geprojecteerd. De uitvoering en invulling van dit deel heeft plaatsgevonden vanaf 1948 en valt derhalve voorlopig buiten de bescherming.
Sinds de aanleg van het complex is er een aantal onderdelen gewijzigd. In 1927 is rond het gazon met de zonnewijzer een klinkerbestrating gelegd, aansluitend op het bestrate deel van de dienstwoning. In 1955 is het aulagedeelte van het poortgebouw uitgebreid en kreeg nog weer later een extra entreepartij aan de zuidoostzijde. De dienstwoning werd in 1957, 1961 en 1964 verbouwd van binnen, waarbij de indeling werd gewijzigd. In 1964 werd bij de woning een garagebox geplaatst, die buiten de bescherming valt.
Het begraafplaatscomplex is gelegen ten noordoosten van de Rijksstraatweg en grenst met achterzijde aan de Nieuwlandsweg. Het poortgebouw vormt aan de Rijksstraatweg de hoofdentree naar het terrein.
Waardering
Complex bestaande uit een in drie perioden aangelegde begraafplaats met poortgebouw, baarhuisje, twee toegangshekken en een zonnewijzer, van algemeen belang vanwege cultuur- en tuinarchitectuurhistorische waarde
- als voorbeeld van een grotendeels planmatig aangelegde begraafplaats met bijgebouwen uit verschillende perioden
- vanwege de kwaliteit van het ontwerp
- vanwege de redelijke mate van gaafheid van de verschillende onderdelen van het complex
- vanwege de karakteristieke ligging aan de als beschermd gebied aangewezen Rijksstraatweg
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Begraafplaats | Uitvaartcentra en begraafplaatsen | Begraafplaats en -onderdelen | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Rijksstraatweg | 290 | – | 9752 CM | Haren Gn | – | BY | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | K | 10167 | – | Haren |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1885 | 1885 | – | vervaardiging |
1918 | 1919 | uitbreiding begraafplaats naar ontwerp van J. Vroom jr | verbouwing |
1948 | 1955 | uitbreiding begraafplaats | verbouwing |