Martinushofje, Utrecht
Omschrijving
Bouwblok A met 12 hofjeswoningen wordt gevormd door de noordwestelijk gelegen rij woningen van het uit twee bouwblokken bestaande complex "Martinushofje". De voorgevel wordt door de centraal opgestelde tuitgevel in twee gelijke delen verdeeld. Elke woning bezit aan de voorzijde een venster en deur onder een over twee woningen gedeelde dakkapel. Met uitzondering van de genoemde middenwoningen komen boven de vensters en deuren korfbogen voor en worden de vensteropeningen onderling met elkaar verbonden door een muizentandfries ter hoogte van de bovendorpels van de vensters. De met een tuitgevel opgetrokken middenwoningen bevatten door spaarvelden ingedeeld, drie traveeën. Het door een driepasboog binnen een lancetboog afgesloten middelste spaarveld bevat de gekoppelde voordeur onder een korfboog en boven een gekoppeld achtruits venster. Ter weerszijden reikt een met een vorktracering eindigende lagere lancetboog tot de schuine zijde van het dak. Begane gronds is een schuifvenster onder een segmentboog in het spaarveld opgenomen. In de muurdammen tussen de vensterbogen bevinden zich decoratieve muurankers. Siermetselwerk vult alle boogvelden boven de schuif- of draairamen in. De gevels worden beëindigd met een lijst van kraagstenen onder de bakgoot. De gevels van de kopse zijden zijn in opzet gelijk aan de tuitgevels van de hiervoor beschreven middenwoningen. De eindgevels wijken alleen af in de middelste travee begane gronds die blind is uitgevoerd en wordt beëindigd door een paar lancetboogjes.
Waardering
Bouwblok A (nd/w), met twaalf hofjeswoningen deel uitmakend van het "Martinushofje" is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een zorgvuldig ontworpen en eenvoudig vormgegeven woonblok in Overgangarchitectuur met, beperkt tot enkele delen neo-gotische stijlkenmerken. Van cultuurhistorische waarde als onderdeel van het complex dat de herinnering levend houdt aan de 19de eeuwse sociale woningbouw.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex, bestaande uit 24 HOFJESWONINGEN die samen het in 1884 opgerichte "Martinushofje" vormen. De rijtjeswoningen, verdeeld over twee bouwblokken van gelijk aantal woningen, zijn gebouwd in opdracht van het Roomskatholieke Armbestuur naar ontwerp van A.G. Tollenaar in Overgangarchitectuur met in enkele bouwdelen uitgesproken neo-gotische stijlkenmerken. Het "Martinushofje" is ten zuiden van de Herenbrug gelegen, buiten de omwalling van de stadsgracht. De beide bouwblokken liggen op een noord-oost/zuid-west as, haaks op de Gansstraat.
Het complex omvat twee onderdelen: - Bouwblok A (nd/w), met de oneven nrs 87-109 - Bouwblok B (zd/o), met de oneven nrs 111-133
Omschrijving
Twee, tegenover elkaar gelegen rijen van twaalf eenlaags woningen, met de voorgevel naar elkaar gericht, opgedeeld in tien voormalige vrijwoningen en veertien voormalige huurhuizen. De tweebeukige woningen zijn als blok symmetrisch ten opzichte van elkaar gepositioneerd en zijn ook per bouwblok symmetrisch ingedeeld door de centrale plaatsing van een tuitgevel voor de twee middelste woningen in de rij (nrs 97-99 en 121-123). De voordeuren van de woningen zijn per twee geschakeld, evenals de zolderramen in de gemeenschappelijke in steen uitgevoerde dakkapel. Beide bouwblokken zijn voorzien van een tussen tuitgevels ingeklemd zadeldak met gesmoorde OVH-pannen. Alleen de nok van de zadeldakjes van de tuitgevels sluiten aan op de nok van de woonblokken. De veluxramen in de voor- en achterschilden en de dakkapellen in het achterschild van de blokken vallen buiten de bescherming.
Waardering
"Martinushofje" met 24 woningen, van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als representatief voorbeeld van 19de eeuwse hofjesbouw met een evenwichtig ontwerp en doelmatige opzet. Van cultuurhistorische waarde vanwege zijn bestemming welke is verbonden met de sociale woningbouw.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Gansstraat | 87 | – | 3582 ED | Utrecht | Tolsteeg | – | Ja |
Gansstraat | 89 | – | 3582 ED | Utrecht | Tolsteeg | – | – |
Gansstraat | 91 | – | 3582 ED | Utrecht | Tolsteeg | – | – |
Gansstraat | 93 | – | 3582 ED | Utrecht | Tolsteeg | – | – |
Gansstraat | 95 | – | 3582 ED | Utrecht | Tolsteeg | – | – |
Gansstraat | 97 | – | 3582 ED | Utrecht | Tolsteeg | – | – |
Gansstraat | 99 | – | 3582 ED | Utrecht | Tolsteeg | – | – |
Gansstraat | 101 | – | 3582 ED | Utrecht | Tolsteeg | – | – |
Gansstraat | 103 | – | 3582 ED | Utrecht | Tolsteeg | – | – |
Gansstraat | 105 | – | 3582 ED | Utrecht | Tolsteeg | – | – |
Gansstraat | 107 | – | 3582 ED | Utrecht | Tolsteeg | – | – |
Gansstraat | 109 | – | 3582 ED | Utrecht | Tolsteeg | – | – |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Hofjeswoning |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | B | 2848 | – | Tolsteeg |
– | B | 2107 | – | Tolsteeg |
– | B | 2483 | – | Tolsteeg |
– | B | 2106 | – | Tolsteeg |
– | B | 2113 | – | Tolsteeg |
– | B | 2850 | – | Tolsteeg |
– | B | 2487 | – | Tolsteeg |
– | B | 2354 | – | Tolsteeg |
– | B | 2847 | – | Tolsteeg |
– | B | 2108 | – | Tolsteeg |
– | B | 2488 | – | Tolsteeg |
– | B | 2355 | – | Tolsteeg |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1884 | 1884 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Tollenaar, A.G. ; Stad Utrecht | architect / bouwkundige / constructeur | – |