Kastanjelaan 8, Apeldoorn

Inleiding

Vrijstaand WOONHUIS aan de noordelijke zijde van de Kastanjelaan, oorspronkelijk de conciërgewoning behorende bij het gemeentelijk gymnasium, dat zich links van het huis bevindt, op de hoek van de Kastanjelaan met de Alexanderlaan. Het pand is in 1913 gebouwd naar een ontwerp uit 1912 van de Apeldoornse gemeente-architect Gerrit de Zeeuw (1861-1938) in de Nieuw-Historiserende stijl. Het pand heeft een tuin rondom, aan de straatzijde afgesloten met een eenvoudig smeedijzeren hekwerk tussen betonnen pijlers.

Omschrijving

Het in kruisverband gemetselde, bakstenen pand is opgetrokken op een rechthoekige plattegrond. Het telt één bouwlaag onder een met leien in maasdekking gedekt schilddak.

De VOORGEVEL bezit links een topgevel, de rechter zijgevel in de middenas en de linker zijgevel rechts een topgevel met steekkappen. De topgevels hebben een getrapte beëindiging. De treden zijn bezet met driehoekige natuurstenen blokken. De geveltop bevat een driehoekige natuurstenen beëindiging met een ingehakte versiering in de vorm van de ondergaande zon. De overige delen van de gevels worden afgesloten met een geprofileerde houten bakgoot op klossen. De hemelwaterafvoeren zijn nog oorspronkelijk en gedeeltelijk in gietijzer uitgevoerd. De gevels hebben smeedijzeren muurankers en een hardstenen waterlijst die onder de vensters rechthoekig is omgezet. Vensters en entree hebben een natuurstenen lateibalk en worden ontlast door steens segmentbogen met natuurstenen geboorte- en sluitstenen.

De voorgevel heeft op de begane grond twee symmetrisch geplaatste vensters met 16-ruits onderramen en gedeeld bovenlicht met twee 4-ruits ramen. De topgevel heeft een gedeeld venster met twee 6-ruits ramen. Het dakvlak rechts bevat een dakkapel met schilddak en een gedeeld venster met twee 6-ruits draairamen.

De LINKER ZIJGEVEL bevat op de begane grond rechts twee vensters met 16-ruits onderramen en gedeeld bovenlicht met twee 4-ruits ramen. De topgevel heeft drie gekoppelde vensters onder doorlopende lateibalk met 9-ruits draairamen. Boven het middelste venster een venster met 6-ruits valraam. De gevel bevat links een rechthoekige loggia met lateibalk, met rollaag aan de bovenzijde en bakstenen hoekpijler links achter, voorzien van natuurstenen kapiteel. In de loggia een dubbele ingang met bovenlicht. In het gevelvlak boven de loggia in smeedijzeren cijfers het jaartal 1913.

De ACHTERGEVEL bevat in het midden een venster met niet oorspronkelijk stolpraam met dubbel glas en gedeeld bovenlicht met twee 4-ruits ramen. Geheel rechts de loggia met lateibalk, links rustend op een natuurstenen console en rechts op de bakstenen hoekpijler met kapiteel. De loggia heeft een opengewerkte balustrade met bakstenen balusters en een natuurstenen deklijst. De openingen tussen de balusters zijn aan de bovenzijde getoogd.

De RECHTER ZIJGEVEL heeft in de middenas de entreepartij met paneeldeur met 9-ruits cirkelvormig raam en smeedijzeren rooster en een gedeeld bovenlicht met gedecoreerde tussenstijl en twee 4-ruits ramen. Rechts van de ingang tweemaal twee gekoppelde vensters onder een doorgaande lateibalk met 6-ruits ramen.

Het INTERIEUR van het huis is grotendeels oorspronkelijk bewaard gebleven. Het halletje is voorzien van een granito vloer en de meeste deuren en deuromlijstingen in het huis zijn nog oorspronkelijk. Ze hebben een aan de Art Nouveau verwante detaillering met een bovendorpel die iets breder is dan het kozijn. De grote woonkamer bestond oorspronkelijk uit twee kamers, wat nog zichtbaar is aan beide strak vormgegeven stucplafonds men een circelvormig centraal motief en een omkadering. Een van de omkaderingen is afgeschuind, wat duidt op een hieronder vroeger aanwezige schouw. De keuken heeft nog een originele houten schouw en keukenkastjes. Ook hier bevindt zich een stucplafond. De eenvoudige kelder is voorzien van een troggewelf en heeft een vloer met estriken. De houten trapbalusters naar de bovenverdieping zijn nog oorspronkelijk. De detaillering ervan komt overeen met de detailleringen in het interieur van het gymnasium.

Waardering

Voormalige CONCIERGEWONING uit 1913

- Van architectuurhistorische waarde als woonhuis dat opvalt door esthetische kwaliteiten, de gave verhoudingen en de bijzondere detaillering in vormgeving en materiaalgebruik. Het object is een goed en gaaf bewaard voorbeeld van de Nieuw-Historiserende stijl.

- Van stedebouwkundige waarde als waardevol onderdeel van het schoolcomplex dat verder bestaat uit het schoolgebouw, de gymnastiekzaal en het omsluitende hekwerk.

- Van cultuurhistorische waarde vanwege de bestemming als conciërgewoning, welke verbonden is met het Gymnasium en derhalve met de ontwikkeling van het onderwijs in Apeldoorn.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
514475
Complexnaam
Gymnasium
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Dit complex bestaat uit een vrijstaand GYMNASIUM met een achterliggende GYMNASTIEKZAAL en een aan de Kastanjelaan gesitueerde, voormalige, CONCIERGEWONING. Het gymnasiumcomplex is gelegen aan de Kastanjelaan op de hoek met de Alexanderlaan en ligt precies in de as van de weg. Het hoofdgebouw is in 1913 gebouwd naar een ontwerp uit 1912 van de Apeldoornse gemeente-architect Gerrit de Zeeuw (1861-1938) in een Nieuw-Historiserende stijl met invloeden van de Um-1800 stijl en versoberd Classicisme. Tegelijk met de school is in nagenoeg dezelfde stijl een conciërgewoning gebouwd aan de Kastanjelaan 8. In de eerste helft van de jaren twintig is aan de Alexanderlaan een gymzaal in de stijl van de Amsterdamse School aan het complex toegevoegd. Het complex bevindt zich nog grotendeels in de oorspronkelijke staat, zeker waar het het exterieur betreft. Recentelijk is de trap ontdaan van de later aangebrachte vloerbedekking en is het terrazzo vloerwerk hersteld. In 1954 is de zolder van het hoofdgebouw voor gebruik geschikt gemaakt en is daar een muzieklokaal gerealiseerd. Daarvoor werd in het platte dak een lichtkap gemaakt, met daaronder een plafond met glaspanelen. Voor het gebruik van de zolder zijn ook enkele, volledig identiek aan de originele, dakkapellen bijgeplaatst.

Het rond de school gelegen terrein wordt aan de straatzijde afgesloten met een een smeedijzeren hekwerk tussen eenvoudige betonnen hekpijlers. Het toegangshek is rijker uitgevoerd en bestaat uit twee bakstenen pijlers met insnoeringen, zogenaamde refands, en zandstenen blokken waarop de tekst 'Anno' en '1913', hardstenen basementen en deklijsten met hardstenen bekroningen, die eindigen in kogels, omgeven door smalle banden. Op het terrein bevinden zich nog enige oude bomen, waaronder twee essen en een tulpeboom.

Waardering

SCHOOLGEBOUW en voormalige CONCIERGEWONING uit 1913 en GYMNASTIEKZAAL uit de jaren tussen 1925 en 1930.

- Van architectuurhistorische waarde als goed en grotendeels gaaf schoolcomplex, bestaande uit een hoofdgebouw en een voormalige conciërgewoning uit 1913 (ontworpen door gemeentearchitect Gerrit de Zeeuw) en een in de stijl van de Amsterdamse School gebouwde gymnastiekzaal. Het hoofgebouw is een goed en gaaf bewaard gebleven voorbeeld van de zogenaamde Nieuw-Historiserende stijl. Het ontwerp van de conciërgewoning is hierbij aangepast. De gymnastiekzaal is een goed bewaard ontwerp uit de periode van de Amsterdamse School. Het totale complex valt op door de esthetische kwaliteiten, de gave verhoudingen en de bijzondere detaillering in vormgeving en materiaalgebruik. Het complex is vanwege de historisch gegroeide samenstelling van de diverse complexonderdelen tevens van belang binnen de functionele en typologische ontwikkeling van de scholenbouw.

- Van stedebouwkundige waarde als bijzonder karakteristiek complex in een historisch gegroeid stedelijk gebied. De monumentale voorgevel van het hoofdgebouw staat haaks op de gaffelvormige aansluiting van de Kastanjelaan op de Alexanderlaan en ligt in de as van de weg. Er is tevens sprake van een grote ensemblewaarde tussen het hoofdgebouw en de bijgebouwen en het omringende hekwerk.

- Van cultuurhistorische waarde vanwege de bestemming die verbonden is met de ontwikkeling van het onderwijs in de gemeente Apeldoorn.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Conciërgewoning Woningen en woningbouwcomplexen Dienstwoning(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Kastanjelaan 8 7316 BN Apeldoorn Parken Ja
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
AA 2070 Apeldoorn
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1913 1913 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Zeeuw, G. (Gerrit) de ; Gelderland architect / bouwkundige / constructeur
Naar boven