Kerklaan 41, Apeldoorn
Inleiding
Grote vrijstaande VILLA gelegen aan de zuidwestzijde van de Kerklaan als onderdeel van de randbebouwing aan deze zijde van het Oranjepark. Het pand is vermoedelijk gebouwd rond 1890 in een overgangsstijl die invloeden vertoont van de Neo Renaissance en de Chaletstijl. Het pand werd in 1926 aan de achterzijde gewijzigd door architect Chr. ten Tuynte voor Dr. B. Winter. Er werd toen een wachtkamer bijgebouwd die in 1963 weer werd vergroot. De moderne aanbouw aan de achterzijde valt niet onder de bescherming. Het pand is nog steeds als dokterswoning in gebruik. Het pand is door een smalle voortuin met een heg van de Kerklaan gescheiden.
Omschrijving
De villa heeft een samengestelde plattegrond en twee bouwlagen met een omlopend afgeplat schilddak met steekkappen naar de topgevels in de voor- en in de linkerzijgevel. De dakschilden zijn met geglazuurde rode tuiles du Nord pannen belegd en hebben gedecoreerde houten bakgoten op gesneden klossen. Ter plaatse van de topgevels bevinden zich rondboogvormige schijnspanten op geprofileerde korbeelstellen met gedecoreerde panelen in de voorgevel en waaiervormig aangebrachte stijlen in de zijgevel. De gedecoreerde panelen in het voorgevelspant bevatten gestileerde vogelmotieven. Op het rechterzijschild bevinden zich twee, en op het linkerzijschild één gemetselde schoorsteen. Het voorschild heeft een dakkapel met een lessenaarsdak, gedecoreerde stijlen en draairamen.
De gevels zijn in kruisverband gemetseld en hebben in kalkzandsteen uitgevoerde sierbanden ter plaatse van de onder- en bovendorpels van de ramen. Boven de ramen bevinden zich segmentbogen met in kalkzandsteen uitgevoerde geboorte- en sluitstenen. De boogvelden hebben vermoedelijk in Art Nouveaustijl uitgevoerde tegeltableaus, die helaas over zijn geschilderd. De wisseldorpels lopen schuin af.
De VOORGEVEL heeft rechts een risaliet met een driezijdige erker met balkon op de begane grond. De erker heeft drie enkelruits ramen met een 4-ruits bovenlicht aan de voorzijde en een 2-ruits bovenlicht aan beide zijkanten. De ramen zijn afgesloten met een strek. Op het balkon met een houten balkonhek komt een dubbele balkondeur met een 4-ruits bovenlicht uit. De zolder heeft een dubbel raam met twee 2-ruits bovenlichten. Links van het risaliet bevinden zich boven elkaar twee enkelruits ramen met 4-ruits bovenlichten. De wissellijsten zijn voorzien van een tandlijst.
De LINKER ZIJGEVEL heeft rechts een houten serre met balkon. De serre is voorzien van fraai houtsnijwerk met dubbele deuren aan de lange zijkant. De deuren hebben twee zijlichten. In totaal bevinden zich aan deze zijde vier getoogde enkelruits bovenlichten. De twee korte zijkanten hebben elk één groot raam met drie getoogde bovenlichten. Tussen de onderramen en de bovenramen bevindt zich een tandlijst. De geprofileerde kroonlijst wordt ondersteund door bewerkte houten consoles. Op het balkon, dat door een houten balkonhek wordt afgesloten komt een dubbele balkondeur met een 5-ruits bovenlicht uit. Ter plaatse van de zolder bevindt zich onder het topgevelspant een draairaam met een 2-ruits bovenlicht. Links van de serre bevinden zich boven elkaar twee ramen met een enkelruits onderraam en een 4-ruits bovenraam. De wisseldorpel heeft een tandlijst.
De RECHTER ZIJGEVEL bevat de ingangspartij. De fraai bewerkte en van deurroosters voorziene voordeur bevindt zich in een getoogd afgesloten en in breedte verspringend portiek. Daarboven bevindt zich een stolpraam met een 4-ruits bovenlicht. Rechts in de gevel bevinden zich nog een kruiskozijn met twee ramen, elk met een 2-ruits bovenlicht, een getralied raam en een schuifraam met een middenroede en een 4-ruits bovenlicht. Onder dit raam bevindt zich een kelderlicht. De verdieping heeft rechts nog een blinde vensternis. Uiterst rechts bevindt zich de ingang van de dokterspraktijk.
De ACHTERGEVEL heeft een risalerend gedeelte waartegen de moderne en buiten de bescherming vallende aanbouw is geplaatst. Boven de aanbouw bevinden zich een balkondeur en een nieuw ingehakte deur- of raamopening. In de rechterzijkant van het risalerende gedeelte bevinden zich op de begane grond een deuropening en op de verdieping een vensteropening met een schuifraam.
Rechts bevindt zich op de begane grond een tuindeuropening met een moderne invulling en een vijfruits bovenlicht. Op de verdieping een dubbele, naar binnen draaiende deur, met een vijfruits bovenlicht. Voor de gevelopening is een modern hekwerk aangebracht.
Het INTERIEUR van het pand is redelijk goed bewaard gebleven. Hoewel de schouwen en enkele tussenmuurtjes ontbreken zijn er in het interieur nog drie zeer rijk gedecoreerde stucplafonds, binnenluiken, paneeldeuren, een in marmer uitgevoerde hal en een bijzonder gesneden houten trapbaluster aanwezig.
Waardering
Rond 1890 gebouwde VILLA in Overgangsarchitectuur met invloeden van de Neo-Renaissance en de Chaletstijl.
- Van architectuurhistorische waarde als goed en vrij gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een villa, gebouwd in een Overgangsstijl die invloed van de Neo-Renaissance en de Chaletstijl laat zien. Het pand valt op door hoogwaardige esthetische kwaliteiten, materiaalgebruik en de rijke ornamentiek. Karakteristiek zijn ondermeer de fraai bewerkte houten schijnspanten en de serre tegen de linkerzijgevel. In het interieur zijn nog diverse oorspronkelijke onderdelen bewaard gebleven. Er is sprake van een ensemblewaarde als onderdeel van de villawijk de Parken, waarbinnen het pand behoort tot de omstreeks 1900 gangbare villatypen, welke samen met de oudere en latere typen en stijlen zeer goed de ontwikkeling van de villabouw in dit gebied weergeven.
- Van stedebouwkundige waarde door de situering aan de zuidwestzijde van de Kerklaan. Deze straat bezit hier nog een in vrij gave staat bewaard gebleven bestand aan historische huizen, die tezamen met de vele particuliere en openbare groenelementen een aantrekkelijk, waardevol straatbeeld vormen. De Kerklaan vormt de zuidwestelijke begrenzing van het Oranjepark.
- Van cultuurhistorische waarde als herkenbaar element uit een maatschappelijke ontwikkeling. Het pand is gebouwd als huisvesting van de nieuwe en kapitaalkrachtige stedelijke elite, die zich bij voorkeur vestigde in kapitale villa's in ruim opgezette parkachtig aangelegde villawijken. De Parken behoort tot de grootste en oudste villawijken van dit type in ons land en de aanleg droeg ertoe bij dat het aanzien van het dorp en de sociale gelaagdheid van haar bevolking sterk veranderde.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Kerklaan | 41 | – | 7311 AC | Apeldoorn | Parken | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | – | Villa |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | AA | 1357 | – | Apeldoorn |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1890 | 1890 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Tuynte, Chr. (Christiaan) ten ; Gelderland | architect / bouwkundige / constructeur | – |