Inleiding

Deze grote vrijstaande VILLA is gelegen aan de westzijde van de Mr. van Hasseltlaan. De villa is in 1898-1899 gebouwd door de Apeldoornse architect C.M. Gardenier (1856-?) in een Overgangsstijl die is beïnvloed door de neorenaissance en - in mindere mate - de Chaletstijl. Gardenier had een aantal kavels in de Parken gekocht en fungeerde hier als projectontwikkelaar/architect. Na 1905 is hij nog wel bouwspeculant, maar ontwerpt hij de woningen niet zelf meer. In 1915 verhuist hij met zijn gezin naar Utrecht.

De woning draagt de naam Klein Vredeoord, een naam afgeleid van het pand Oranjelaan 9, dat Vredeoord heet. In dit pand woonde generaal-majoor Schoch. Zijn dochters, waarvan één werkzaam was in de hofhouding op het Loo, gingen wonen aan de Van Hasseltlaan.

Omschrijving

Het in kruisverband gemetselde bakstenen pand is opgetrokken op vrijwel vierkante grondslag en telt twee bouwlagen onder een met gesmoorde Friese pannen gedekt afgeplat schilddak. Het plat is licht hellend en bevat een zinken roevendak. Het pand is gedeeltelijk onderkelderd. De gevels hebben een gecementeerde plint en een gepleisterde waterlijst ter hoogte van de onder- en bovendorpels van de vensters. Deze zijn, op de lijst ter hoogte van de bovendorpels van de vensters op de begane grond na, geprofileerd. De gevels hebben gepleisterde hoekblokken.

De asymmetrisch ingedeelde VOORGEVEL bevat rechte een risalerend gedeelte dat eindigt in een topgevel met steekkap. Dit gedeelte bevat op de begane grond een groot enkelruits schuifvenster met 3-ruits bovenlicht. De verdieping heeft een tweelicht met enkelruits schuifvensters en dito bovenlichten. Beide vensters hebben persiennes en worden ontlast door een hanekam met gepleisterde blokken, waaronder aanzet- en sluitstenen. De sluitsteen heeft een diamantkop. De geveltop bevat een 2-ruits stolpraam, ontlast door een steens segmentboog met gepleisterde sluitsteen met diamantkop. Het ver uitkragende dakoverstek rust op een schijnspant met gesneden onderdelen en korbelen. De dakrand heeft een geprofileerde windveer.

Het linker deel van de gevel heeft op de begane grond een rechthoekige houten serre op gepleisterd basement. De voorgevel van de serre heeft in het midden een dubbele schuifdeur met elk één groot glaspaneel en daaronder 3 glaspanelen. Onder de glaspanelen twee kussenpanelen. Boven de deuren een 2-ruits bovenlicht. Links en rechts van de deuren een raam met een gelijke indeling als van de deuren en daarboven een enkelruits bovenlicht. De beide zijgevels van de serre hebben een tweelicht met een onderraam met een 2-ruits glaspaneel en daaronder een 4-ruits glaspaneel en een 2-ruits bovenlicht. Boven de serre een balkon met eenvoudige houten balustrade, toegankelijk via een groot kozijn met enkelruits draaideur. Het kozijn heeft twee enkelruits zijlichten en drie enkelruits bovenlichten. Het kozijn wordt ontlast door een hanenkam met gepleisterde blokken, waaronder aanzet- en sluitstenen. De sluitsteen heeft een diamantkop.

De LINKER ZIJGEVEL bevat links van het midden een getoogd portiek met hoofdentree bestaande uit een hardstenen stoep, paneeldeur en bovenlicht. Links en rechts een enkelruits schuifvenster met enkelruits bovenlicht en persiennes. De verdieping heeft links twee T-vensters met enkelruits bovenlichten en persiennes en rechts een ingehakt of gewijzigd en versmald venster (op de plaats van een blindnis?).

De ACHTERGEVEL bevat links een ruime éénlaags uitbouw, die vermoedelijk kort na de bouw is toegevoegd. Rechts bevat de gevel op de begane grond een 3-ruits schuifdeur met 3-ruits bovenlicht. De verdieping heeft links een 2-ruits stolpdeur met enkelruits bovenlicht en persiennes die toegang geeft tot het balkon boven de aanbouw. In oorsprong bevond zich hier een venster. In het midden heeft de gevel twee kleine enkelruits vensters. De achtergevel van de aanbouw bevat van links naar rechts een 7-ruits halfrond gietijzeren venster, een paneeldeur met 6-ruits glaspaneel en twee gietijzeren vensters als links.

De RECHTER ZIJGEVEL heeft op de begane grond links een enkelruits schuifvenster met enkelruits bovenlicht, in het midden een enkelruits venster achter diefijzers met daaronder siermetselwerk en rechts een T-venster met enkelruits bovenlicht en persiennes. Ter hoogte van het trapbordes bevindt zich een T-venster met enkelruits bovenlicht. In de plint een kelderlicht met 2-ruits stolpraam en diefijzers. De voorgevel van de aanbouw heeft een paneeldeur met in het midden een 3-ruits glaspaneel en een enkelruits bovenlicht. Kozijn en deur zijn mogelijk herplaatst en van de oorspronkelijke zij- of achtergevel afkomstig.

Het INTERIEUR is nog grotendeels in tact en bevat onder meer de volgende onderdelen. De hal bevat een marmeren vloer en een trap met gedraaide houten balusters. Het bovenlicht van de tochtdeur in deze hal is bezet met geëtst glas. De indeling van de keuken is vrijwel oorspronkelijk en de keuken bevat een terrazzo vloer en dito aanrechtblad. Het toilet heeft een oorspronkelijke houten doos. De stookplaats in één van de vertrekken heeft een zwart witgeaderde marmeren mantel.

Waardering

VILLA uit 1898-1899 in Overgangsarchitectuur met invloed van de neorenaissance en de Chaletstijl.

- Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een villa in Overgangsarchitectuur met ornamentiek beïnvloed door de neorenaissance en de Chaletstijl. Het pand valt op door hoogwaardige esthetische kwaliteiten, het materiaalgebruik en de rijke ornamentiek. Karakteristiek zijn onder meer de prominente serre tegen de voorgevel en het topgevelspant in de geveltop. Er is sprake van een ensemblewaarde als onderdeel van de villawijk de Parken, waarbinnen het pand behoort tot de omstreeks 1890 gangbare villatypen, welke samen met de oudere en later typen en stijlen zeer goed de ontwikkeling van de villabouw weergeven.

- Van stedenbouwkundige waarde door de situering aan de Mr. van Hasseltlaan. De Mr. van Hasseltlaan bezit nog een in vrij gave staat bewaard bestand aan historische huizen, die tezamen met de vele particuliere en openbare groenelementen een aantrekkelijk, waardevol straatbeeld vormen.

- Van cultuurhistorische waarde als herkenbaar element uit een maatschappelijke ontwikkeling. Het pand is gebouwd als huisvesting van de nieuwe en kapitaalkrachtige stedelijke elite, die zich bij voorkeur vestigde in kapitale villa's in ruim opgezette romantisch aangelegde villawijken. De Parken behoort tot de grootste en oudste villawijken van dit type in ons land en de aanleg droeg er toe bij dat het aanzien van het dorp en de sociale gelaagdheid van haar bevolking sterk veranderde.