Omschrijving

R.K. Kerk St. Martinus. De neogotische kerk van het type hallenkerk met dwarskappen ter plaatse van het transept, bestaat uit een vierkante toren, een driebeukig schip en een driezijdig koor, aan weerszijden geflankeerd door een zijkapel. Aan de zuidzijde van het koor bevindt zich de sacristie. De forse Nederrijnse toren (XVB), zonder steunberen, heeft drie geledingen en twee nissen in elk gevelvlak. De bovenste geleding en de ingesnoerde naaldspits dateren uit 1885. Mechanisch torenuurwerk, B. Eijsbouts, Asten, later voorzien van electrische opwinding. Het driebeukig schip bestaat uit een brede middenbeuk en smalle zijbeuken. Iedere beuk wordt afgesloten door een steil schilddak gedekt met leien in maasdekking. De sacristie heeft één bouwlaag onder eveneens een steil schilddak met leien in maasdekking. In het interieur is de lambrisering van het koor volledig betegeld, met daarin opgenomen tableau's met religieuze voorstellingen. Eénklaviers orgel, in 1898 gemaakt door de Gebr. Gradussen.

Waardering

R.K. hallenkerk met Nederrijnse toren, van cultuurhistorische-, architectuurhistorische- en stedenbouwkundige waarde:

- vanwege de afleesbare bouwgeschiedenis: een oudere toren met een neogotische kerk die in fasen zijn huidige vorm heeft gekregen

- vanwege de bijdragen van belangrijke architecten als H.J. Wennekers en W. te Riele - als kern van het complex

- vanwege een aantal interieuronderdelen

- vanwege de ligging op een historisch waardevole locatie aan de oostrand van Beek.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
514893
Complexnaam
St. Martinus
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Het KERKCOMPLEX St. Martinus' bestaat uit een RK KERK met orgel, PASTORIE en een HEILIG HARTBEELD aan de oostzijde begrensd door een HEKWERK. Het complex is gesitueerd aan de oostrand van de bebouwde kom van Beek in de gemeente Bergh, aan de oostzijde begrensd door de St. Jansgildestraat aan de westzijde begrensd door de St. Martinusstraat.

Onder de bescherming vallen:

1. R.-k. kerk St. Martinus' (inclusief orgel)

2. Pastorie St. Martinus'

3. Heilig Hartbeeld De neogotische kerk met Nederrijnse toren is west-oost gericht met het koor gericht op het oosten.

De pastorie is middels een tussenlid verbonden met de sacristie van de kerk, aan de zuidzijde van het koor. Het vrijstaande Heilig Hartbeeld bevindt zich aan de oostzijde van het koor. Het beeld richt zich naar de St. Jansgildestraat. Een expressionistisch vormgegeven ijzeren hekwerk begrenst het complex aan de oostzijde langs de St. Jansgildestraat.

Het complex heeft een religieuze functie, waarbij de functie van de pastorie in 1980 is gewijzigd van woonhuis in administratieruimte van het kerkbestuur. Tevens bevindt zich hier een opbaarruimte.

Het complex heeft zijn huidige vorm gekregen vanwege de bijdragen van bekende architecten als H.J. WENNEKERS, W. TE RIELE (1867-1937) en H.C.M. VAN BEERS. De kerk heeft een Nederrijnse toren uit 1339 waarvan de bovenste geleding en de spits dateren uit 1885. In 1867/68 is de kerk uitgebreid/gewijzigd naar ontwerp van H.J. WENNEKERS. In 1913 vond een wijziging/ uitbreiding plaats naar ontwerp van W. Te RIELE in neogotische stijl. Ten tijde van de verbouwing door Te Riele is de lambrisering van het koor volledig betegeld met daarin opgenomen tableau's met religieuze voorstellingen. In de kerk bevindt zich het van rijkswege beschermde kerkorgel vervaardigd door de GEBR. GRADUSSEN in 1898. In 1928 is de huidige pastorie gebouwd in een expressionistische bouwtrant naar ontwerp van H.C.M. VAN BEERS, ter vervanging van de oude Wheem' aan de westzijde van de kerk. Tenslotte is in 1933 het Heilig Hartbeeld geplaatst door de gebr. THISSEN EN ZN./FA. JOS aan de oostzijde van de kerk. Omstreeks dezelfde tijd is het terrein aan de St. Jansgildestraat begrensd middels een smeedijzeren hekwerk met bakstenen pijlers, expressionistisch vormgegeven. Het kerkhof met baarhuisje vallen buiten de bescherming.

Waardering

KERKCOMPLEX bestaande uit een RK KERK (1339/1797/1868/1913) deels naar ontwerp van H.J. Wennekers en W. te Riele (1867-1937), een PASTORIE (1928) naar ontwerp van H.C.M. van Beers, een HEILIG HARTBEELD (1933) vervaardigd door Thissen en Zn/Fa. Jos, aan de oostzijde begrensd door een HEKWERK.

- Van architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een historisch gegroeid kerkcomplex met waardevolle uitbreidingen en vernieuwingen van onder andere H.J. Wennekers, W. te Riele en H.C.M. van Beers en de gebr. Thissen en Zn/Fa Jos. Het complex wordt aan de oostzijde afgesloten door een ijzeren hekwerk met bakstenen pijlers in een expressionistische stijl.

- Van stedenbouwkundige waarde vanwege de ligging van het kerkcomplex op een historisch waardevolle locatie aan de oostrand van de bebouwde kom van Beek. Op deze plek bevond zich in de veertiende eeuw een kleine houten kerk toegewijd aan Sint Petrus'. Deze houten kerk is in de loop der eeuwen vervangen door het huidige stenen kerkcomplex waaraan tevens ensemblewaarde toegekend kan worden.

- Van cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een historisch gegroeid kerkcomplex van belang voor de ontwikkeling van het geestelijk leven in Nederland. Van cultuurhistorische waarde is het interieur van de pastorie en de kerk met zeldzame tegeltableau's met religieuze voorstellingen in het koor en het van rijkswege beschermde kerkorgel uit 1898 van de gebr. Gradussen.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Kerk Religieuze gebouwen Kerk en kerkonderdeel oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Sint Jansgildestraat 54 7037 AX Beek Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Religieuze gebouwen Kerk en kerkonderdeel Hallekerk
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
D 2805 's-Heerenberg
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1339 1339 Nederrijnse toren vervaardiging
1868 1868 vergroting met zijbeuken H.J. Wennekers verbouwing
1913 1913 uitbreiding oostzijde (koor) W. te Riele verbouwing
Naar boven