Hefswalsterweg 47, Uithuizermeeden
Omschrijving
VILLABOERDERIJ bestaande uit een voorhuis met hals dat asymmetrisch voor de hoofd- en bijschuur is geplaatst. Het geheel onderkelderde VOORHUIS heeft gepleisterde gevels en idem trasraam met op de hoeken in blokken gepleisterde pilasters met bossage. Het naar binnen geknikte zadeldak dat gedekt is met schubvormige leien, heeft een goot op houten klossen en decoratieve windveren met een houten makelaar; onder de goot een fries met gepleisterde bossage. Hoofdentree midden in de voorgevel (west) in een doorgetrokken geveldeel onder steekkap met naar binnen geknikt zadeldak; steekkap heeft identieke windveren, goot en fries als hoofdkap. De entree bestaat uit een getoogde portiek met smalle nissen in zijwanden en plafond, geflankeerd door in blokken gepleisterd pilasters met bossage; een dubbele paneeldeur met deurlichten met smeedwerk ervoor en een bovenlicht met glas-in-lood; een gietijzeren stoep (vier treden hoog). Boven de entree een houten balkon met opengewerkt hekwerk, steunend op twee decoratieve houten consoles.
Vóór het balkon twee openslaande deuren met bovenlicht onder een gepleisterde segmentboog. Zowel de voor- als zijgevels worden geleed door H-vensters met keldervensters eronder, alle bekroond door een gepleisterde segmentboog, afgezet met een verdikte stucrand. De voorgevel heeft vier vensters, de kopgevels elk drie terwijl ze in de top nog twee H-vensters hebben. Aan de achterzijde een doorgetrokken geveldeel onder plat dak waarin vier smalle glas-in-loodvensters die het trapportaal markeren.
De HALS, die voorhuis met hoofdschuur verbindt, is opgetrokken in roodbruine baksteen op een trasraam van klinkers. Het afgeknotte schilddak, gedekt met een zwarte geglazuurde Friese golfpan, heeft een kroonlijst en een gemetselde schoorsteen. In de noordgevel twee vensters met segmentboog (gewijzigd) en in de zuidgevel een paneeldeur met glasruit met smeedwerk ervoor, en een bovenlicht met glas-in-lood onder een segmentboog. Ook aan de zuidgevel een aangebouwde, driezijdige houten serre met plat dak op een plint van klinkers afgezet met een rand van geglazuurde steen; onder de goot een houten lijst met ventilatiegaten. De serre heeft zes grote ramen (niet origineel) en een schuifdeur (niet origineel) met deurlicht, alle voorzien van door roeden verdeelde bovenlichten met gekleurd glas.
HOOFD- en BIJSCHUUR zijn opgetrokken in roodbruine baksteen op een trasraam van klinkers. Beide hebben een wolfdak gedekt met golfplaten, houten uilenborden in de nokeinden, vlechtwerk in de topgevels en een kroonlijst op klossen aan de oostzijde. De schuren zijn door een bakstenen tussenlid, met kap met golfplaten en een klein houten tweeruits venster, met elkaar verbonden. De hoofdschuur heeft in de oostgevel twee dubbele staldeuren onder een getoogd bovenlicht met ijzeren roedenverdeling, dubbele deeldeuren met segmentboog met gepleisterde sluitsteen waarop het jaartal 1898, twee getoogde ijzeren vensters met roedenverdeling, drie ijzeren zaadvensters met roedenverdeling. De grotendeels blinde zuidgevel heeft een doorgetrokken geveldeel onder een plat dak, waarin een opgeklampte deur met bovenlicht en twee T-vensters, alle onder een rollaag. In de westgevel een ijzeren roosvenster, een opgeklampte deur onder een bovenlicht, een zesruits venster en een getoogd halfvenster met eronder een keldervenster met gietijzeren paneel ervoor; in de noordgevel een getoogd halfvenster. De bijschuur heeft in de oostgevel dubbele deeldeuren met segmentboog en sluitsteen, dubbele staldeuren met bovenlicht met gietijzeren roedenverdeling, dubbele getoogde staldeuren, drie gietijzeren vensters met roedenverdeling en vier getoogde gietijzeren zaadvensters met roedenverdeling. In de noordgevel een klein vierruits venster; in de westgevel twee zesruits vensters met rollaag, twee deels dichtgemetselde vensters en een deur met bovenlicht en rollaag; de zuidgevel is blind.
Parallel aan de westgevel van de bijschuur is een STOOKHUT gebouwd, die via een muur met opgeklampte deur verbonden is met de hoofdschuur. De hut bestaat uit roodbruine baksteen en heeft een met een zwarte Hollandse pan gedekt zadeldak met strakke windveren en een gemetselde schoorsteen op de nok. De zijgevels (oost- en west) worden geleed door gemetselde pilasters en hebben twee kleine getoogde ijzeren vensters; in de zuidgevel een opgeklampte deur.
In het INTERIEUR zijn onder meer van belang: de gestucte plafonds, de zwart marmeren schouwen en de houten vensterbanken met blinden in de woonvertrekken; de bruin marmeren vloer, het gestucte plafond, de gepleisterde boog met kuif en de dubbele paneeldeuren met glasruiten en halfrond bovenlicht in de gang; de houten bordestrap met decoratieve spijlen en trappaal; de koperen pomp en de tegelvloer in geel en rood in het karnhuis; het balkenplafond in de origineel ingedeelde kelder; de tegelvloer in de zijgang; de houten paardetred in de hoofdschuur; de sporenkap met vierkante gebinten in hoofd- en bijschuur.
Waardering
Villaboerderij met aangebouwde bijschuur en stookhut van algemeen belang vanwege cultuur- en architectuurhistorische waarde
- als voorbeeld van een grote boerderij met aangebouwde bijschuur en stookhut, die zijn huidige aanzien rond 1920 kreeg
- als getuigenis van de welvaart van de boerenstand in die periode
- vanwege de opvallende eclectische vormgeving van het voorhuis met Chaletstijl elementen
- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van het in- en exterieur
- vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie met de arbeiderswoning
- vanwege de ruime ligging op een deels omgracht terrein met karakteristieke singelbeplanting.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex bestaande uit een VILLABOERDERIJ met aangebouwde BIJSCHUUR en STOOKHUT en een vrijstaande ARBEIDERSWONING. De van oorsprong waarschijnlijk uit de 19de eeuw stammende boerderij heeft vermoedelijk in 1898 een nieuwe hoofd- en bijschuur gekregen, getuige een steen in de hoofdschuur. In opdracht van de toenmalige eigenaar P.Y.H. Elings werden in 1921 de eindgevels van het voorhuis opgetrokken om extra kamers op de verdieping te creëren en kwam er een nieuwe kap op. Uitvoerder was R. Dertien uit Uithuizen, die het pand een Eclectische uiterlijk gaf met Chaletstijl elementen. Na 1921 is aan de hals van het huis een serre toegevoegd, afkomstig van een andere boerderij.
Het deels omgrachte complex met singelbeplanting is fraai gelegen aan de zuidkant van de Hefswalsterweg ten noordwesten van Uithuizermeeden. Bij de boerderij zijn een boomgaard en een siertuin aangelegd. De bijbehorende arbeiderswoning, die omstreeks 1920 is gebouwd in een Ambachtelijk-traditionele bouwtrant, ligt aan het begin van de oprijlaan naar de boerderij.
Waardering
Complex, bestaande uit een villaboerderij en een arbeiderswoning van algemeen belang vanwege cultuur- en architectuurhistorische waarde
- als representatief voorbeeld van een boerderijcomplex met arbeiderswoning dat rond 1920 zijn huidige vorm kreeg
- als getuigenis van de welvaart van de boerenstand in die periode
- vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van de samenstellende onderdelen
- vanwege de ruimtelijk-visuele en functionele relatie tussen de verschillende onderdelen
- vanwege de ruime ligging op een deels omgracht terrein met karakteristieke singelbeplanting.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Boerderij(M1) | Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Hefswalsterweg | 47 | – | 9982 TP | Uithuizermeeden | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Boerderijen, molens en bedrijven | Boerderij (M) | – | Villaboerderij |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | I | 483 | – | Uithuizermeeden |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1880 | 1900 | – | vervaardiging |
1921 | 1921 | optrekken gevels + nieuwe kap | verbouwing |