Zandpad 29, Maarssen
Omschrijving onderdeel 1: (Zandpad 29; op de bijbehorende kaart aangegeven met nr.1) HOOFDGEBOUW (Gansenhoef).
Het bakstenen, blokvormige hoofdgebouw uit 1655 is gebouwd in sobere Hollands-classicistische stijl naar ontwerp van architect Philip Vingboons; vóór 1832 is het huis aan de achterzijde met een koepelvormige aanbouw uitgebreid (trappenhuis en een koepelkamer); in de tweede helft van de 19de eeuw is de halfronde prieelvormige uitbouw tegen de zijgevel gebouwd. Het op T-vormige grondslag gebouwde pand bestaat uit twee bouwlagen onder een hoog opgaand met Oud-Hollandse pannen gedekt, afgeplat schilddak met gemetselde schoorstenen op de nokeinden. De gevels worden geleed door 19de-eeuwse Empire-vensters, behalve het hoge venster in de linker zijgevel en een enkel schuifvenster met roedenverdeling. De symmetrische vijf traveeën brede voorgevel heeft centraal een risalerende, omlijste ingangspartij waarvoor een klein bordes is. De ingangspartij bestaat uit een deur met bovenlicht, een zesruits verdiepingsvenster en een vierruits dakkapel onder een driehoekig fronton. De zuidelijke zijgevel heeft in het midden een vensteras van twee zesruitsvensters en een omlijste dakkapel met driehoekig fronton en een hijsbalk (een identieke dakkapel in de noordgevel). Rechts daarvan een 19de-eeuwse halfronde uitbouw op een natuurstenen fundament bestaande uit vier zandstenen zuilen bekroond door een fries van metopen en trigliefen waarop een houten balustrade. De beglazing is in de twintigste eeuw aangebracht, want een afbeelding van Lutgers (ca.1870) toont een open uitbouw zonder glas. Op de verdieping dubbele balkondeuren. In de noordelijke zijgevel is een groot gotisch rondboogvenster over de hoogte van de bel-étage en verdieping. De achtergevel heeft drie hoekafschuiningen, waarin een tienruitsvenster op de bel-étage en een keldervenster, behalve bij het middelste venster dat een balkonnetje met smeedijzeren hekwerk heeft. Dakkapel met segmentvormige fronton. In het INTERIEUR is ondermeer van belang de ruimte-indeling die bepaald wordt door de lange gang (middenas); de achthoekige koepelkamer met een gestuct buffet in Lodewijk-XVI stijl; cassetteplafond in de halfronde uitbouw; Restauratie 1984-1988.
Waardering
HOOFDGEBOUW (Gansenhoef) is van algemeen belang:
- vanwege de ouderdom;
- vanwege het in oorsprong 17de-eeuwse hoofdgebouw gebouwd naar ontwerp van de architect Ph. Vingboons (1655), dat in het begin van de 19de eeuw van zijn huidige uiterlijk is voorzien;
- van belang voor het oeuvre van de architect Philip Vingboons;
- vanwege de 18de-eeuwse koepeluitbouw aan de achtergevel;
- vanwege de kenmerkende ligging binnen de tuin- en parkaanleg.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Omschrijving van het complex
In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), TOEGANGSHEK EN RONDBOOGBRUG (3), APPELSCHUUR (4), BRUG (5). Op de oostelijke oever van de Vecht, tussen Maarssen en Breukelen ligt de historische buitenplaats Gansenhoef. In 1655 werd het huis met poortgebouw naar ontwerp van de Amsterdamse architect Philip Vingboons gebouwd in opdracht van Raymond de Smeth, deze had in 1654 het beplante terrein gekocht van Lucas Rotgans. Het huis staat afgebeeld in Vingboons Afbeeldsels der voornaamste Gebouwen (1674) en is thans nog, in iets gewijzigde vorm, aanwezig. Zeventiende-eeuwse ontwerptekeningen en kaarten tonen het huis op een rechthoekig omgracht terrein met een dwarsgracht en een geometrische invulling met boomgaarden en hakhoutbosjes; gravures van Stoopendaal (1719) laten een rijk uitgevoerde aanleg zien met vormbomen, lanen, hoog geschoren hagen en tuinbeelden. Van deze aanleg is niets meer over: in de negentiende eeuw wordt de dwarsgracht gedempt en het poortgebouw afgebroken (kadastrale kaart 1832); in ca.1870, als de aangrenzende buitenplaatsen Hogevecht en Otterspoor in het bezit van Gansenhoef komen, worden de rechte waterlopen in slingervorm vergraven aansluitend op de vijver van Otterspoor (gravure Lutgers 1870). Door verkaveling (het oostelijke deel Otterspoor in 1904 en het noordelijke deel in 1984) is van deze landschappelijke aanleg een restant overgebleven.
Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven.
Waardering
De HISTORISCHE BUITENPLAATS GANSENHOEF is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorisch belang:
- vanwege de ouderdom;
- als representatief voorbeeld van het werk van de architect Philip Vingboons;
- als vroeg (XVIIb/c) voorbeeld van een buitenplaats aan de Vecht;
- als onderdeel van de reeks buitenplaats aan de Vecht.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Landhuis | Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Zandpad | 29 | – | 3601 NA | Maarssen | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Kastelen, landhuizen en parken | Kasteel, buitenplaats | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | K | 306 | – | Maarssen |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1655 | 1655 | – | vervaardiging |