Inleiding

Oorspronkelijk de bollenwekerij het 'Hollandse Bloembollen Huis', bestaande uit een BOLLENSCHUUR met aangebouwd KANTOOR. Het ensemble is gebouwd in 1922, in opdracht van de firma Gebr. Driehuizen, naar een ontwerp van de in de bollenstreek bekende architect Leen Tol uit Lisse. Het complex is gebouwd in een stijl die verwant is aan de architectuur van de Nieuwe Haagse School, een strakke variant van de Amsterdamse School. De grote schuur is van het type bollenschuur met vide. Van dit type komen nog enkele in de Bollenstreek voor, maar deze hebben niet meer hun oorspronkelijke functie. Dit kwekerijcomplex is sinds 1981 niet meer als zodanig in gebruik. Het fungeert sindsdien als onderkomen voor een antiekhandel.

Omschrijving

Het gebouw heeft een symmetrisch vooraanzicht met een op de weg georiënteerd eenlaags kantoorgedeelte met daarachter de hoog opgaande schuur. Het geheel is samengesteld uit kubische bouwdelen onder platte daken. De gevels met trasraam zijn opgetrokken in schone baksteen en worden verlevendigd door decoratieve metselverbanden. Alle gevelopeningen zijn rechtgesloten. De meeste vensters in de bollenschuur zijn nog aanwezig maar grotendeels aan de binnenkant dichtgezet.

Het kantoor, onder een uitkragend plat dak, heeft een symmetrisch ingedeelde voorgevel met in het midden een onder een rechte strek met sluit- en aanzetstenen staand portiek met schuine wanden, samengesteld uit boven een natuurstenen plint staande, trapsgewijs verspringende "archivolten". Hiertussen een dubbele glasdeur onder een met glas-in-lood ingevuld bovenlicht. Aan weerszijden een reeks van drie vensters met glas-in-lood in de bovenramen en doorgetrokken, hardstenen onderdorpels; in de muurdelen boven de gevelopeningen decoratieve metselverbanden. In de linker gevel van het kantoor een reeks vensters, vergelijkbaar met die in de voorgevel. De rechter gevel bevat drie vensters.

Het kantoor is met de schuur verbonden door middel van een laag, onder plat dak staand bouwdeel (tussenlid) met in een brede, overhoekse gevelpartij twee grote glasdeuren met roedenverdeling (links) en een venster eveneens met roedenverdeling. Het vrijwel identieke verbindende gedeelte tussen het kantoor en de schuur aan de rechter zijde is vergelijkbaar, maar met een groot stalen venster met roedenverdeling in de overhoekse gevelpartij. Tussen de hoeken van het het tussenlid en de schuur staan gemetselde plantenbakken met afgeronde hoeken.

Het KANTOORINTERIEUR is nog voor een belangrijk deel in oorspronkelijke staat. De centrale hal is onder meer voorzien van een met glas-in-lood ingevulde lichtkoepel, een vloer met decoratieve betegeling en deels met tegels beklede wanden. De kantoorruimtes zijn onder meer voorzien van stucplafonds en parketvloer.

De bollenschuur met trasraam bestaat uit drie bouwlagen onder plat dak. Het hoog opgaande, op de Heereweg georiënteerd middengedeelte heeft drie grote vensterpartijen met roedenverdeling in de stalen ramen waarboven een tegeltableau (thans met de naam van de huidige gebruiker van het complex) en wordt geflankeerd door smalle risalieten waarin twee smalle vensterpartijen eveneens met roedenverdeling in ijzeren ramen. Deze risalieten hebben ver uitkragende platte daken. De iets lagere gevels aan weerszijden van de middenpartij bevatten relatief kleine vensters, eveneens met roedenverdeling in de ijzeren ramen. De ramen zijn nog wel aanwezig, maar zijn aan de binnenzijde dichtgezet en hebben als zodanig geen functie meer. De gevels worden beëindigd door een decoratieve rand van deels uitgemetselde baksteen, afgedekt door een rand van gesmoorde grès.

De linker zijgevel is vergelijkbaar qua detaillering en materiaalgebruik. De vensters in de eerste bouwlaag zijn dichtgemetseld, die op de verdiepingen zijn ook hier aan de binnenzijde dichtgezet, maar de twaalf-ruits ijzeren ramen zijn net als in de voorgevel nog wel aanwezig.

De rechter zijgevel wordt begroeiing grotendeels aan het oog onttrokken; een aantal van de bovenste vensters zijn nog wel zichtbaar aanwezig.

De achtergevel van de bollenschuur bevat gewijzigde gevelopeningen, dichtgemetselde vensters en een afgeronde hoek aan de noord-westkant. De hoger opgaande middenpartij met risalieten is te vergelijken met die aan de voorgevel. De risalieten zijn hier ingangsrisalieten en bevatten evenals de risalieten aan de voorzijde een trappenhuis en een liftschacht. Het aantal vensters in de buitenste gevelpartijen is kleiner en die op de eerste verdieping zijn bovendien dichtgemetseld. Het onderste deel van de achtergevel wordt voor een belangrijk deel aan het oog onttrokken door een verbindende overkapping naar een nieuwe loods achter de oude.

Het karakter van het INTERIEUR wordt voor het grootste deel bepaald door de aanwezigheid van een ruime vide. De rechthoekige open middenruimte bevat twee, rondom de vide lopende galerijen met ijzeren balustrades. De ruimte wordt overspannen door ijzeren vakwerkspanten met geknikte boven- en onderranden. De bovenste spantbenen ondersteunen bovendien een grote, geknikte lichtkap. De op betonnen vloeren staande, met betonnen vloerbalken verstevigde bollencellen hebben nog de oorspronkelijke, gemetselde celmuren met grote rechtgesloten, naar de vide gerichte vensteropeningen, die oorspronkelijk waren ingevuld met in ijzeren ramen gevat draadglas. Ook de schuifdeuren van de cellen zijn verdwenen. In de zuid-westelijke risaliet bevindt zich nog een werkende, uit 1931 daterende lift met een houten liftkooi met opklapbare bank van de firma Starlift. De stijfheid van de deels vervangen oorspronkelijke constructie is vergroot door gebruik te maken van een constructie van ijzeren balken. De verschillende niveaus in de schuur zijn met elkaar verbonden door eveneens in de risalieten geplaatste steektrappen. Op de begane grond bevindt zich nog een authentiek kantoortje van de loodsopzichter, waarin nog de oorspronkelijke vensters met ijzeren ramen.

Waardering

- De bollenschuur met kantoor is cultuurhistorisch van algemeen belang vanwege de belangrijke plaats die het inneemt in de geschiedenis van de bollencultuur in het algemeen en die van de Bollenstreek in het bijzonder.

- Het ensemble is architectuurhistorisch van algemeen belang vanwege de karakteristieke vormgeving en detaillering van de samenstellende onderdelen, die in nauwe relatie staan tot de specifieke functies. Het ensemble is tevens van belang als representatief vertegenwoordiger van een bijzonder type bollenschuur met kantoor.

- De bollenschuur heeft ensemblewaarde vanwege de betekenis voor het aanzien van de streek en vanwege de nauwe visuele en functionele samenhang tussen de samenstellende onderdelen.

- Het is bovendien van belang vanwege de herkenbaarheid en de ruime mate van gaafheid van het exterieur en van belangrijke delen van het interieur.

- Vanwege voornoemde kwaliteiten heeft het gebouw tevens zeldzaamheidswaarde.