Inleiding

Kleine VILLA met SCHUURTJE uit 1915. Door architect B. Beeftink uit Lochem in opdracht van de stationswachter J. Breukink ontworpen pand, gebouwd in overgangsarchitectuur. De villa ligt aan de noordzijde van de Burgemeester Bloemersstraat, tegenover de stuw en het eilandje in de Berkel. Het pand wordt omgeven door een tuin die van de weg gescheiden wordt door een eenvoudig ijzeren hekwerk.

Omschrijving

De VILLA is gebouwd op een samengestelde plattegrond en heeft één bouwlaag onder een samengesteld dak gedekt met overwegend rood-geglazuurde Tuile du Nord pannen. De gevels zijn opgetrokken in baksteen (kruisverband). De omlopende, licht uitgemetselde plint wordt afgesloten door rode geprofileerde verblendsteen. De vensters worden op de begane grond merendeels afgesloten door een hardstenen latei waarin ter plaatse van de bovendorpel van het kozijn een zaagtand decoratie is aangebracht, aan weerszijden geflankeerd door een gestileerde bloem. Boven de latei bevindt zich een in rode verblendsteen uitgevoerde strek. De vensters op de verdieping worden op verschillende wijzen afgesloten en worden hieronder nader beschreven. Alle vensters zijn voorzien van hardstenen lekdorpels. De gevels worden merendeels afgesloten door een geprofileerde bakgoot op gesneden houten klossen. Zowel op de rechter daknok als in het linker dakschild bevindt zich een bakstenen schoorsteen. De naar voren springende bouwmassa, met afgewolfd dak, wordt bekroond door een piron. Oorspronkelijk was het dak van meerdere pirons voorzien. In het dakschild boven de ingang een dakkapel met twee 9-ruits (3x3) draairamen. In de dakvlakken van de achter- en rechtergevel komen vierkante enkelruits kantel-dakraampjes voor. De asymmetrisch ingedeelde VOORGEVEL is twee traveeën breed. De linker travee heeft op de begane grond een driezijdige erker met een boven gelegen balkon. De erker bezit in elke zijde een venster dat voorzien is van een enkelruits schuifraam met een bovenlicht uitgerust met kleurrijk glas-in-lood (kathedraalglas). De borstwering van het balkon wordt afgesloten door decoratief toegepaste rode verblendstenen en een hardstenen dekplaat. Boven de dubbele balkondeur bevindt zich een 6-ruits van geel kathedraalglas voorzien bovenlicht. De muuropening wordt afgesloten door een strek in rode verblendsteen. De balkondeur bezit aan weerszijden persiennes. De rechter travee heeft een ingangsloggia die aan de voorzijde open is en van een terrazzovloer voorzien is. De paneeldeur is omringd door meerruits, gedecoreerde en van gekleurd kathedraalglas voorziene zij- en bovenlichten. In het midden bezit de deur een deurruit, daarboven tweemaal vier ruiten waarvan alleen de bovenste vier aan de bovenzijde een in- en uitzwenkende lijn vertonen. Deur en kozijn rusten op hardstenen dorpel en neuten. De loggia wordt rechts begrensd door een muur met een grote rondboogvormige opening waarin zich een laag smeedijzeren Jugendstil hekwerk bevindt. De boog is uitgevoerd in rode verblendsteen. In de linker muur die de scheidingsmuur vormt van de erker bevindt zich een hardstenen stichtings-steen met de tekst DE EERSTE STEEN GELEGD/ DOOR/ JAN BREUKINK / 1 OKTOBER 1915.

De LINKER ZIJGEVEL bezit op de begane grond twee vensters (met persiënnes), beide voorzien van een enkelruits schuifraam, maar links met een 10-ruits (2x5) bovenlicht met houten roedenverdeling en geel kathedraalglas en rechts met een van glas-in-lood voorzien bovenlicht. Onder de overstekende goot bevinden zich twee, door in rode verblendsteen uitgevoerde blinde segmentboogjes afgesloten, smalle vensters met 10-ruits (2x5) ramen.

De twee traveeën brede ACHTERGEVEL heeft op de begane grond over de volle breedte een uitbouw die wat betreft de linker helft bestaat uit een (bij)keuken en rechts een serre. De meer naar voren springende keukenuitbouw heeft een door een rode verblendstenen rollaag afgesloten venster dat voorzien is van een stolpraam met een 10-ruits (2x5) bovenlicht. Boven de dubbele schuifdeuren van de serre bevindt zich een 18-ruits (2x9) bovenlicht. Ter weerszijden komt een smaller raam voor met 6-ruits bovenlicht, dat verder identiek is aan de schuifdeuren. De verdieping bezit twee dubbele, de daklijst doorbrekende balkondeuren, beide voorzien van een 6-ruits boven licht. De lijsten onder de twee overstekende platte daken boven de balkondeuren bezitten een op een streklaag gelijkend, in hout uitgevoerd patroon van om en om lange en korte rechthoeken. Alle bovenlichten zijn van geel kathedraalglas voorzien.

Links in de RECHTER ZIJGEVEL bevindt zich de reeds beschreven rondboogvormige muuropening van de loggia. Rechts hiervan bevinden zich twee hoog geplaatste kleine vensters waarvan het linker voorzien is van een klapraampje en het rechter voorzien is van een 15-ruits (3x5) raam. In de plint bevindt zich een door een tralie-rooster afgedekt kelderlicht. De gevel bevat verder een groot venster met persiennes dat voorzien is van een T-schuifraam met een 3-ruits boven licht. In de gevel van de aansluitende aanbouw bevindt zich een deur met een 6-ruits (2x3) raam. De verdieping van de hoofdbouwmassa bezit twee vensters die beide voorzien zijn van een stolpraam en een 10-ruits (2x5) bovenlicht. Alle genoemde bovenlichten zijn van geel kathedraalglas voorzien.

Het grotendeels gaaf bewaarde INTERIEUR van het pand bevat ondermeer een ruime hal met terrazzovloer, een oorspronkelijk trappenhuis en paneeldeuren. De keuken bevat behalve een terrazzovloer, een houten schouw. De kamers en suite bezitten nog schuifdeuren en geornamenteerde stucplafonds met Jugendstil motieven alsook marmeren schoorsteenmantels. Voorts is van belang de aanwezigheid van rolluiken die zich boven de glas-in-loodramen bevinden, waarvan de opbergkastjes zich boven de gordijnroeden bevinden. De kelder bezit een troggewelf. Op de zolder is de aanleg van een waterreservoir met pomp voor de eigen watervoorziening nog aanwezig.

In de achtertuin van de villa een bakstenen SCHUURTJE onder een zadeldak, gedekt met gesmoorde pannen. De voorgevel van het schuurtje bevat een door blind segmentboogje afgesloten deur (met houten dorpel) en een door een rollaag afgesloten zolderluik. De linker zijgevel bezit twee segmentvormig afgesloten meerruits gietijzeren zg. 'spinnekop-stalraampjes'. De achtergevel bezit een zelfde gevormde meerruits gietijzeren stalraam. De geveltop bezit een rond gietijzeren raampje.

Waardering

VILLA met SCHUURTJE.

- Van architectuurhistorisch belang als goed voorbeeld van een villa van het werk van de in Lochem gevestigde architect B. Beeftink, van wie meerdere villa's en een trafohuisje aan de Burg. Bloemersstraat voorkomen. Het pand vormt daarnaast een rijk-gedetailleerd voorbeeld van een kleine villa, uit de vroege 20ste eeuw die gebouwd is in de stijl van de zogenaamde Overgangsarchitectuur. Het pand valt op door esthetische kwaliteiten, in in- en exterieur, zoals gave verhoudingen en een goede en fraaie detaillering in vormgeving en materiaalgebruik. Het interieur van het pand is gaaf bewaard met diverse waardevolle onderdelen zoals ondermeer een tweetal geornamenteerde stucplafonds met Jugendstilmotieven. Het schuurtje is van belang vanwege de fraaie vormgeving bij de kleine villa.

- Van stedenbouwkundige belang als een onderdeel van een historisch gegroeid stedelijk gebied. Het pand speelt daarin een beeldbepalende rol. Het pand heeft een ensemblewaarde in relatie met de omringende bebouwing. Het pand maakt deel uit van een karakteristieke, in de periode 1910-1940 gebouwde, reeks kleine villa's aan het tussen de Spoorstraat en de Beethovenstraat gelegen deel van de Burgemeester Bloemersstraat. In samenhang met het tegenoverliggende parkje en de Berkelstroom met eilandjes en stuw vormt dit geheel een voor Borculo kenmerkend historisch stadsbeeld uit de eerste decennia van de twintigste eeuw.