Meliestraat 20, Vlijmen
Inleiding.
BEDRIJFSGEBOUW, voormalige BROUWERIJ gebouwd in 1888 in Ambachtelijk-Traditionele stijl. In 1934 uitgebreid met een brouwtoren wegens verandering in het productie proces. Tot stand gekomen in opdracht van brouwer van Nieuwkuyk.
De produktie van bier is later aangevuld met limonade. Tot 1985 functioneerde het bedrijf.
Omschrijving.
Het oudste gedeelte van de brouwerij bestaat uit een tweelaagse bakstenen bouwmassa onder zadeldak. Het dak is gedekt met Oud Hollandse pannen en voorzien van windveren met makelaars. In het dakvlak zijn enkele kleine daklichten (vier pans), later zijn meer dakramen toegevoegd. In het midden van de voorgevel is een brede getoogde poort gezet. Aan weerszijden daarvan bevinden zich getoogde ramen met ijzeren kozijnen met roedenverdeling. Op de verdieping is een reeks lage getoogde ramen aangebracht.
Links achter de brouwerij is een spoelerij gebouwd, deze rechthoekige aanbouw heeft een lessenaarsdak, gedekt met golfplaat.
Rechts bevindt zich de machinekamer, erachter staat een ronde bakstenen schoorsteen.
De brouwerij is voor een groot gedeelte onderkelderd. De toegang tot de kelder bevindt zich in een kleine éénlaagse aanbouw onder plat dak, tegen de voorgevel. Achter een houten poort aan voorkant bevindt zich een houten steektrap. Boven de trap, in de achtergevel, een raam met metalen kozijn en roedenverdeling. De kelder heeft gepleisterde troggewelven op ijzeren profielen. De constructie van de overige vloeren bestaat uit houten balken, gedeeltelijk met ijzeren I-profielen. De kelderingangen liggen schuin tegenover elkaar, één aan de linkerkant in de voorgevel, de andere rechts in de achtergevel.
In het interieur van het oudste gedeelte bevindt zich op de begane grond een ingemetselde koperen stookketel. Eronder een stookhok. Op de moutzolder een koperen, geklonken ketel.
Ook zijn delen van de inventaris bewaard gebleven. Voorbeelden daarvan zijn brandijzers om de vaten te nummeren.
In 1934 werd de brouwerij aan de zuid-west gevel uitgebreid met een vierlaagse bakstenen brouwtoren op rechthoekige plattegrond onder platdak. Dit gebouw was noodzakelijk omdat met overstapte op een andere productie wijze namelijk die van een ondergistende brouwerij.
In de gevels van deze toren zijn rechthoekige ramen, allen voorzien van metalen kozijnen en een kleine roedenverdeling, aangebracht.
In het interieur heeft de toren gepleisterde wanden, de plafonds zijn gepleisterd en voorzien van ijzeren profielen. De verschillende verdiepingen hebben dikke betonnen vloeren en zijn bereikbaar door een vaste houten trap. Op de begane grond de "lager kelder", toegankelijk door een dikke houten deur.
Hierin bevinden zich nog oude tanks. Erboven de "gistkelder" waar twee kuipen resteren. Ook zijn grote delen van de koelinstallatie bewaard gebleven. De bovenste verdieping heeft een houten plafond.
Waardering.
De voormalige brouwerij is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als uitdrukking van een sociaal-economische en typologische ontwikkeling. Het is een zeldzaam en gaaf bewaard gebleven geheel. Het pand heeft ensemblewaarde als een essentieel deel van een groter geheel en wegens de waarde voor het aanzien van het dorp.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding.
Het complex is ontstaan vanuit Meliestraat 24. Hier vestigde zich een bierbrouwer, hij liet schuin achter zijn woning in 1888 een brouwerij (Meliestraat 20a, object I) bouwen. Deze brouwerij werd aan het begin van deze eeuw overgedaan aan C. van Nieuwkuijk. De nieuwe brouwer liet vóór de brouwerij een woning (Meliestraat 22, object II) bouwen. Later, in 1927 gaf van Nieuwkuijk aan architect J. van Vlijmen opdracht voor een grotere woning (Meliestraat 20, object III) en in 1934 werd de brouwerij (I) uitgebreid. Tot 1985 werd hier bier gebrouwen en limonade gemaakt.
Omschrijving.
Het complex ligt op een terrein tussen Meliestraat en Molenhoek. Het oudste woonhuis, Meliestraat 22 ligt aan de straat, iets schuin ten opzichte van de rooilijn. Het huis uit 1927, Meliestraat 20, ligt daarnaast, in de lijn van de overige vrijstaande bebouwing aan de Meliestraat. De brouwerij ligt op het achterliggende terrein en bestaat uit twee delen.
Waardering.
Het complex is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als uitdrukking van een sociaal-economische en typologische ontwikkeling.
Het heeft ensemblewaarde wegens de bijzondere betekenis van het complex voor het aanzien van het dorp. Het is in zijn geheel zeldzaam en gaaf bewaard gebleven.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Bierbrouwerij | Boerderijen, molens en bedrijven | Industrie | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Meliestraat | 20 | – | 5251 EH | Vlijmen | – | BY | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | L | 3354 | – | Vlijmen |
– | L | 3353 | – | Vlijmen |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1888 | 1888 | – | vervaardiging |
1934 | 1934 | Uitbreiding brouwtoren. | verbouwing |